Rhaglen a chofnodion

I ethol Cadeirydd am y flwyddyn  2015-16.

Penderfynwyd:          (a)        Ail-ethol y Cynghorydd Selwyn Griffiths yn Gadeirydd y Pwyllgor hwn am y flwyddyn 2015/16.

                                    (b)       Cyfleu diolch y Pwyllgor i’r Cynghorydd Selwyn Griffiths am ei waith caled yn ei swyddogaeth fel Cadeirydd dros y flwyddyn diwethaf.

I ethol Is-gadeirydd am y flwyddyn 2015/16.

Penderfynwyd:          (a)        Ail-ethol y Cynghorydd Eryl Jones-Williams yn Is-gadeirydd y Pwyllgor hwn am y flwyddyn 2015/16.

                                    (b)       Gofynnwyd i’r Cynghorydd Eryl Jones-Williams gadeirio’r cyfarfod hwn oherwydd anallu’r Cynghorydd Selwyn Griffiths i fod yn bresennol oherwydd profedigaeth teuluol.

Y Cynghorwyr Selwyn Griffiths, John Brynmor Hughes, Gethin Williams,  Mrs Liz Saville Roberts (Aelod Seneddol Dwyfor/Meirionnydd), Ms Rebecca Evans (Aelod Cynulliad Canolbarth a Gorllewin Cymru), Mr Simon Thomas (Aelod Cynulliad Canolbarth a Gorllewin Cymru), Mr Tudur Williams (Ysgol Ardudwy), Mr Trevor Roberts (Pwyllgor Rheilffordd Amwythig-Aberystwyth).  

Ni dderbyniwyd datganiad o gysylltiad personol gan unrhyw aelod oedd yn bresennol.

I ystyried unrhyw fater sydd yn teilyngu sylw brys ym marn y Cadeirydd.

Ni dderbyniwyd materion brys i’w trafod.

I gadarnhau cofnodion y cyfarfod blaenorol a gynhaliwyd ar  24 Ebrill 2015.

Cyflwynwyd:                         Cofnodion cyfarfod y gynhadledd a gynhaliwyd ar 24 Ebrill 2015.     

Penderfynwyd:          Derbyn a chymeradwyo’r cofnodion uchod. 

I dderbyn adroddiad gan Mr Dylan Bowen, Network Rail.

Ni chyflwynwyd adroddiad ysgrifenedig gan Network Rail ond bu i Mr Dylan Bowen adrodd yn llafar ar ddatblygiadau fel a ganlyn:

(i)            Bod Network Rail wedi ysgrifennu i’r rhanddeiliad i’w cynghori y byddai oediad gyda’r gwaith o gwblhau darpariaeth y lifft yng Ngorsaf Machynlleth tan mis Mawrth 2016.  Oherwydd rhagolygon y tywydd y penwythnos yma byddai’n amhosibl defnyddio’r craen ac felly hyderir y byddir yn gallu cwblhau’r gwaith erbyn mis Mawrth.

(ii)           Mewn ymateb i’r uchod datganodd Aelod siom yn hyn o beth, ac mai dim ond un platfform y gellir ei ddefnyddio ac yn ychwanegol at hyn bod teithwyr yn gorfod disgwyl yng Nghyffordd Dyfi.  Wedi dweud hynny, teimlwyd y byddai’r ddarpariaeth pan yn ei le yn welliant aruthrol.

(iii)          Mewn ymateb i gwestiwn y Cynghorydd Owain Williams ynglyn â phryder am yr oedi yng Nghyffordd Dyfi yn benodol i deithwyr o Fachynlleth i Bwllheli, eglurodd Mr Bowen o safbwynt uwchraddio y ffordd ar gyfer fforddolion (road-user) byddai Network Rail yn fwy na pharod i gydweithio gyda thrydydd parti mewn darparu cynllun ond y byddai’n mwy manteisiol pe byddai cynllun o’r fath yn cael ei gynnwys mewn cynllun trafnidiaeth ehangach.  Pwysleiswyd na fyddai Network Rail yn gyfrifol fel prif yrrwr unrhyw gynllun o safbwynt cyllido ond sicrhawyd y byddent yn cydweithio gydag awdurdodau a chyfeiriwyd at engreifftiau lle gweithredwyd cynlluniau o’r fath mewn darparu meysydd parcio yn Ne Cymru.

(iv)         Awgrymwyd y dylid cyfeirio eitem i drafod Cyffordd Dyfi i gyfarfod y Cyd-bwyllgor Rheilffordd Amwythig-Aberystwyth a Phwyllgor Rheilffordd Arfordir y Cambrian sydd i’w gynnal ar 27 Tachwedd 2015 yn Y Plas, Machynlleth.  

