Agenda item

Derbyn y strategaeth ‘Dim Drws Anghywir’ fel y cyfeiriad strategol ar gyfer datblygiadau ar gyfer y dyfodol ym maes plant a phobl ifanc ynghyd â chefnogaeth i’w weithredu yn lleol yng Ngwynedd fel rhan o gynllun rhanbarthol ehangach.

Cyflwynwyd yr eitem gan y Cyng. Dilwyn Morgan

PENDERFYNWYD

Derbyn y strategaeth ‘Dim Drws Anghywir’ fel y cyfeiriad strategol ar gyfer datblygiadau ar gyfer y dyfodol ym maes plant a phobl ifanc ynghyd â chefnogaeth i’w weithredu yn lleol yng Ngwynedd fel rhan o gynllun rhanbarthol ehangach.

TRAFODAETH

Cyflwynwyd yr adroddiad gan nodi bod y strategaeth yn ymateb i adroddiad gan Comisiynydd Plant Cymru (Mehefin 2020) yn galw i drawsnewid y ffordd y mae gwasanaethau yn gweithio gyda’i gilydd i gefnogi plant a phobl ifanc sydd angen cefnogaeth. Mynegwyd fod prosesau a sustemau presennol yn llawer rhy gymhleth gyda thystiolaeth bod plant a phobl ifanc yn syrthio rhwng stolion gwahanol, yn aros ar restrau aros am gyfnodau hirfaith ac yna yn cael gwybod eu bod ar y rhestr anghywir neu’n cnocio’r drws anghywir. Ystyriwyd bod y strategaeth ranbarthol yma yn cynnig datrysiad i wella gwasanaethau i’r plant a’r bobl ifanc rheiny drwy sicrhau fod gwasanaethau yn creu timau o amgylch y teulu i gyfarfod a’u hanghenion yn hytrach na disgwyl i deuluoedd ffitio i’r hyn sydd ar gael.

Datblygwyd y strategaeth yn ystod Haf 2021 yn dilyn adolygiad o’r sefyllfa gyfredol yng Ngogledd Cymru, gan gwmni allanol a gomisiynwyd gan Benaethiaid Plant y chwe awdurdod ac arweinwyr iechyd. Cwblhawyd y gwaith drwy ddefnyddio methodoleg Ymchwiliad Gwerthfawrogol a oedd yn cynnwys gweithio gyda rheolwyr gweithredol ar draws y rhanbarth; ymchwilio i arfer da yng Nghymru a thu hwnt; cynnal cyfres o weithdai aml asiantaethol ar draws y rhanbarth, cynnal sesiynau cyfranogi gyda phlant a phobl ifanc oedd wedi cael cyswllt gydag un neu fwy o asiantaethau, ac yna datblygu’r strategaeth drwy ddull byw gan ddefnyddio adborth gan uwch reolwyr ar y cynnwys. Ategwyd nad oedd modd cynnwys cynrychiolwyr o ysgolion yn y gweithdai oherwydd y pwysau gwaith ar adrannau addysg dros y cyfnod, ond gan eu bod yn bartner creiddiol i lwyddiant y gwaith bod trafodaethau lleol wedi sicrhau eu bod yn rhan allweddol o’r datblygiad ar gyfer y dyfodol yn lleol.

Mynegwyd bod y strategaeth yn cynnig adolygiad a newid radical yn y trefniadau cyfredol ac yn cynnig model uchelgeisiol o gydweithio gyda’r nod o wella canlyniadau iechyd meddwl a llesiant plant a phobl ifanc hyd at 25 oed - byddai’n adeiladu ar gryfderau’r sustem gyfredol ac yn cael ei llunio i ymateb i ofynion lleol. Gyda chydnabyddiaeth fod iechyd meddwl a llesiant plant a phobl ifanc angen cefnogaeth o fewn  fframwaith cymhleth o wasanaethau ac ymyraethau niferus, nodwyd bod gan y strategaeth oblygiadau ar gyfer pob asiantaeth a phartner sydd yn cyfrannu tuag at ganlyniadau iechyd a llesiant plant a phobl ifanc er mwyn eu cefnogi i gael y gorau allan o fywyd. Nodwyd y byddai rhaid i bob asiantaeth ddadansoddi eu sustemau, eu strategaethau a’u polisïau i gyd-fynd a’r strategaeth.

Nodwyd bod y strategaeth yn cyd-fynd gydag egwyddorion Ffordd Gwynedd ac yn gorwedd o fewn trefniadau’r Adran Plant a Theuluoedd yng Ngwynedd ar gyfer datblygu'r ffordd y mae’r gwasanaeth yn cryfhau’r trefniadau drws ffrynt, y mynediad at wasanaethau ac ymyraethau cynnar ac arbedol i osgoi problemau waethygu.  Mynegwyd bod y gwasanaeth yn hyderus bod yr adeiladwaith a’r sylfaen briodol i ddatblygu’r gwasanaeth i gyfarfod a’r disgwyliadau mewn lle ac eisoes yn gweithredu un drws ffrynt sydd yn cyfuno gwasanaethau statudol, ymyrraeth gynnar a chefnogi teuluoedd drwy ddefnyddio model tîm o amgylch y teulu. Ategwyd bod ‘Hwb Teulu Gwynedd’ wedi ei sefydlu ers sawl blwyddyn bellach gyda threfniadau atebolrwydd a llywodraethu clir. O ganlyniad, ystyriwyd bod y Gwasanaeth yn cychwyn o safle manteisiol.

Eglurwyd na fyddai datblygu’r cynllun yn gost niwtral ac anodd fyddai rhagweld ar hyn o bryd beth fydd y costau o gyfarch y disgwyliadau i wireddu’r cynllun. Awgrymwyd y gellid edrych ar ddefnyddio cyfran o’r arian trawsffurfio a’r RIF (ICF yn flaenorol) i osod cyfeiriad a datblygu ymhellach.

Sylwadau’n codi o’r drafodaeth

·         Er bod yr adroddiad yn swmpus, bod y cysyniad yn un dealladwy

·         Croesawu cydnabyddiaeth o weithio mewn partneriaeth

·         Croesawu trafodaethau gyda Swyddogion Addysg

·         Bod buddsoddiad i wasanaethau ymyraethau cynnar yn allweddol

·         Bod creu un mynediad at wasanaeth i’w groesawu -  hyn yn osgoi rhwystredigaeth i’r defnyddwyr ac yn allweddol i lwyddiant y strategaeth

·         Bod y strategaeth yn cynnwys egwyddorion Ffordd Gwynedd