Rhaglen, penderfyniadau a chofnodion

Derbyn unrhyw ymddiheuriadau am absenoldeb.

Ni dderbyniwyd unrhyw ymddiheuriadau am absenoldeb.

Derbyn unrhyw ddatganiad o fuddiant personol.

Ni dderbyniwyd unrhyw ddatganiadau o fuddiant personol.

Ystyried adroddiad yr Uwch Gyfreithiwr (Corfforaethol).

• Mewn perthynas â’r honiadau o dorri’r côd, mae’r pwyllgor wedi penderfynu bod yr aelod wedi methu â chydymffurfio â Chod Ymddygiad Cyngor Tref Tywyn yn y modd canlynol gan iddo dorri’r darpariaethau canlynol:

4(a) Rhaid i chi gyflawni’ch dyletswyddau gan roi sylw dyledus i’r egwyddor y dylid cael cyfle cyfartal i bawb beth bynnag fo’u rhywedd, hil, anabledd, cyfeiriadedd rhywiol, oed neu grefydd.

4(b) Trin pobl eraill gyda pharch ac ystyriaeth.

4(c) Rhaid i chi beidio â bwlio nac aflonyddu ar neb, gan gynnwys aelodau eraill, swyddogion y cyngor neu aelodau o’r cyhoedd.

• O ran Erthygl Deg y Confensiwn Ewropeaidd ar Hawliau Dynol, mae’r Pwyllgor Safonau wedi penderfynu bod y sylwadau yn mynd y tu hwnt i sylwadau gwleidyddol fyddai’n cael eu gwarchod gan Erthygl 10.

• Daeth y Pwyllgor i’r casgliad hefyd bod yr ymddygiad yn ddigon difrifol i dorri Paragraff 6(1)(A) o’r cod, sef na ddylid ymddwyn mewn ffordd y gellid yn rhesymol ystyried ei fod yn dwyn anfri ar y swydd neu’r Awdurdod.

• Ar ôl ystyried difrifoldeb yr ymddygiad dan sylw, ac ar ôl ystyried y ffactorau lliniarol a’r ffactorau gwaethygol perthnasol, penderfynodd y Pwyllgor y dylai’r Aelod dderbyn cerydd, gan mai dyna’r gosb fwyaf y gall y Pwyllgor ei roi yn dilyn ei ymddiswyddiad o’r Cyngor.

• Serch hynny, hoffai’r Pwyllgor gofnodi y byddai, heblaw am ei ymddiswyddiad o’r Cyngor, yn debygol o fod wedi ei wahardd, a hynny am yr uchafswm posib’.

·         Mae’r Pwyllgor hefyd yn gofyn iddo ystyried ac adlewyrchu ar ei ymddygiad, yn benodol y modd y mae’n siarad ac yn gohebu gydag eraill mewn unrhyw rôl gyhoeddus arall sydd ganddo ar hyn o bryd, neu yn y dyfodol.  Mae’r Pwyllgor hefyd yn ei annog i fanteisio ar unrhyw gyfleoedd hyfforddiant sydd ar gael mewn perthynas â’r Cod Ymddygiad i aelodau

Croesawodd y Cadeirydd bawb i’r gwrandawiad a chyflwynodd swyddogion yr Ombwdsmon eu hunain i’r aelodau.

Yna esboniodd y Cadeirydd natur / fformat y gwrandawiad.

Cefndir

1. Ystyriodd y Pwyllgor adroddiad gan Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru (“yr Ombwdsmon”) i gŵyn a wnaed gan gadeirydd Pwyllgor Personél Cyngor Tref Tywyn (“y Cyngor”) y Cynghorydd John Pughe, bod y Cynghorydd George Michael Stevens (“yr Aelod”)  wedi torri Cod Ymddygiad y Cyngor.

2. Honnwyd bod yr Aelod wedi ymddwyn yn amharchus tuag at Glerc y Cyngor ar y pryd (“y Clerc”) a’i fod wedi ei thanseilio dro ar ôl tro.  Roedd y gŵyn yn ymwneud â gohebiaeth a anfonwyd gan yr Aelod at y Clerc a gohebiaeth a anfonwyd gan yr Aelod am y Clerc.