(v)          O safbwynt cwestiwn y Cynghorydd Gethin Williams ynglŷn â gweithredu moratoriwm ar daliadau Pont Abermaw yn ystod y cyfnod cynllunio / atgyweiriadau, nododd Mr Bowen ei fod wedi trafod y mater gyda’r Aelod yn gynharach.  Nododd ymhellach bod Network Rail yn yr un sefyllfa â Chyngor Gwynedd o safbwynt gorfod chwilio am arbedion gyda tharged i ddarganfod oddeutu 20% dros y cyfnod nesaf.  Fodd bynnag, roedd trafodaethau yn parhau gyda Chyngor Gwynedd ynglyn ag adnewyddu’r Bont gyda’r bwriad o leihau’r costau cynnal a chadw.  Ar hyn o bryd roedd yn gynamserol i adrodd yn llawn, ond nodwyd bod trafodaethau cychwynnol yn digwydd rhwng Network Rail â rhanddeiliad perthnasol gan gynnwys Cyngor Gwynedd, Parc Cenedlaethol Eryri, a CADW.

(vi)         Cyfeiriodd Mr David Roberts at bryder ynglŷn â thir ym mherchnogaeth Network Rail a elwir yn Bryn Llestair (Picnic Island) ac roedd yn ymwybodol bod Fforwm Mynediad De Eryri wedi cysylltu gyda Network Rail ynglyn â’r tir ond nad oeddynt wedi derbyn ymateb.  Defnyddir y tir gan oddeutu 1,000 o fyfyrwyr o Outward Bound Cymru.

(vii)         Mewn ymateb i’r uchod, nododd Mr Bowen nad oedd yn ymwybodol o’r mater ond os gall Fforwm Mynediad De Eryri gysylltu gydag ef a / neu drwy’r Swyddog Cefnogi Aelodau, fe sicrhaodd y byddai’n dilyn y mater i  ...  gweld y cofnod llawn ar gyfer eitem 7.

I dderbyn adroddiad gan Mr Ben Davies, Arriva Trains Wales.

Cyfeirwyd at yr adroddiad a gyflwynwyd ynghlwm i’r Rhaglen gan Mr Ben Davies, ar ran Trenau Arriva Cymru Cyf a oedd yn cyfeirio at:

·         lwyddiannau allweddol gan nodi bod bodlondeb cwsmeriaid ar y lefel gorau (89%) a’r perfformiad yn un o’r rhai gorau gan drenau yn y Deyrnas Gyfunol

·         mesuryddion perfformiad  - 97.9% a 93.5% o ran dibynadwyedd a phrydlondeb

·         buddsoddwyd £45m yn erbyn gofyniad masnachfraint o dim ond £400,000

·         gwasanaethau newydd a gwell a oedd yn cynnwys ychwanegu trenau seddi ychwanegol, cyflwyno cynnyrch newydd a chefnogi brosiectau cymunedol 

·         drosolwg o’r fasnachfraint gan nodi: 

o    2,204 o weithwyr

o   1,009 milltir o lwybrau teithio

o   956 o wasanaethau yn cael eu gweithredu y dydd

o   27.4m o deithiau gan deithwyr y flwyddyn

o   Fflyd o 128 trên

o   247 gorsaf, 55 ohonynt gyda staff

 Cyflwynwyd hefyd daflen ychwanegol i’r Aelodau yn ystod y cyfarfod.  

Ychwanegodd Mr Ben Davies y gwelwyd cynydd o deithwyr ar y trenau yn ystod yr haf eleni a bod hyn yn galonogol o flwyddyn i flwyddyn gyda’r sustem ERTMS yn profi’n llwyddiant.

Gwelwyd wasanaeth newydd o Amwythig i Aberyswyth gyda’r tren 7.00 p.m. on er nad oedd yn stopio ymhob Gorsaf Drên, roedd trafodaethau yn parhau ar gyfer datrys y sefyllfa.

Bu i Mr Trevor Roberts, Is-Gadeirydd Pwyllgor Rheilffordd Amwythig ac Aberyswyth, drafod gyda swyddogion yn Llywodraeth Cymru o safbwynt amserlen sydd yn dderbyniol i bawb.

Cydnabuwyd bod angen i roi ystyriaeth i sefydlu mwy o gysgodfeydd a mwy o feysydd parcio a’r bwriad fyddai cynnal trafodaethau yn lleol. 

Mewn ymateb i’r cwynion ynglyn ag arhosiadau hir am gysylltiad yng Nghyffordd Dyfi, esboniodd Swyddog Partneriaeth Rheilffyrdd y Cambrian bod y mater yn derbyn sylw o safbwynt adnabod pa drên sydd yn gorfod aros yn hir er mwyn gallu uniaethu ar gyfer amserlen newydd ar gyfer flwyddyn nesaf.   

