Diweddaru'r
Aelodau ar y cynnydd gyda chynigion Llywodraeth Cymru i ddiwygio'r trefniadau
llywodraethu bysiau a’r cynnydd â datblygu dull rhanbarthol gyda'r rhwydwaith
bysiau.
Penderfyniad:
PENDERFYNWYD: Derbyn
yr adroddiad a gofyn am adroddiad manwl pellach i’r cyfarfod nesaf ar y cysyniad o ffurfio cwmni bysiau rhabarth
Gogledd Cymru yn nodi’r opsiynau gan
gynnwys y trefniadau llywodraethu posib.
Cofnod:
Cyflwyniad
gan Dewi Rowlands - Dirprwy
Gyfarwyddwr Strategaeth a Pholisi Trafnidiaeth, Llywodraeth Cymru, Iwan Prys
Jones - Rheolwr Rhaglen, Bwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru a mewnbwn gan Kemi Adenubi (Trafnidiaeth Cymru)
PENDERFYNIAD
Derbyn yr adroddiad a gofyn am adroddiad manwl pellach i’r
cyfarfod nesaf ar y
cysyniad o ffurfio
cwmni bysiau rhabarth Gogledd Cymru yn nodi’r opsiynau gan gynnwys y trefniadau
llywodraethu posib.
Nodwyd mai pwrpas yr
adroddiad oedd rhoi diweddariad i’r aelodau ar
ddatblygiadau mewn perthynas â threfniadau llywodraethu a chyllido gwasanaethau bws ynghyd a’r gwaith
pellach sydd wedi'i gynllunio ar wasanaethau bws Gogledd Cymru.
Tynnwyd sylw at y tri mater cysylltiedig i’w hystyried:
·
Diweddariad
ar gynnydd yn sgil cyhoeddi
cynigion Llywodraeth Cymru ar gyfer
diwygio'r trefniadau rheoli ar gyfer
rhwydweithiau bws.
·
Diweddariad
ar y cynnydd gyda'r gwaith o ddatblygu Strategaeth Bysiau Rhanbarthol i'r Gogledd yn
dilyn gwaith a gomisiynwyd gan y Bwrdd Uchelgais
·
Diweddariad
ar y gwaith a wnaed gan Arup ar ran Trafnidiaeth Cymru ar ddatblygu
gweledigaeth a strategaeth bysiau ar gyfer
Metro Gogledd Cymru
Adroddwyd bod COVID-19 wedi amlygu heriau
gyda'r drefn cludo bysiau presennol
sydd wedi gweld gostyngiad sydyn a difrifol yn nifer y teithwyr
bysiau (tua 90%) ar draws gwasanaethau ers y cyfnod clo.
Mae'r niferoedd yn debygol o aros
yn isel hyd
y gellir rhagweld newidiadau i ganllawiau
pellhau cymdeithasol sydd yn cyfyngu
ar gapasiti yn ogystal ag
awydd y cyhoedd i deithio ar
drafnidiaeth gyhoeddus.
Nodwyd bod yr argyfwng yn
gyfle i newid
y ddarpariaeth gyda’r pandemig wedi tynnu
sylw at wytnwch gwael a gwendidau cynhenid yn y system bresennol. Ategwyd bod y fframwaith ddeddfwriaethol bresennol yn gyfrifol am ddiffyg cyd-ddarpariaeth
Ystyriwyd newid y model ar gyfer y rhwydwaith bysiau yng Nghymru gan sicrhau deilliannau effeithiol fyddai’n ymateb i’r angen. Pwysleisiwyd bod cydweithio gyda’r Awdurdodau yn hanfodol i wella’r gwasanaeth. Nodwyd bod gwaith y cael ei wneud i addasu rhan 3 o’r Bil Bysiau (ffrwd ariannu i gyflawni safonau) fel bod ystod gwell o offer ar gael i Awdurdodau Lleol i'w defnyddio wrth gynllunio a darparu gwasanaethau bysiau lleol yn eu hardaloedd.
Ategwyd y byddai’r Strategaeth Trafnidiaeth Cyhoeddus - ‘Gwasanaethau Lleol, Gweledigaeth Genedlaethol’ yn mynd allan am ymgynghoriad cyhoeddus ym mis Tachwedd 2020 gyda bwriad o gyflwyno i’r Senedd ym mis Mawrth 2021. Y bwriad yw cyflwyno strategaeth ddrafft gan ymgysylltu gydag Awdurdodau Lleol i sicrhau bod gwasanaeth addas ar gyfer unigolion a chymunedau yn cael ei ddatblygu.
Sylwadau’n
codi o’r drafodaeth
·
Croesawu'r
wybodaeth a gyflwynwyd
·
O ystyried bod y rhwydwaith wedi ei rannu i
ranbarthau gydag amryw o awdurdodau lleol yn rheoli o fewn y rhanbarthau - y sefyllfa yn un cymhleth ac anodd fyddai cael ‘un corff yn rheoli’
·
Angen
denu unigolion actif - bod y rhwydwaith yn cynnig cysylltiadau
da i feicwyr a defnyddwyr beiciau trydan
·
Bod cyfathrebu ac ymgysylltu clir yn hanfodol
·
Bod yr adroddiad
wedi ei lunio
cyn dyfodiad covid - manylion a gwybodaeth ddefnyddiol a da wedi ei cynnwys
ac er y pandemig yr un yw’r nod - cael rhwydwaith sydd yn cyflawni
gwelliant
·
Bod cydweithio gyda phartneriaid yn hanfodol - llais
hafal i bawb
er mwyn sicrhau
bod adnoddau cronnus ar gael
i gyflawni
·
Bod awgrym i redeg cwmni bysiau ar lefel awdurdod lleol i’w groesawu
·
Awgrym
y gall Gogledd Cymru, fel rhanbarth, gyflwyno pecyn i redeg cwmni
bysiau. Cyfle da i gydweithio. Trefniadau
llywodraethu eisoes wedi ei sefydlu.
Arbenigedd, sgiliau a gwybodaeth ar gael.
Mewn ymateb i’r awgrym,
nodwyd y byddai hyn yn fater
i’w groesawu ac y byddai budd o weld awdurdodau yn cefnogi
ei gilydd gyda chais am gynllun
ffurfiol yn ei le erbyn Gorffennaf
2021.
Cynigiwyd ac eiliwyd i Ogledd
Cymru ffurfio Cwmni Bysiau
Mewn ymateb nododd yr
Aelodau Cabinet eu bod yn derbyn yr awgrym
gan gytuno,
·
bod angen mwy o fanylion ynglŷn â sut y byddai yn gweithio
·
bod angen system effeithiol i’r Gogledd – un fyddai’n cael ei rheoli
gan bobl sydd yn lleol
i Ogledd Cymru - profiad a gwybodaeth leol yn hanfodol
·
bod angen adroddiad ar faterion
llywodraethu Cyd-bwyllgor Corfforaethol
Dogfennau ategol: