Agenda item

I ystyried cais gan Mr A

 

(copi arwahan i Aelodau’r Is-bwyllgor yn unig)

 

a)    Croesawodd y Cadeirydd bawb i’r cyfarfod. Amlygodd y byddai'r penderfyniad yn cael ei wneud yn unol â pholisi trwyddedu Cyngor Gwynedd. Nodwyd mai pwrpas y polisi oedd gosod canllawiau ar y meini prawf wrth ystyried cais yr ymgeisydd gyda’r nod o ddiogelu’r cyhoedd drwy sicrhau:

 

•           Bod yr unigolyn yn unigolyn addas a phriodol

•           Nad yw'r unigolyn yn fygythiad i'r cyhoedd

•           Bod y cyhoedd wedi'u diogelu rhag pobl anonest

•           Bod plant a phobl ifanc wedi'u diogelu

•           Bod pobl ddiamddiffyn wedi'u diogelu

•           Bod y cyhoedd yn gallu bod yn hyderus wrth ddefnyddio cerbydau  trwyddedig.

 

Cyflwynodd y Swyddog Trwyddedu adroddiad ysgrifenedig ar gais a dderbyniwyd gan Mr A am drwydded gyrru cerbyd hacni/hurio preifat. Gofynnwyd i’r Is-bwyllgor ystyried y cais yn unol â’r cofnod DBS, y canllawiau ar droseddau a chollfarnau perthnasol. Roedd yr Awdurdod Trwyddedu yn argymell i’r Is-bwyllgor wrthod y cais.

 

Gwahoddwyd cynrychiolydd yr ymgeisydd i ofyn cwestiynau i gynrychiolydd y Cyngor. Rhoddwyd cyfle i’r ymgeisydd ymhelaethu ar ei gais a rhoi gwybodaeth am gefndir y digwyddiadau a hefyd ei amgylchiadau personol. Nododd ei fod wedi mynd drwy gyfnod anodd, personol oedd yn ymwneud a gwaeledd ei fab, colli ei dad a’i ffrind. Ategodd bod ganddo gwmni tacsis o safon, ei fod yn cyflogi gyrwyr lleol a’i flaenoriaeth oedd cadw’r busnes.  Gwahoddwyd tyst i gefnogi cais yr ymgeisydd.

 

Wedi cyflwyno’r dystiolaeth ymneilltuodd yr ymgeisydd, ei gyfreithiwr, a’i ffrind o’r ystafell ynghyd a’r Rheolwr Trwyddedu, tra bu i aelodau’r Is-bwyllgor drafod y cais.

 

 

b)    PENDERFYNWYD nad oedd yr ymgeisydd yn berson addas a phriodol ar gyfer trwydded gyrrwr cerbyd hacni/hurio preifat gyda Chyngor Gwynedd.

 

 

c)    Wrth gyrraedd eu penderfyniad, roedd yr Is-bwyllgor wedi ystyried y canlynol:

 

·         gofynion ‘Polisi Trwyddedu ar gyfer Hurio Preifat a Cherbydau Hacni Cyngor Gwynedd’

·         ffurflen gais yr ymgeisydd

·         sylwadau llafar gan yr ymgeisydd, ei gyfreithiwr a’i ffrind

·         dogfennau a lluniau a gyflwynodd yr ymgeisydd yn ystod y gwrandawiad

·         llythyrau geirda a dderbyniwyd yn cefnogi cais yr ymgeisydd

·         darn o ffilm teledu cylch cyfyng (digwyddiad 2018)

·         recordiad o alwadau 999 (digwyddiad 2019)

·         adroddiad yr Adran Drwyddedu ynghyd a’r datganiad DBS oedd yn datgelu collfarn.

·         Tystiolaeth a sylwadau Llys yr Ynadon

 

ch)  Rhoddwyd ystyriaeth benodol i’r materion canlynol

 

Derbyniodd yr ymgeisydd rybudd ffurfiol gan Heddlu Gogledd Cymru (Mai 2018) ar gyhuddiad o ymosod ar berson yn groes i adran 39 o’r Ddeddf Cyfiawnder Troseddol 1988.

 

Yn Chwefror 2019 derbyniodd yr Adran Trwyddedu alwad gan yr Heddlu yn ei hysbysu bod aelod o’r cyhoedd wedi gwneud cyhuddiad o fod wedi dioddef ymosodiad corfforol gan yr ymgeisydd yn dilyn anghydfod ynglŷn â phris. Ni ddaethpwyd â chyhuddiadau troseddol yn erbyn yr ymgeisydd am y digwyddiad hwn. Yn dilyn y digwyddiad derbyniodd y Rheolwr Trwyddedu wybodaeth yn amlinellu ffeithiau’r digwyddiad a gwnaed penderfyniad i ddiddymu trwydded yr ymgeisydd er mwyn diogelu’r cyhoedd; yn unol â darpariaeth adran 61(1) (b) o Ddeddf Llywodraeth Leol (Darpariaethau Amrywiol) 1976. 