Tynnwyd y materion canlynol i sylw Mr Ben Davies ac fe sicrhaodd y byddai’n rhoi sylw brys iddynt:

(a)  Bod ffenestri’r trenau yn fudr

(b)  Cwynion am y toiledau

Penderfynwyd:        Derbyn a nodi’r adroddiad a gofyn i Mr Ben Davies ymdrin a phwyntiau (a) a (b) uchod.

I dderbyn adroddiad gan Swyddog Rheilffordd y Cambrian.

Cyflwynwyd adroddiad gan Swyddog Partneriaeth Rheilffyrdd y Cambrian  yn amlinellu gweithgareddau a weithredwyd ganddo megis:

·         Prosiect Ffilm – Help Llaw – ffilm ar gyfer bobl ifanc gydag anghenion arbennig a enillodd wobr ACoRP yn y category “Teithwyr sy’n Bwysig”.  Roedd y ffilm wedi ei chyflwyno ar gyfer Gwobr Diwydiant Rheilffyrdd y DG.  Yn ogystal nodwyd bod trefniadau mewn llaw i’w dangos ac annerch Aelodau San Steffan, Aelodau’r Cynulliad, Arglwyddi ac uwch weision sifil yn y Senedd yng Nghaerdydd a San Steffan. 

·         Gorsaf Aberystwyth – Shopmobiliy – cytundeb mewn egwyddor i gydweithio gyda CAVO ar gyfer cwrdd a theithwyr tren sydd wedi trefnu sgwter “shopmobility” yng ngorsaf Aberyswyth.

·         Ymgyrch Posteri Ysgolion – rhan o raglen ble gafodd disgyblion gyfle i ddyluno poster diogelwch a dangoswyd nifer ohonynt yn y gorsafoedd lleol i’r ysgolion.

·         Cyhoeddiadau  - ymhelaethwyd ar nifer o engreifftiau  i annog defnydd o’r rheilffordd.

·         Grwp Gweithredu’r Cambrian – trefnu grwpiau ffocws ac arolygon ynghyd a thrafodaethau gyda Chyngor Cymuned Caersws ar y posibilrwydd i gael trefniant mwy addas i barcio ceir yn yr orsaf.

·         Rheilffyrdd Cymunedol Cymru – Cyfarfod gyda’r Gweinidog i weld sut y gall partneriaethau gael mwy o gefnogaeth gan Lywodraeth Cymru

·         Gwefan – nodwyd bod nifer yr ymwelwyr yn cynyddu.

Mewn ymateb i sylw wnaed gan Aelod ynglyn a hyrwyddo’r ffilm, nododd y Swyddog Partneriaeth Rheilffyrdd y Cambrian y byddai Trenau Arriva Cymru yn cynorthwyo gyda hyn.  Cymerwyd y cyfle i ddiolch i Arglwydd Dafydd Elis Thomas mewn perthynas a threfniadau i ymweld á’r Senedd ar 19 Tachwedd i gyhoeddi’r ffilm.

Ychwanegwyd byddai modd dangos y ffilm i Aelodau’r Pwyllgor hwn yn ei gyfarfod nesaf ond yn y cyfamser gellir anfon dolen i’r Swyddog Cefnogi Aelod i’w anfon ymlaen i Aelodau.

Ar ran y Pwyllgor, llongyfarchwyd y Swyddog Partneriaeth Rheilffyrdd y Cambrian am yr holl waith o hybu’r rheilffordd.

Penderfynwyd:          Derbyn a nodi’r adroddiad.

I dderbyn adroddiad gan gynrychiolydd o Heddlu Trafnidiaeth Brydeinig. 

Cyflwynodd yr Heddwas Rob Newman grynodeb byr o’r digwyddiadau diweddar  gan nodi nad oedd llawer wedi digwydd ar Reilffordd y Cambrian. Roedd mwyafrif o’r achosion a ymdrinwyd a hwy yn droseddau traffig ffyrdd yn bennaf problemau parhaus gyda gyrwyr yn camddefnyddio’r croesfannau rheilfffordd.  

Yn lleol, nodwyd achosion o gamddefnydd ar draws croesfan Talwrn Bach, Llanbedr.  Deallir bod rhwystrau yn cael eu gosod yn fuan ar y groesfan dan sylw.

Nodwyd bod agoriad Tafarn Wetherspoons ym Mhwllheli wedi effeithio ar nifer teithwyr ar y gwasanaeth 20:12 o Bwllheli i Fachynlleth ar nosweithiau Gwener a Sadwrn. Derbyniwyd rhai adroddiadau gan griwiau’r trenau bod teithwyr wedi eu drifio yn eiriol, yn enwedig mewn perthynas a’r mynediad amser a roddir i’r tren cyn gadael Pwllheli.  Byddir yn gweithio’n agos gyda swyddogion Heddlu Trafnidiaeth Prydeinig o Fangor a Rhyl i fonitro unrhyw broblemau pellach.      

