Mater - cyfarfodydd

Ystyriwyd ac chymeradwywyd Adroddiad Blynyddol 2023/24 Cynllun Argyfwng Hinsawdd a Natur Cyngor Gwynedd.

Cyflwynwyd yr adroddiad gan y Cyng. Craig ab Iago.

PENDERFYNIAD

Derbyniwyd yr adroddiad

TRAFODAETH

Ymfalchïwyd yn y gwaith sydd wedi ei wneud dros nifer o flynyddoedd, gan nodi bod y Cyngor ar flaen y gad yn y maes hwn.

Nodwyd mai cyfnod yr adroddiad blynyddol hwn yw’r drydedd flwyddyn lle mae’r Cynllun yn weithredol.

Tynnwyd sylw at y ffaith bod yr Adroddiad yn nodi sut y mae’r Cyngor yn ymateb i Adran 6 Deddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016 ym mhob pennod.

Eglurwyd bod cynnydd i’w weld yn y lefelau o allyriadau carbon ers y flwyddyn flaenorol. Datgelwyd efallai ei bod yn gamarweiniol gwneud cymariaethau un flwyddyn mewn maes lle mae angen gweithredu’n hir dymor. Ategwyd y bydd y gwaith sydd wedi ei gyflawni gan yr adran yn cymryd amser i ddwyn ffrwyth.

Cadarnhawyd bod yr Adroddiad hwn eisoes wedi derbyn sylwadau gan y pwyllgor Craffu Cymunedau, a gaiff eu cynnwys yn yr Adroddiad, ond nad oes newid wedi bod i’r Adroddiad yn sgil hynny.

Sylwadau’n codi o’r drafodaeth:

• Nodwyd nad oes gofyn statudol i gontractwyr i gasglu data am eu hallyriadau carbon, ond mae canllawiau newydd ar y ffordd i nodi sut y gall gyrff cyhoeddus helpu eu contractwyr i gasglu’r data. Ategwyd bod gobaith y bydd y contractwyr mwyaf yn gallu darparu cynlluniau rheoli carbon, ond ei fod am gymryd mwy o amser a chefnogaeth i gontractwyr llai gallu gwneud hynny. 
• Gofynnwyd am yr hyn sy’n cael ei wneud i leihau’r allyriadau sy’n deillio o’r defnydd ynni mewn adeiladau ac o deithio. Eglurwyd mai gwresogi oedd yn gyfrifol am yr allyriadau uchel o’r adeiladau, gan mai nwy yw prif ffynhonnell gwresogi llawer o adeiladau’r Cyngor ar hyn o bryd. O ran teithio, ategwyd bod fflyd y Cyngor o geir trydan wedi cynyddu. Gan nad oes cerbydau trydan trwm addas ar gael, does dim llawer y gall y Cyngor ei wneud yn y maes hwnnw ar y funud.
• Holwyd am ymateb yr Aelod Cabinet Amgylchedd i argymhelliad y Pwyllgor Craffu. Mynegwyd nad yw’n credu bod targedau’n addas yma, gan ychwanegu y byddai’n hoff o ddarganfod ffordd arall o sicrhau bod y gwaith yn cael ei gyflawni, heb osod targedau afrealistig. Pwysleisiwyd yr angen i fod yn uchelgeisiol ac yn arloesol.
• Tynnwyd sylw at y ffaith bod cyllid y prosiect bron a dod i ben, a holwyd beth yw’r cynlluniau at ddenu mwy o arian i weithredu’r prosiect. Nodwyd bod trafodaethau mewnol yn cymryd lle ac ychwanegwyd bod y Cynllun yn ddibynnol ar allu denu nifer o grantiau.
• Cyfeiriwyd at y diffyg pwyntiau gwefru addas sydd yn yr ardal, gan gwestiynu beth yw’r heriau sy’n atal gallu cynyddu’r nifer hwn ar draws Gwynedd. Cadarnhawyd nad y Cyngor sy’n gyfrifol am yr isadeiledd i allu cynnig nifer fawr o bwyntiau gwefru. Eglurwyd bod y Cyngor wedi bod yn darparu pwyntiau gwefru, ond bod angen gwahanol fathau o beiriannau gwefru er mwyn diwallu anghenion carfannau gwahanol o bobl. Ategwyd bod y ddarpariaeth grid hefyd yn creu heriau.