 

Apeliodd yr ymgeisydd yn erbyn y penderfyniad ac yn dilyn gwrandawiad yn Llys Ynadon Caernarfon (Gorffennaf 2019) gwrthodwyd ei apêl o dan adran 60 Deddf Llywodraeth Leol (Darpariaethau Amrywiol) 1976 yn erbyn penderfyniad y Cyngor ar 14 Mawrth 2019 i ddiddymu ei drwydded yrru hurio preifat / cerbydau hacni.

 

d)    Ystyriwyd paragraff 2.2 o Bolisi’r Cyngor lle nodi’r nad oes rheidrwydd i berson sydd â chollfarn am drosedd ddifrifol gael ei wahardd rhag cael trwydded, ond bydd disgwyl iddo fod yn rhydd rhag unrhyw gollfarnau am gyfnod priodol fel y nodir yn y Polisi, a dangos tystiolaeth ei fod yn unigolyn addas a phriodol i ddal trwydded. Mae cyfrifoldeb ar yr ymgeisydd i brofi ei fod yn berson addas a phriodol.

 

Ystyriwyd paragraff 2.3 o’r Polisi lle cyfeirir at rybuddion ffurfiol.

 

Ystyriwyd paragraff 5.1 o’r polisi sydd yn ymwneud a gofynion yr Awdurdod Trwyddedu o faterion y dylid eu hystyried wrth benderfynu os yw’r ymgeisydd yn unigolyn ‘addas a phriodol’ ar gyfer trwydded.

 

 

Mae paragraff 6 o’r Polisi yn cyfarch troseddau o drais. Ym mharagraff 6.1 nodir, gan fod gyrwyr trwyddedig yn dod i gysylltiad agos a'r cyhoedd yn rheolaidd y byddai Is-bwyllgor yn mabwysiadu safbwynt cadarn at y rhai hynny sydd â throseddau yn ymwneud a thrais. Nodi’r ym mharagraff 6.2 y bydd cais lle mae ymgeisydd wedi ei gael yn euog o drosedd yn ymwneud â thrais yn annhebygol o gael trwydded hyd nes ei fod yn rhydd rhag collfarn o’r fath am 3 blynedd o leiaf.

 

Mae paragraff 6.5 o’r Polisi yn nodi y bydd cais am drwydded fel rheol yn cael ei wrthod os oes gan yr ymgeisydd fater i’w ystyried (gan gynnwys rhybuddion) am ymosodiad cyffredin a /neu drosedd o dan A4 Trefn Gyhoeddus 1986 sydd yn llai na 3 blynedd cyn dyddiad y cais.

 

dd)  Daeth yr Is-bwyllgor i’r casgliad bod y rhybudd o Fai 2018 ynghyd a digwyddiad Chwefror 2019 yn ymwneud a throseddau o drais. Gyda rhybudd Mai 2018 wedi digwydd 21 mis yn ôl a digwyddiad Chwefror 2019 ychydig dros flwyddyn yn ôl, roedd y ddau yn disgyn o fewn cyfnod 3 blynedd. Yn unol â pharagraff 6.5 o’r Polisi, ac argymhelliad y Rheolwr Trwyddedu roedd yr ystyriaethau cychwynnol yn glir o blaid gwrthod y cais. Er hynny, roedd yr Is-bwyllgor hefyd yn ymwybodol mai canllaw yn unig oedd y Polisi a bod modd gwyro os oedd cyfiawnhad dros wneud hynny.

 

       Wrth benderfynu a ddylid gwyro oddi wrth ddarpariaethau’r Polisi, ystyriodd yr Is-bwyllgor y rhesymeg tu ôl i’r penderfyniadau canlynol:

·         diddymiad trwydded (Mai 2018)

·         penderfyniad Is-bwyllgor i ganiatáu trwydded (Hydref 2018)

·         diddymiad trwydded (Chwefror 2019)

·      dyfarniad Llys yr Ynadon (Gorffennaf 2019) i apêl yn erbyn diddymiad Chwefror 2019

 

Ystyriwyd,

·      y dystiolaeth a gyflwynodd yr ymgeisydd o’r digwyddiadau i’r Is-bwyllgor cyn y gwrandawiad ynghyd a llythyrau geirda

·      yng nghyd-destun penderfyniadau blaenorol, sylwedd ac ansawdd y dystiolaeth a gyflwynwyd i’r fforymau perthnasol ynghyd â sut yr heriwyd y dystiolaeth yn y fforwm hwnnw.