Nodwyd ymhellach os oes unrhyw broblem ar y rheilffordd / trenau, bod modd i unigolion gysylltu gyda Heddlu Trafnidiaeth Prydeinig neu anfon neges testun ar y rhif 61016.

Mewn ymateb i adroddiad yr Heddwas, ymfalchiwyd o glywed y bydd rhwystrau yn cael eu rhoi ar groesfan Llanbedr o ystyried bod oddeutu 500 o geir yn teithio o Mochras ar un tro a’i fod yn un o’r gwersyllfeydd mwyaf yn Ewrop.

Mewn ymateb i sylw wnaed gan Aelod ynglyn á Heddwas i fod ar ddyletswydd tu allan i Wetherspoons, Pwllheli, esboniodd Heddwas Rob Newman mai cyfrifoldeb o dan awdurdodaeth Heddlu Gogledd Cymru fyddai hynny ond bod Heddlu Trafnidiaeth Pwllheli yn ceisio targedu problemau yn yr orsaf dren ac ar y tren.  Nid oedd yn bosibl iddynt fod ym Mhwllheli pob Nos Sadwrn ond deallir bod camera cylch cyfyng tu allan i’r dafarn.

Penderfynwyd:           Derbyn, nodi a diolch i’r Heddwas Rob Newman am

I dderbyn ymateb i’r cwestiynau amgaeedig dderbyniwyd ers y cyfarfod diwethaf. 

(a)  Cyflwynwyd dau gwestiwn ysgrifenedig ffurfiol gan Aelodau o’r Gynhadledd  ac fe nodwyd bod y swyddogion perthnasol wedi ymdrin ág un o’r rhain yn ystod eu cyflwyniadau.  O safbwynt cwestiwn y Cynghorydd Gethin Williams deallir ei fod wedi trafod y mater gyda Mr Dylan Bowen, Network Rail.  

(b)  Aelodaeth – Cyflwynwyd cais gan Gyngor Tref Penrhyndeudraeth ynghyd a llythyr gan Bwyllgor Meirionnydd o Un Llais Cymru i wahodd pob Cyngor Cymuned a Thref sydd a lein y rheilffordd yn rhedeg drwy eu wardiau i fod yn aelodau o Bwyllgor Rheilffordd Arfordir y Cambrian.

Adroddwyd bod 16 Cyngor Cymuned /Tref ar yr arfordir ac fe restrwyd rhain i’r Pwyllgor.  Nodwyd bod  Aelodau etholedig lleol Cyngor Gwynedd wedi eu penodi i wasanaethu ar y Pwyllgor ac yn gallu adrodd i’r Cynghorau Cymuned / Tref a fynychir ganddynt ar weithrediadau Cynhadledd Rheilffordd y Cambrian. 

Yn dilyn trafodaeth ar y mater, awgrymwyd y gall Cynghorau Cymuned / Tref godi materion ym Mhwyllgor Rheilffordd Arfordir y Cambrian drwy gyfeirio y materion yntau drwy yr Aelod etholedig lleol / y ddau gynrychiolydd Un Llais Cymru a / neu drwy drefniant gyda’r Cadeirydd gellir gwahodd cynrychiolydd i’r cyfarfod.  Yn ogystal, gofynnwyd i’r Swyddog Cefnogi Aelodau a Chraffu   i’r dyfodol i anfon rhaglen y Pwyllgor i Glercod yr 16 Cyngor Cymuned / Tref a restrwyd isod.

Penderfynwyd:          Gofyn i’r Swyddog Cefnogi Aelodau:

(a) ymateb i lythyr Pwyllgor Ardal Dwyfor a Meirionnydd i gyfleu penderfyniad y Pwyllgor fel amlinellir uchod.

(b)  i’r dyfodol anfon rhaglen / cofnodion y Pwyllgor i Glercod y Cynghorau Cymuned / Tref isod:

Meirionnydd                                                              Dwyfor

Aberdyfi                                                                     Porthmadog

Tywyn                                                                                    Cricieth

Llangelynnin                                                              Llanystumdwy

Arthog                                                                        Llannor (Abererch)

Abermaw                                                                   Pwllheli

Dyffryn Ardudwy

Llanbedr

Llanfair

Harlech

Talsarnau

Penrhyndeudraeth

I drafod cais sydd wedi dod i law y Cadeirydd ynglyn a gwahodd cynrychiolaeth o phob Cyngor Cymuned y mae'r rheilffordd yn rhedeg drwy eu wardiau i wasanaethu ar y Pwyllgor hwn.