Agenda item

I dderbyn adroddiad llafar gan y Pennaeth Cyllid. .

(a)        Cyflwynwyd diweddariad llafar gan y Pennaeth Cyllid ynglyn a chyllideb 2016/17 gan nodi dros y cyfnod pedair blynedd o Ebrill 2014 i Fawrth 2018, cynlluniwyd ar y sail:

·         Byddai grant gan Lywodraeth Cymru i’r Cyngor yn gostwng £21m, a

·       Byddai chwyddiant a chynnydd mewn galw am wasanaethau yn   ychwanegu £29m at gostau, gan greu

·       Bwlch ariannol o £50m sydd raid ei ddarganfod.

 

Dros yr un cyfnod pedair blynedd (2014 - 2018), cynlluniwyd cynnydd Treth Cyngor o 3.5% y flwyddyn (’ychydig uwch yn 2015/16) sy’n golygu lleihad £9m ar y bwlch, gan adael £41m i’w ddarganfod.

 

Adnabuwyd gwerth £26m o arbedion effeithlonrwydd sy’n cael ei gweithredu, gyda rhai adrannau canolog y Cyngor yn wynebu cwtogiad 30%.

 

Yn rhan o’r “arbedion effeithlonrwydd” £26m, mae’r £4.3m ysgolion.

 

Wrth gwrs, gellid dadlau’r ffin lwyd rhwng “arbedion effeithlonrwydd” a “toriadau”, ond yn y strategaeth mae’r £4.3m ysgolion yn “arbedion effeithlonrwydd”.

 

Yn ogystal â’r “arbedion effeithlonrwydd” o £26m, cynllunnir i gyflawni £8m pellach o arbedion effeithlonrwydd, heb ofyn am fwy gan ysgolion yn y cyfnod pedair blynedd hyd at 2018.

 

Yn anffodus, ni fydd hyn yn ddigon i gyfarch y bwlch o £41m.

 

Gyda’r bwlch sydd ar ôl, adnabuwyd byddai angen i’r Cyngor wireddu £7m o doriadau, sef testun ymgynghoriad Her Gwynedd.

 

Yn dilyn setliad grant amodol i lywodraeth leol, a gwaith pellach ar anghenion gwario 2016/17, edrychir am doriadau o tua £5m dros y ddwy flynedd nesaf, yn hytrach na’r £7m y cynlluniwyd ar ei gyfer.

 

Bydd hyn ddim yn golygu osgoi unrhyw ran o’r £34m o “arbedion effeithlonrwydd”.  Felly, bydd dim newid i’r cyfraniad £4.3m gan yr ysgolion. 

 

Esboniwyd bod setliad amodol 2016/17 llywodraeth leol yn dangos lleihad o 1.4% ar gyfartaledd i awdurdodau Cymru, gyda lleihad 1.7% i Wynedd, sydd yn agos at be roedd Gwynedd wedi darogan, sef lleihad o 2%.

 

Ynglŷn â diogelu rhywfaint ar gyllidebau ysgolion, nodwyd bod amodau ynghlwm i’r ymarfer cyfrifo, sy’n cynnwys -

•              effaith ariannol unrhyw gynnydd neu leihad yn y nifer disgyblion,

•              cynnydd neu leihad yn y datganoli,

•              cyfraniad £2m yn 2016/17 o’r £4.3m o arbedion effeithlonrwydd,

•              trosglwyddiadau grant penodol i’r setliad, a

•              cost benthyg ar gyfer buddsoddi mewn eiddo ysgolion (yn gysylltiedig â’r rhaglen ysgolion unfed ganrif ar hugain, a threfniadaeth ysgolion).

 

Wrth gwrs, bydd y Cyngor hefyd, fel arfer, yn darparu cyllideb ychwanegol ar gyfer –

•              cytundebau tâl,

•              isafswm cyflog byw,

•              y cynnydd yng nghost cyfraniadau pensiwn athrawon,

•              y cynnydd sylweddol yng nghost yswiriant gwladol, ayb.   

(b)  Mewn ymateb i sylwadau wnaed, nododd y Pennaeth Addysg y pwyntiau canlynol:

·         ni fyddai’n ofynnol i ysgolion gyfrannu tuag at y toriadau o £5m rhwng rŵan a 2018 ac mai £4.3m fyddai cyfraniad gan yr ysgolion

·         y byddai angen ffocws ar y cyd-drefniadaeth ar ôl 2018 a bod rhagolygon ar ôl hynny yn edrych yn drychinebus

 

Penderfynwyd:          Derbyn a nodi’r uchod.