Agenda item

Ystyried adroddiad Rheolwr Gyfarwyddwr GwE a Chadeirydd Bwrdd Rheoli GwE  (ynghlwm)

(a) Cefnogi'r dull a'r model rhanbarthol, gyda GwE, Awdurdodau Lleol ac ysgolion yn gweithio mewn partneriaeth i sicrhau bod anghenion unigol dysgwyr yn cael eu diwallu mewn cyd-destun lleol unigol.

(b) Er mwyn i’r ysgolion allu paratoi a chynllunio, gofyn am eglurder gan CBAC a Chymwysterau Cymru ynglŷn â’u cynlluniau ar gyfer haf 2021 cyn gynted â phosib’.

PENDERFYNIAD

(a) Cefnogi’r dull a’r model rhanbarthol, gyda GwE, Awdurdodau Lleol ac ysgolion yn gweithio mewn partneriaeth i sicrhau bod anghenion unigol dysgwyr yn cael eu diwallu mewn cyd-destun lleol unigol.

(b) Er mwyn i’r ysgolion allu paratoi a chynllunio, gofyn am eglurder gan CBAC a Chymwysterau Cymru ynglŷn â’u cynlluniau ar gyfer haf 2021 cyn gynted â phosib’.

Trafodaeth

Cyflwynwyd – adroddiad Rheolwr Gyfarwyddwr GwE a Chadeirydd Bwrdd Rheoli GwE yn cyflwyno papur trafod mewn perthynas â Model Ail-gychwyn Dysgu ar gyfer Gogledd Cymru.  Gofynnwyd i’r Cyd-bwyllgor gefnogi’r dull a’r model rhanbarthol, gyda GwE, Awdurdodau Lleol ac ysgolion yn gweithio mewn partneriaeth i sicrhau bod anghenion unigol dysgwyr yn cael eu diwallu mewn cyd-destun lleol unigol.

Nododd Cadeirydd Bwrdd Rheoli GwE fod yr ysgolion yn edrych ymlaen at fis Medi, ond fod angen pwyllo gan y byddai angen i ysgolion asesu ffitrwydd dysgu eu disgyblion cyn cyflwyno unrhyw waith newydd i’w ddysgu.  Pwysleisiodd hefyd ei bod yn hynod bwysig bod y gwariant sylweddol fydd ei angen yn y maes hwn yn cael ei dargedu’n briodol, a bod y rhanbarthau yn cael yr hawl i benderfynu sut orau i ddyrannu’r arian.  Ychwanegodd fod Llywodraeth Cymru’n cydnabod fod y gwaith yng Ngogledd Cymru’n gyrru’r agenda, a’u bod yn awyddus i ymestyn hyn ar draws Cymru.

Sylwadau’n codi o’r drafodaeth:-

·         Mynegwyd pryder sylweddol am les emosiynol y dysgwyr, plant fyddai wedi dadrithio o brofiadau addysg ac angen cefnogaeth a chwnsela ynglŷn â’u profiadau yn ystod y cyfnod clo.  Nodwyd bod y cyllido cenedlaethol ar gyfer y maes cwnsela yn hollol annigonol a nodwyd y dylai elfen o’r £29m a gyhoeddwyd gan y Gweinidog Addysg yn ddiweddar ar gyfer cefnogi ysgolion i recriwtio, adfer a chodi safonau, neu gyllid arall, gael ei dargedu ar gyfer hyn.

·         Pwysleisiwyd ei bod yn bwysig bod beth bynnag sy’n digwydd, yn digwydd yn sydyn, fel bod pawb yn cael y cyfle i gymryd seibiant iawn dros yr haf.

·         Nodwyd ei bod yn glir bod y sector uwchradd angen mwy o gefnogaeth na’r sector cynradd o ran mesurau pellhau cymdeithasol a chreu swigod, ac ati, gan fod ysgolion uwchradd yn dysgu llawer o bynciau gwahanol.  Mewn ymateb, cytunwyd bod sefyllfa’r ysgolion uwchradd yn llawer mwy heriol a chymhleth, a chyfeiriwyd at ganllaw newydd y Llywodraeth, oedd yn cynnwys asesiadau risg wedi’u hail-ddrafftio.

·         Pwysleisiwyd pwysigrwydd sicrhau nad ydi’r ysgolion yn defnyddio’r cyllid ychwanegol i ariannu bylchau yn eu cyllidebau.  Mewn ymateb, nodwyd bod Llywodraeth Cymru wedi datgan yn glir bod hwn yn bot o arian ar wahân, ac nad oedd ar gael i ariannu bylchau mewn cyllidebau, nac i atal diswyddiadau, a bod rhaid i’r ysgolion ddangos yn glir sut y bydd yr arian yn cael ei ddefnyddio.

·         Nodwyd bod angen eglurder ynglŷn â sefyllfa’r disgyblion hynny fydd ym mlynyddoedd 11 ac 13 yn haf 2021.  Mewn ymateb, nodwyd bod diffyg gwybodaeth ynglŷn ag unrhyw addasiad posib’ i’r cymwysterau yn rhwystr i’r ysgolion rhag paratoi a chynllunio’n briodol.

·         Cyfeiriwyd at bwysigrwydd y gwaith ar y cyd â Phrifysgol Bangor i ddatblygu llythrennedd a rhifedd plant a phobl ifanc.

·         Mewn ymateb i gwestiwn ynglŷn â’r sefyllfa y bydd yr athrawon a’r plant yn wynebu ym mis Medi, pwysleisiwyd na fyddai’r sefyllfa mor syml â ‘dal i fyny’, ac y byddai’r disgyblion angen cefnogaeth barhaus ar gyfer y dyfodol rhagweladwy.  Gellid rhoi diweddariad i’r aelodau yng nghyfarfod nesaf y Cyd-bwyllgor ar 15 Medi, 2020, gan adrodd yn llawnach ar y sefyllfa ymhellach ymlaen yn yr hydref.