Mater - cyfarfodydd

Cyfarfod: 21/11/2022 - Pwyllgor Safonau (eitem 7)

7 YMGYNGHORIAD Y PWYLLGOR SAFONAU GYDA DETHOLIAD O GLERCOD CYNGHORAU TREF A CHYMUNED PARTHED Y FFRAMWAITH SAFONAU MOESEGOL pdf eicon PDF 209 KB

Cyflwyno adroddiad y Swyddog Monitro  (i ddilyn)

Dogfennau ychwanegol:

Penderfyniad:

Derbyn yr adroddiad a gofyn i’r Swyddog Monitro a’r Aelod Pwyllgor Cymunedol baratoi cynllun gweithredu sy’n adlewyrchu’r hyn sydd yn yr adroddiad.

 

Cofnod:

Cyflwynwyd:-

 

·         Adroddiad gan Gadeirydd y Pwyllgor Safonau a’r Aelod Pwyllgor Cymunedol yn sgil gwneud darn o waith er mwyn deall yn well anghenion clercod cynghorau cymuned o safbwynt cefnogaeth yng nghyd-destun y fframwaith foesegol a swyddogaethau’r Pwyllgor Safonau yn benodol.

·         Sylwadau’r Swyddog Monitro ar yr adroddiad.

 

Cloriannodd y Swyddog Monitro gasgliadau’r adroddiad yn erbyn swyddogaethau statudol y Pwyllgor mewn perthynas â chynghorau cymuned, ac yna gwahoddwyd yr Aelod Pwyllgor Cymunedol i ddweud gair ynglŷn â’i ganfyddiadau.

 

Nododd yr Aelod Pwyllgor Cymunedol:-

 

·         Bod y gwaith gyda detholiad o glercod cynghorau tref a chymuned wedi amlygu bod clercod weithiau’n cael trafferth cysylltu â’r Cyngor Sir, ac y dylai’r Cyngor Sir ddarparu llinell gymorth neilltuol ar eu cyfer.

·         Y byddai’n fuddiol petai Llywodraeth Cymru yn paratoi llyfryn syml ar y Cod Ymddygiad ar gyfer aelodau cynghorau tref a chymuned, a bod pob aelod o bob cyngor yn derbyn copi ohono wrth arwyddo i fod yn gynghorydd.

·         Bod aelodau cynghorau cymuned yn ddryslyd ynglŷn â’u grym a’u pwerau a’u perthynas â’r Cyngor Sir.

 

Yn ystod y drafodaeth, codwyd y materion a ganlyn:-

 

·         Diolchwyd i’r Cadeirydd a’r Aelod Pwyllgor Cymunedol am eu gwaith sylweddol yn paratoi’r adroddiad, a nodwyd nad oedd y darlun yn syndod, gan fod yna gymaint o wahaniaeth rhwng cynghorau.

·         Holwyd beth oedd tu cefn i’r sylw yn y Crynodeb Gweithredol bod y berthynas gyda Chyngor Gwynedd yn fwy dyrys ac angen sylw.  Mewn ymateb, eglurodd y Cadeirydd fod y clercod yn gwybod i droi at y Swyddog Monitro ynglŷn â mater safonau, ond yn ei chael yn anodd gwybod at bwy i droi yn y Cyngor Sir ynglŷn â materion eraill.  Er nad oedd hyn yn ymwneud â safonau’n uniongyrchol, roedd yn fater oedd wedi codi’n gyson yn ystod y trafodaethau gyda’r clercod.

·         Gofynnwyd i’r Swyddog Monitro gyflwyno’r awgrym i’r Prif Weithredwr ynglŷn â sefydlu llinell gymorth neilltuol ar gyfer clercod.  Mewn ymateb, nododd y Swyddog Monitro, er y byddai’n hapus i basio’r genadwri ymlaen, nad oedd yn glir beth oedd yr achos busnes y tu cefn i hynny, ac roedd o’r farn y byddai’n anodd symud y syniad yn ei flaen, yn enwedig yn y sefyllfa ariannol anodd sy’n wynebu’r Cyngor ar hyn o bryd.  Nododd hefyd na chredai fod yr adroddiad yn darparu ochr arall y geiniog o ran sut mae’r Cyngor Sir yn gweithio ar hyn o bryd gyda chynghorau tref a chymuned, a’i bod yn debyg bod yna sawl cyswllt amrywiol ar draws y sir ynglŷn â hynny.

·         Mewn ymateb i’r sylw y byddai’n fuddiol pe gallai Llywodraeth Cymru baratoi llyfryn ar y Cod Ymddygiad i aelodau, nododd y Swyddog Monitro fod yna ganllawiau Cod Ymddygiad penodol ar gyfer cynghorau tref a chymuned ar wefan yr Ombwdsmon.  Awgrymodd aelod, er y croesawid y syniad o lyfryn, oni fyddai’n well darparu fideo hyfforddiant ar YouTube, a bod gofyn i bob cynghorydd arwyddo eu bod wedi gwylio’r fideo.  Opsiwn arall fyddai darparu hyfforddiant rhithiol i glercod fel man cychwyn.  Cyfeiriodd y Cadeirydd at  ...  gweld y cofnod llawn ar gyfer eitem 7