·      sefyllfa pan fydd ymgeisydd yn ceisio ail agor / herio materion ffeithiol sydd eisoes yn destun penderfyniad gan y Llys, bod gan yr Is-bwyllgor yr hawl i drin canfyddiadau’r Llys fel rhai terfynol; yn enwedig os bydd ymgeisydd yn ceisio herio'r un materion heb unrhyw dystiolaeth ychwanegol newydd, a/neu geisio cyflwyno tystiolaeth newydd ar y materion hynny y gellid fod wedi'u cyflwyno yn y Llys lle penderfynwyd yr apêl.

 

Yn dilyn diddymiad trwydded Mai 2018, cyflwynodd yr ymgeisydd gais newydd am drwydded yn Hydref 2018. Er mai argymhelliad yr Adran Trwyddedu oedd gwrthod y cais, penderfyniad yr Is-bwyllgor oedd caniatau’r cais oherwydd bod yr amgylchiadau wedi cyfiawnhau gwyro oddi ar y polisi am y rhesymau canlynol:

 

·      Bod yr ymgeisydd wedi dangos edifeirwch dros yr ymosodiad

·      Roedd y digwyddiad allan o gymeriad ac amlygwyd hyn yn y nifer o dystlythyrau a dderbyniwyd yn cefnogi cais yr ymgeisydd

·      Nad oedd cofnod o unrhyw gollfarn na rhybudd arall yn erbyn yr ymgeisydd fel y nodwyd ar y cofnod DBS

·      Bod yr ymgeisydd eisoes dan rybudd gan yr Heddlu ac felly'n ymwybodol i beidio â thorri'r gyfraith eto

·      Nad oedd yr ymosodiad yn un o drais yn erbyn y cyhoedd ond yn hytrach yn erbyn    cystadleuydd arall yn y diwydiant tacsi

·      Nad oedd dioddefwr yr ymosodiad yn ddiniwed. Cafodd yr ymosodiad ei bryfocio mewn lleoliad o dan oruchwyliaeth Teledu Cylch Cyfyng

·      Roedd yr ymosodiad wedi codi o ganlyniad i ymgyrch hir o aflonyddu a phryfocio gan ddioddefwr yr ymosodiad

·      Cafwyd esboniad gonest pam nad oedd yr ymgeisydd heb apelio’r penderfyniad  i ddiddymu ei drwydded - roedd yn mynd drwy gyfnod anodd, personol oedd yn ymwneud ag iechyd ei fab.

 

Ym marn yr Is-bwyllgor, roedd Is-bwyllgor 2018 yn amlwg wedi rhoi cyfle i’r ymgeisydd, gan fentro y byddai yn cymryd rhybudd yr Heddlu fel mater difrifol ynghyd a chamau rhagweithiol i gadw allan o unrhyw drafferth a fyddai'n bwrw amheuaeth bellach ar ei allu i fod yn berson addas a phriodol. Ar y sail honno daeth Is-bwyllgor 2018 i'r casgliad ei fod yn berson addas a phriodol. Fodd bynnag, yn dilyn digwyddiad Chwefror 2019, roedd angen i’r Is-bwyllgor ail ystyried penderfyniad a rhesymau Is-bwyllgor 2018 dros addasrwydd yr ymgeisydd i ddal trwydded.

 

Diddymwyd trwydded hurio preifat / cerbydau hacni yr ymgeisydd am yr eildro gan yr Adran Trwyddedu yn dilyn digwyddiad Chwefror 2019. Gwnaed y penderfyniad ar sail ymddygiad yr ymgeisydd yn nigwyddiadau Mai 2018 a Chwefror 2019.

 

Mewn apêl gan yr ymgeisydd i’r Llys Ynadon, o’r penderfyniad hwnnw, cyflwynwyd tystiolaeth byw o ddigwyddiadau 2018 a 2019 ynghyd a datganiadau tyst ysgrifenedig a recordiadau o alwadau ffôn a wnaed i'r heddlu.

 

·         Nodwyd bod y Llys wedi ffafrio disgrifiad y diffinydd yn nigwyddiad 2018 ac nid disgrifiad yr apelydd. Wrth gyrraedd eu penderfyniad, amlygwyd bod Llys yr Ynadon wedi diystyru rhai o resymau Is-bwyllgor 2018; yn benodol, nad oedd y ffaith bod yr ymosodiad yn un o drais yn erbyn cystadleuydd o unrhyw arwyddocâd; nid yw'r Polisi'n gwahaniaethu rhwng y sawl sydd yn dioddef trais.

