Rhaglen, penderfyniadau a chofnodion drafft

I ethol Cadeirydd ar gyfer 2024/25.

Ethol y Cynghorydd Goronwy Edwards yn Gadeirydd yr Is-bwyllgor ar gyfer 2024/25.

PENDERFYNWYD Ethol y Cynghorydd Goronwy Edwards yn Gadeirydd yr Is-bwyllgor ar gyfer 2024/25.

I ethol Is-gadeirydd ar gyfer 2024/25.

Ethol y Cynghorydd Dave Hughes yn Is-gadeirydd yr Is-bwyllgor ar gyfer 2024/25.

PENDERFYNWYD Ethol y Cynghorydd Dave Hughes yn Is-gadeirydd yr Is-bwyllgor ar gyfer 2024/25.

Mewn trafodaeth bellach, llongyfarchwyd y Cynghorydd Dave Hughes am gael ei ethol yn Arweinydd Cyngor Sir y Fflint yn ddiweddar. Ystyriwyd os yw’n briodol iddo benodi’r Aelod Cabinet perthnasol sydd â chyfrifoldeb am faterion trafnidiaeth o fewn yr Awdurdod hwnnw i gymryd ei sedd ar yr Is-bwyllgor hwn.

Cadarnhawyd bydd y Dirprwy Swyddog Monitro yn ymchwilio i’r mater ymhellach a chynnal trafodaethau pellach gyda’r Cynghorydd yn unol â’r angen.

Derbyn unrhyw ymddiheuriadau am absenoldeb.

Derbyniwyd ymddiheuriadau gan:-

·       Y Cynghorydd Barry Mellor (Cyngor Sir Ddinbych)

·       Katie Wilby (Prif Swyddog Cyngor Sir y Fflint)

·       Iwan Evans (Swyddog Monitro)

·       Dafydd Wyn Williams (Prif Swyddog Cyngor Gwynedd) gyda Gerwyn Jones yn dirprwyo.

Derbyn unrhyw ddatganiadau o fuddiant personol.

Ni dderbyniwyd unrhyw ddatganiad o fuddiant personol.

Nodi unrhyw eitemau sy’n fater brys ym marn y Cadeirydd fel y gellir eu hystyried.

Ni chodwyd unrhyw faterion brys.

I adolygu’r Cylch Gorchwyl ar gyfer yr Is-bwyllgor Trafnidiaeth Strategol.

Mabwysiadwyd y Cylch Gorchwyl.

Cyflwynwyd yr adroddiad gan y Dirprwy Swyddog Monitro.

PENDERFYNIAD

Mabwysiadwyd Y Cylch Gorchwyl.

RHESYMAU DROS Y PENDERFYNIAD

Rhaid i’r Is-bwyllgor weithredu’r rheolau a’r gweithdrefnau hynny fel y’u mabwysiadir gan y CBC ac a nodir yn y Cylch Gorchwyl - dyma’r pwerau sy’n cael eu dirprwyo i’r Is-bwyllgor. Rhaid i unrhyw ddiwygiad i’r telerau hyn gael eu cymeradwyo gan y CBC.

TRAFODAETH

Adroddwyd y bu i Gyd-bwyllgor Corfforedig y Gogledd sefydlu’r Is-bwyllgor Trafnidiaeth Strategol i gyflawni’r swyddogaeth o ddatblygu a chynhyrchu Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol a pholisïau cysylltiedig.

Cadarnhawyd mai rôl yr Is-bwyllgor hwn yw datblygu polisïau rhanbarthol ar y cyd gyda’r Awdurdodau Lleol a phartneriaid. Nodwyd bod yr Is-bwyllgor hwn yn rhoi cyngor strategol i’r Cyd-bwyllgor wrth ddatblygu a mabwysiadu Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol.

Tywyswyd yr Aelodau drwy’r Cylch Gorchwyl gan gyfeirio at y ddeddfwriaeth berthnasol megis Adran 109 Deddf Trafnidiaeth 2000, Rheoliadau Cyd-bwyllgor Corfforedig (Swyddogaethau Trafnidiaeth)(Cymru) a Rhan 5 Deddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 2021.