3. Daeth yr Ombwdsmon i’r casgliad bod gohebiaeth yr Aelod yn cynnwys sylwadau personol difrïol a oedd yn amharchus ac mai bwriad y sylwadau ynglŷn â phrofiad y Clerc oedd tanseilio’r Clerc. Yn ychwanegol, defnyddiodd yr Aelod iaith â thuedd tuag at ryw benodol wrth wneud sylwadau am y Clerc.

4. Daeth yr Ombwdsmon i’r penderfyniad y gallai’r Aelod fod wedi torri Cod Ymddygiad y Cyngor, yn benodol, paragraffau 4(a), 4(b) a 4(c), sy’n darparu:

“4. Mae'n rhaid i chi:

(a) gyflawni eich dyletswyddau a’ch cyfrifoldebau gan roi ystyriaeth briodol i'r egwyddor y dylai fod cyfle cyfartal i bawb, waeth beth fo'u rhyw, hil, anabledd, cyfeiriadedd rhywiol, oedran neu grefydd;

(b) dangos parch at bobl eraill ac ystyriaeth iddynt;

(c) peidio â bwlio nac aflonyddu unrhyw unigolyn

Canfu'r Ombwdsmon hefyd y gellid ystyried gweithredodd yr Aelod yn rhesymol fel ymddygiad a allai fod wedi torri paragraff 6 (1) (a) y Cod Ymddygiad:

“6 (1) Mae'n rhaid i chi:

(a) beidio ag ymddwyn mewn ffordd y gellid ystyried yn rhesymol ei bod yn dwyn anfri ar eich swydd neu'r awdurdod;”

5. Cyfeiriodd yr Ombwdsmon ei adroddiad ymchwilio at Swyddog Monitro Cyngor Gwynedd i'w ystyried gan ei Bwyllgor Safonau.

Y Gwrandawiad

6. Cyflwynodd yr Uwch Gyfreithiwr (Corfforaethol) (Dirprwy Swyddog Monitro Cyngor Gwynedd oedd yn cynghori’r Pwyllgor) ei adroddiad ar gychwyn y gwrandawiad.  Eglurodd fod yr Aelod wedi ymddiswyddo fel aelod o Gyngor Tref Tywyn ar 4 Rhagfyr 2021 a bod yr Aelod wedi cadarnhau nad oedd yn bwriadu mynychu’r gwrandawiad.  Eglurodd nad oedd ymddiswyddiad yr Aelod yn newid yr angen i’r Pwyllgor ystyried a phenderfynu ar adroddiad yr Ombwdsmon.  Serch hynny o safbwynt y cosbau oedd ar gael i’r Pwyllgor pe bai’n dod i’r casgliad bod yr Aelod wedi torri’r Cod, ni fyddai gwahardd yr aelod bellach yn opsiwn.

7. Penderfynodd y Pwyllgor fwrw ymlaen gyda’r gwrandawiad ac ystyriodd adroddiad ysgrifenedig ymchwiliad yr Ombwdsmon a’r dogfennau pellach oedd wedi eu cyflwyno ymlaen llaw gan yr Aelod a’r Ombwdsmon yn unol â threfn cyn-wrandawiad y Pwyllgor. Ystyriodd y Pwyllgor hefyd gyflwyniadau llafar gan Katrin Shaw, Prif Gynghorydd Cyfreithiol a Chyfarwyddwr Ymchwiliadau Ombwdsmon Gwasanaethau Cyhoeddus Cymru a gan Leigh McAndrew, Swyddog Ymchwilio’r Ombwdsmon.

Y Penderfyniad

8. Ystyriodd y Pwyllgor yn gyntaf unrhyw ganfyddiad o ffaith yr oedd angen iddo wneud.  ...  gweld y cofnod llawn ar gyfer eitem 3.