Agenda item

Ystyried adroddiad y Swyddog Monitro  (i ddilyn).

Cyflwynwyd – adroddiad y Swyddog Monitro yn gofyn i’r pwyllgor ystyried a phenderfynu ar gais gan y Cynghorydd W.Gareth Roberts, Aelod Ward Aberdaron ar Gyngor Gwynedd am oddefeb yn ymwneud â chynllun creu trydan arfaethedig ger Ynys Enlli, oedd yn ei ward, a lle’r oedd hefyd yn ffermio fel tenant.

Eglurodd yr Uwch Gyfreithiwr – Corfforaethol:-

·         Petai’r cynllun yn cael ei wireddu, y byddai’r cynghorydd yn elwa yn yr ystyr y byddai yna gyflenwad trydan ar gael iddo ar Ynys Enlli.  Roedd hynny’n creu buddiant oherwydd y byddai penderfyniad y naill ffordd neu’r llall ar y cynllun yn effeithio ar ei les yn bersonol.  Roedd y buddiant hefyd yn un oedd yn rhagfarnu.

·         Bod y cynghorydd yn dymuno cymryd rhan yn y trafodaethau lleol oherwydd ei wybodaeth fel aelod lleol, ond hefyd fel rhywun oedd â gwybodaeth a phrofiad unigryw o Ynys Enlli.  Roedd hefyd yn dymuno cael yr hawl i siarad fel aelod lleol, ond nid i bleidleisio, pan ddeuai’r cynllun gerbron y Cyngor hwn.

Ar y pwynt hwn, datganodd y Cynghorydd Dewi Roberts fuddiant personol yn y mater gan ei fod yn aelod o Ymddiriedolaeth Enlli ac wedi bod yn Is-gadeirydd Cyngor Enlli.  Roedd o’r farn bod hwn yn fuddiant oedd yn rhagfarnu a gadawodd y cyfarfod yn ystod y drafodaeth ar yr eitem.

Gofynnwyd i’r pwyllgor gydbwyso budd y cyhoedd mewn atal y cynghorydd rhag cymryd rhan yn y trafodaethau oherwydd y buddiant, yn erbyn budd y cyhoedd mewn caniatáu iddo gymryd rhan oherwydd ei wybodaeth a’i brofiad unigryw o Ynys Enlli.  Gofynnwyd hefyd i’r pwyllgor ystyried ymarferoldeb gofyn i aelod arall gamu i mewn i rôl yr aelod lleol yn y cyd-destun hwn.

Yn ystod y drafodaeth ar y cais, nodwyd y sylwadau a ganlyn:-

·         Na fyddai’r cynghorydd yn elwa’n ariannol o’r cynllun.

·         Gan fod y cynghorydd eisoes yn defnyddio trydan ar yr ynys, na fyddai’r cynllun yn golygu dim mwy iddo na newid y cyflenwad craidd.

·         Bod geiriad ffurflen gais y cynghorydd am oddefiad yn awgrymu bod ganddo farn bendant o blaid dyfodiad cyflenwad trydan i’r ynys.  Serch hynny, roedd yn bosib’ bod rhesymau gan eraill dros wrthwynebu’r datblygiad a byddai angen i’r farn honno gael ei chlywed mewn unrhyw drafodaeth hefyd.

·         Bod mantais y cynllun i’r cynghorydd fel tenant yn amlwg, gan y byddai cael cyflenwad trydan ar yr ynys yn hwyluso pethau iddo.

·         Bod modd i’r cynghorydd siarad ar y mater fel tirfeddiannwr preifat ac y gallai ofyn i aelod cyfagos ei gynrychioli yn ei rôl fel aelod lleol.

PENDERFYNWYD gwrthod cais y Cynghorydd W.Gareth Roberts am oddefiad i gymryd rhan fel aelod o Gyngor Gwynedd yn y trafodaethau lleol ac i siarad pan ddaw’r cynllun creu trydan arfaethedig ger Ynys Enlli gerbron y Cyngor hwn ar y sail:-

(a)       Bod y pwyllgor o’r farn bod y cyswllt rhwng y Cynghorydd a’r cynllun a’i denantiaeth ar Ynys Enlli yn golygu y byddai’n anodd, o ystyried hefyd gynnwys ei ffurflen gais am oddefeb, iddo gynrychioli’r budd cyhoeddus cyffredinol gan iddo ddod i gasgliad eisoes ar y mater yma, a bod ei gyswllt yn rhy agos ac yn rhy sylweddol ar y mater.

(b)       Y byddai ganddo lais ar y mater beth bynnag yn ei rôl fel tirfeddiannwr preifat.

(c)       O safbwynt siarad ar y mater yn gyffredinol, ni ystyrir bod hwn yn fater sy’n golygu na all aelod arall gamu i mewn i rôl aelod lleol yn y cyd-destun hwn.