Eglurwyd bod naw prif agwedd o rôl yr Is-bwyllgor hwn, gan fanylu ar y rolau creiddiol, sef:

·       Gwneud argymhellion i’r Cyd-bwyllgor Corfforedig ar gymeradwyo ac adolygu Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol a’i gyflwyno i Weinidogion Cymru i’w gymeradwyo.

·       Gwneud argymhellion i’r Cyd-bwyllgor Corfforedig ar bolisïau i’w gweithredu gan yr awdurdodau trafnidiaeth leol yn ei ardal o Strategaeth Drafnidiaeth Cymru.

·       Cynghori a gwneud argymhellion ar wasanaeth trafnidiaeth strategol integredig a chysylltiedig yn y Gogledd, drwy fonitro ac adolygu Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol.

Pwysleisiwyd bod rôl yr Is-bwyllgor yn strategol ei natur, gan ei fod yn cydlynu gweithgarwch Awdurdodau Lleol a phartneriaid eraill fel y byddai dull rhanbarthol strategol yn ei le yn y maes polisi perthnasol.

Nodwyd bod gan yr Is-bwyllgor gyfrifoldebau i reoli prosiectau a rhaglenni. Esboniwyd bydd y rôl hon yn cael ei gyflawni drwy gydlynu, cynllunio a datblygu’r Rhaglenni prosiectau perthnasol a chyflwyno argymhellion i’r Cyd-bwyllgor Corfforedig. Ymhelaethwyd ar y cyfrifoldeb i fonitro ac adolygu lefel a defnydd adnoddau gan gynnwys staff, gan gyfeirio unrhyw argymhellion i’r Cyd-bwyllgor Corfforedig.

Cyhoeddwyd bydd yr Is-bwyllgor Trafnidiaeth Strategol yn paratoi adroddiad chwarterol ar ei waith i’r Cyd-bwyllgor Corfforedig. Eglurwyd bod angen i’r adroddiadau hyn gynnwys:

·       Cynnydd ar weithredu’r Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol yn cynnwys Rhaglenni a Phrosiectau unigol.

·       Perfformiad Ariannol y Pwyllgor

·       Datblygiadau sydd ar y gweill

I ystyrid Aelodaeth yr Is-bwyllgor Trafnidiaeth Strategol.

·       Cyfethol Aelodau (heb bleidlais) ar yr Is-bwyllgor i gefnogi ei swyddogaethau a’i gyfrifoldebau.

·       Gofyn i’r isod am gynrychiolydd fel yr Aelodau Cyfethol:

o   Parc Cenedlaethol Eryri (unigolyn sydd â chyfrifoldeb am y portffolio trafnidiaeth)

o   Trafnidiaeth Cymru ( unigolyn sydd âchyfrfoldeb dros ranbarth y Gogledd)

Cyflwynwyd yr adroddiad gan y Dirprwy Swyddog Monitro.

PENDERFYNWYD

·       Cyfethol Aelodau (heb bleidlais) ar yr Is-bwyllgor i gefnogi ei swyddogaethau a’i gyfrifoldebau.

·       Gofyn i’r isod am gynrychiolydd fel yr Aelodau Cyfethol:

o   Parc Cenedlaethol Eryri (unigolion sydd â chyfrifoldeb am y portffolio trafnidiaeth)

o   Trafnidiaeth Cymru (unigolyn sydd â chyfrifoldeb dros ranbarth y Gogledd)

RHESYMAU DROS Y PENDERFYNIAD

Cryfhau Aelodaeth yr Is-bwyllgor drwy gynyddu ei aelodaeth i gynnwys cynrychiolaeth Aelodau sydd â phrofiad a sgiliau penodol, ac arbenigedd ar drafnidiaeth o safbwynt rhanbarthol a chenedlaethol.