·         Yn yr un modd, roedd y Llys hefyd yn ffafrio disgrifiad dioddefwyr yr ymosodiad yn nigwyddiad 2019 gan amlygu bod y digwyddiad yn un difrifol. Er yr ymddengys anghysondebau yn y dystiolaeth ynglŷn â diffyg anaf o ganlyniad i'r ymosodiad honedig, roedd y digwyddiad yn amlwg yn un amhleserus i’r teithwyr. O ganlyniad, canfu’r Llys nad oedd y Cyngor yn anghywir yn eu penderfyniad ‘bod yr ymgeisydd yn unigolyn anaddas ac amhriodol ar gyfer trwydded’ ar sail digwyddiadau 2018 a 2019. Gwrthodwyd yr apêl.

 

Ystyriwyd datganiad personol yr ymgeisydd lle'r oedd yn nodi;

·         Ei fod wedi cael ei drin yn annheg o gymharu â gyrwyr eraill

·         Nad oedd wedi cael cyfle / ei wahodd i drafod / cyflwyno tystiolaeth i ddigwyddiad 2019 gyda’r Adran Trwyddedu cyn derbyn diddymiad Mai 2019

·         Bod ymchwiliadau'r Awdurdod Trwyddedu i ddigwyddiadau 2018 a 2019 a arweiniodd at ddiddymu  ei drwydded yn ddiffygiol

·         Bod yr ymgyrch o aflonyddu a phryfocio gan ddioddefwr ymosodiad 2018 yn parhau – dangoswyd lluniau teledu cylch cyfyng o ddigwyddiadau tu allan i’w gartref

·         Nad oedd sail i gasgliadau Llys yr Ynadon o ystyried y dystiolaeth a gyflwynwyd.

·         Nad oedd yr heddlu wedi nodi unrhyw anafiadau corfforol ar y teithiwr pan wnaethant fynychu digwyddiad 2019.

·         Nad oedd digwyddiadau 2018 a 2019 wedi digwydd yn y ffordd yr oedd y Llys wedi canfod eu bod wedi digwydd.

·         Bod nifer o lythyrau geirda wedi ei gyfeirio ato yn cefnogi ei gais

 

Wrth gyrraedd eu penderfyniad, roedd yr Is-bwyllgor o’r farn bod canfyddiadau'r Llys yn glir a diamwys. Roedd y Llys wedi derbyn llawer o dystiolaeth ysgrifenedig, tystiolaeth ar lafar gan dystion byw a gafodd eu holi yn drwyadl, a chyflwynwyd dadl gyfreithiol gan y Cyngor a’r ymgeisydd. O dan yr amgylchiadau, ystyriwyd bod y canfyddiadau hyn yn dwyn cryn bwysau.

 

Ystyriwyd bod cyflwyniad yr ymgeisydd i’r Is-bwyllgor yn gyfystyr ag ail-redeg y materion ffeithiol a gyflwynwyd i Lys yr Ynadon ynghylch digwyddiadau 2018 a 2019. Ni chanfu'r Is-bwyllgor unrhyw dystiolaeth bod unrhyw beth wedi newid yn sylweddol ers yr apêl ac roedd yr Is-bwyllgor o dan yr argraff bod yr ymgeisydd yn ei gwahodd i geisio diystyru canfyddiadau'r Llys.

 

e)    Wedi pwyso a mesur y dystiolaeth ar wybodaeth yn ofalus, nid oedd yr Is-bwyllgor o’r farn bod y cais yn deilwng o wyro oddi ar ganllawiau’r polisi ac felly daethpwyd i’r casgliad nad oedd yr ymgeisydd yn berson addas a phriodol i ddal trwydded gyrrwr cerbyd hacni a hurio preifat.

 

Adroddodd y Cyfreithiwr y byddai hawl i’r ymgeisydd gyflwyno apêl yn Llys Ynadon Caernarfon yn erbyn penderfyniad yr Is-bwyllgor ac y dylid gwneud hynny i Brif Weithredwr, Llys Ynadon Llandudno o fewn 21 diwrnod o dderbyn llythyr yn cadarnhau penderfyniad yr Is-bwyllgor. Nodwyd hefyd petai’r ymgeisydd eisiau apelio yn erbyn penderfyniad Llys yr Ynadon yna dylid gwneud hynny drwy Lys y Goron