Manylion y penderfyniad

Cyflwynwyd yr adroddiad gan nodi fod trafodaeth wedi bod yn ystod y cyfarfod blaenorol am atebolrwydd ac ychwanegwyd fod yr adroddiad hwn yn ffitio i mewn i’r fframwaith atebolrwydd. Ychwanegwyd wrth edrych ar yr adroddiad ei fod yn codi pryderon. Mynegwyd fod yr arolygu presennol yn gallu amharu ar y consortiwm newydd.

Nodwyd y camau sydd wedi ei nodi yn yr adroddiad gan nodi fod y cam gyntaf yn ailgyfeirio Estyn i gefnogi ysgolion a nad fydd arolygu yn cael ei gynnal yn ystod 2019/20. Esboniwyd y bydd ysgolion y categori statudol yn parhau i gael ail ymweliad. Bydd trefn hunan arfarnu newydd yn cael ei newid a bydd fframwaith yn cael ei greu er mwyn cynorthwyo ysgolion. Mynegwyd y bydd y fframwaith yn cael ei beilota yn ystod mis Medi. Nodwyd yr ail gam fydd dechrau arolygu eto o 2020 ymlaen. Ymhelaethwyd y bydd yn edrych yn fanylach ar hunan arfarnu a byddant yn nodi sut y bydd plant yn cael safonau a blociau ansawdd dysgu. Esboniwyd mai y trydydd cam fydd yr arolygiadau a fydd yn hunan arfarnu. Bydd dyletswydd i hunan arfarnu yn gyhoeddus a byddant yn cael ei herio gan gyfoedion. Holwyd os ysgolion ar gategori isel beth fydd yn digwydd i’r rhain.

Nodwyd fod angen eglurdeb o beth fydd rhan 2 a beth fydd rôl y consortia. Mynegwyd o ran edrych ar yr ail gam fod y consortia am fod yn cefnogi a hwyluso newid, yn ychwanegol ar y rôl o gweithio a  clystyrau. Ond mynegwyd nad yw’r rôl i’w weld yn glir.

Sylwadau’n codi o’r drafodaeth

-        Nodwyd fod angen eglurdeb o rolau pawb – fel bod mwy o ddealltwriaeth o atebolrwydd.

-        Ychwanegwyd mai’r prif bwrpas yw i dynnu’r ofn o arolygiadau.

-        Holwyd beth yw capasiti Estyn er mwyn symud o’r drefn bresennol i’r drefn newydd. Ychwanegwyd ei bod yn dda cael model newydd ond yn bell o’i gyflawni.

-        Mynegwyd fod angen newid yn ymddygiad Estyn, gan fod Estyn yn rhan o’r broblem ac yn rhan o’r datrysiad.

-        Holwyd beth yw’r amserlen – nodwyd fod disgwyl i newidiadau ddechau digwydd yn ystod 2019/20.

-        Ychwanegwyd y bydd angen cynllun cyfathrebu clir unwaith  y bydd eglurhad clir a pellach am yr adroddiad.

PENDERFYNWYD: Derbyn yr adroddiad.