TRAFODAETH

Adroddwyd bod Canllawiau Statudol yn nodi natur strategol i waith yr Is-bwyllgor ac yn rhoi’r hawliau i ethol dau Aelod Cyfetholedig (heb bleidlais) er mwyn eu cefnogi. Pwysleisiwyd bod y penderfyniad terfynol ar gyfethol Aelodau hynny yn gyfrifoldeb i’r Cyd-bwyllgor corfforedig.

Eglurwyd bod yr Aelodau Cyfetholedig yn cael eu penodi’n Aelodau i gefnogi swyddogaeth y Cyd-bwyllgor yn hytrach na chynrychioli unrhyw sefydliad neu gyflogwr. Cadarnhawyd bydd telerau cyfethol yn cael eu nodi yn y cytundeb cyfethol a dim ond y swyddogaethau trafnidiaeth hynny sy’n cael eu dirprwyo i’r Is-bwyllgor fydd yn berthnasol iddynt.

Rhoddwyd arweiniad ar y math a’r ystod o sefydliadau a fyddai’n cael eu cynrychioli orau yn ogystal â’r sgiliau a’r profiad a fyddai’n fuddiol, gan nodi ei fod yn benderfyniad i’r Aelodau os ydynt yn awyddus i gyfethol dau Aelod (di bleidlais) i’r Is-bwyllgor hwn.

Cefnogwyd yr argymhelliad i gyfethol Aelodau (heb bleidlais). Cadarnhawyd y byddai’n gyfrifoldeb ar Barc Cenedlaethol Eryri a Thrafnidiaeth i Gymru i gadarnhau’r unigolion addas i fynychu cyfarfodydd yr Is-bwyllgor.

I gyflwyno diweddariad ar y gwaith i ddatblygu’r Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol.

1.     Argymhellwyd cyflwyno ‘Datganiad gweledigaeth Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol Gogledd Cymru’, ‘Amcanion SMART’ ac ‘Themâu trawsbynciol’ i CBC y Gogledd er mwyn eu mabwysiadu a’u cynnwys yn ‘Achos Dros Newid y Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol’ a ‘Chynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol drafft Gogledd Cymru’.

2.     Nodwyd prif ddyddiadau cerrig milltir ar gyfer cyflawni’r Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol a chyfarwyddo gwaith pellach i gyflawni’r prif gerrig milltir yn unol â chanllawiau Llywodraeth Cymru.

3.     Nodwyd Cynllun Ymgysylltu â Rhanddeiliaid drafft y mae’n rhaid ei baratoi i gefnogi’r Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol, ac i argymell unrhyw ystyriaethau ychwanegol y dylid eu cynnwys.

4.     Nodwyd bydd y swyddog arweiniol yn uwch swyddog â chyfrifoldeb am drafnidiaeth ym mha bynnag Awdurdod a gynrychiolir trwy’r Cadeirydd etholedig. Cadarnhawyd bydd y swyddog arweiniol hwn yn gweithredu fel cyswllt rhwng y Grŵp Trafnidiaeth Ymgynghorol a’r Is-bwyllgor hwn.

Cyflwynwyd yr adroddiad gan Brif Weithredwr Cyd-bwyllgor Corfforedig y Gogledd.

PENDERFYNWYD

1.     Argymhellwyd cyflwyno ‘Datganiad gweledigaeth Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol Gogledd Cymru’, ‘Amcanion SMART’ ac ‘Themâu trawsbynciol’ i CBC y Gogledd er mwyn eu mabwysiadu a’u cynnwys yn ‘Achos Dros Newid y Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol’ a ‘Chynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol drafft Gogledd Cymru’.

2.     Nodwyd prif ddyddiadau cerrig milltir ar gyfer cyflawni’r Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol a chyfarwyddo gwaith pellach i gyflawni’r prif gerrig milltir yn unol â chanllawiau Llywodraeth Cymru.

3.     Nodwyd Cynllun Ymgysylltu â Rhanddeiliaid drafft y mae’n rhaid ei baratoi i gefnogi’r Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol, ac i argymell unrhyw ystyriaethau ychwanegol y dylid eu cynnwys.

4.     Nodwyd bydd y swyddog arweiniol yn uwch swyddog â chyfrifoldeb am drafnidiaeth ym mha bynnag Awdurdod a gynrychiolir trwy’r Cadeirydd etholedig. Cadarnhawyd bydd y swyddog arweiniol hwn yn gweithredu fel cyswllt rhwng y Grŵp Trafnidiaeth Ymgynghorol a’r Is-bwyllgor hwn.

RHESYMAU DROS Y PENDERFYNIAD

Mae’n ofynnol i CBC y Gogledd gynhyrchu Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol (CTRh) a Chynllun Cyflawni Trafnidiaeth Rhanbarthol (CTRP) yn unol â chanllawiau Llywodraeth Cymru erbyn 31 Mawrth, 2025. Er mwyn cyflawni hyn, dylai’r Is-bwyllgor Trafnidiaeth ystyried cydrannau datblygol y CTRh drafft ac arwain y gwaith i gael ei gymeradwyo’n derfynol gan gynnwys cytuno ar y camau a’r dogfennau gofynnol ar gyfer ymgynghori’n gyhoeddus.

Mae gwaith yn mynd rhagddo gyda chefnogaeth ymgynghorwyr ARUP, sydd wedi creu map ffordd mewn perthynas â chamau cyflenwi critigol, a fydd yn cael ei ddatblygu i sicrhau bod materion yn cael sylw priodol drwy’r Is-bwyllgor ac yn cael eu cyfeirio at y CBC mewn modd amserol er cymeradwyaeth.

TRAFODAETH

Cyhoeddwyd mai gweledigaeth y Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol ar gyfer y dyfodol yw ‘bydd gan Ogledd Cymru rwydwaith trafnidiaeth integredig ddiogel, cynaliadwy, fforddiadwy, gwydn ac effeithiol sy’n cefnogi twf economaidd, ffyniant a lles’. Ymhelaethwyd yr amcenir i gefnogi economi ffyniannus, gwella cysylltedd, cyfoethogi ansawdd bywyd, gwella mynediad i wasanaethau, sefydlu system drafnidiaeth fwy gwydn a lleihau’r ddibyniaeth ar geir preifat ac hyrwyddo opsiynau teithio mwy ecogyfeillgar.

Ymhelaethwyd bod y Cynllun yn pwysleisio’r angen i leihau effaith amgylcheddol negyddol wrth annog cynaladwyedd rhanbarthol a lliniaru newid hinsawdd. Eglurwyd y gobeithiai  gyflawni hyn drwy flaenoriaethu buddsoddiadau mewn trafnidiaeth gyhoeddus, seilwaith teithio llesol a chyflwyno atebion arloesol i heriau symudedd.

Eglurwyd bod 15 blaenoriaeth wedi cael ei nodi ar gyfer y Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol yn wreiddiol. Er hyn, mae cydweithio gyda Thrafnidiaeth i Gymru ac ARUP wedi arwain at ddatblygiad pedwar amcan SMART sy’n cwmpasu’r argymhellion gwreiddiol yn gliriach. Cadarnhawyd mai’r pedwar amcan hynny yw:

1.     Gwella cysyllted digidol a gwasanaethau lleol

2.     Gwell hygyrchedd a dewis trafnidiaeth

3.     Galluogi datgarboneiddio drwy bontio i fflyd allyriadau sero

4.     Galluogi twf economaidd cynaliadwy.

            Nodwyd hefyd bod pum thema wedi cael eu hadnabod i gyd-redeg gydag amcanion SMART. Manylwyd bod y rhain yn cynnwys ‘Gwerth Cymdeithasol’, ‘Ecwiti’, ‘Bod dan arweiniad y Gymuned’, ‘Integreiddio’ a ‘Fforddiadwyedd’.

            Tywyswyd yr Aelodau drwy’r amserlen i ddatblygu’r Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol gan  ...  gweld y cofnod llawn ar gyfer eitem 8.

I ddatblygu Adroddiad Cwmpasu Arfarniad Lles Integredig.

Argymell bod yr Adroddiad Cwmpasu Arfarniad Lles Integredig (IWBA) gan gynnwys ei Atodiadau’n cael eu mabwysiadu gan yr Is-bwyllgor gan fod yn rhaid  eu paratoi i gefnogi’r Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol.

Cyflwynwyd yr adroddiad gan Brif Weithredwr Cyd-bwyllgor Corfforedig y Gogledd gyda chymorth cynrychiolydd ARUP.

PENDERFYNWYD

Argymell bod yr Adroddiad Cwmpasu Arfarniad Lles Integredig (IWBA) gan gynnwys ei Atodiadau’n cael eu mabwysiadu gan yr Is-bwyllgor gan fod yn rhaid eu paratoi i gefnogi’r Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol.

RHESYMAU DROS Y PENDERFYNIAD

Mae’n ofynnol i CBC y Gogledd gynhyrchu Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol (CTRh) a Chynllun Cyflawni Trafnidiaeth Rhanbarthol (CCTRh) yn unol â chanllawiau Llywodraeth Cymru erbyn 31 Mawrth, 2025. Mae ail elfen y CTRh yn cynnwys yr IBWA. Er mwyn cyflawni hyn, dylai’r Is-bwyllgor Trafnidiaeth Strategol ystyried datblygu cydrannau'r CTRh drafft ac arwain y gwaith i gael ei gymeradwyo’n derfynol gan gynnwys cytuno ar y camau a’r dogfennau gofynnol ar gyfer ymgynghori’n gyhoeddus.

Mae’r IWBA yn gam hanfodol yng nghynllun map ffordd, sydd yn sicrhau bod materion yn cael sylw priodol drwy’r Is-bwyllgor ac yn cael eu cyfeirio at y CBC mewn modd amserol er cymeradwyaeth.

TRAFODAETH

Eglurwyd bod yr adroddiad technegol hwn wedi ei ddatblygu gan ARUP er mwyn cyflwyno’r gwaith i ddatblygu Adroddiad Cwmpasu Arfarniad Lles Integredig (IWBA).

Adroddwyd bod yr IWBA yn gam allweddol o’r Cynllun Trafnidiaeth Rhanbarthol ac yn edrych i weld sut bydd y gallu ymgorffi llesiant ym mhob agwedd ohono. Nodwyd bod ystyriaeth yn cael ei roi i strategaethau eraill er mwyn  dangos bod egwyddorion datblygu cynaliadwy yn cael eu defnyddio wrth ddiwallu gofynion deddfwriaethol. Nodwyd bod rhai o’r ystyriaethau perthnasol hyn yn cynnwys:

·       Rheoliadau Asesu Amgylcheddol Cynlluniau a Rhaglenni (OS 2004/1656) (Rheoliadau Asesu Amgylcheddol Strategol (SEA))

·       Deddf Llesiant Cenedlaethau’r Dyfodol (Cymru) 2015

·       Mesur y Gymraeg (Cymru) 2011 a Safonau’r Gymraeg

·       Asesiad Effaith ar Hawliau Plant (CRIA), fel sy’n ofynnol gan Fesur Hawliau Plant a Phobl Ifanc (Cymru) 2011.

·       Rheoli Adnoddau Naturiol yn Gynaliadwy (SMNR) A’R Polisi Adnoddau Naturiol (NRP) fel sy'n ofynnol gan Ddeddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016

·       Asesiad Rheoliadau Cynefinoedd, fel sy’n ofynnol gan Reoliadau Gwarchod Cynefinodd a Rhywogaethau 2017 fel y’u diwygiwyd (a elwir yn Rheoliadau Cynefinoedd 2017)

            Cadarnhawyd y bwriedir rhannu’r Adroddiad Cwmpasu gyda chyrff anstatudol, gan gynnwys Awdurdodau Lleol Gogledd Cymru, Llywodraeth Cymru a Thrafnidiaeth Cymru, er mwyn rhoi’r cyfle i gael adborth wrth gynnal ymgynghoriad gyda chyrff statudol. Nodwyd bod yr ymgynghoriad cyhoeddus hwn yn cael ei gynnal am gyfnod o 12 wythnos yn fuan yn 2025.