Aelod Cabinet – Y Cynghorydd Dafydd Meurig
Ystyried adroddiad
ar yr uchod (ynghlwm).
Penderfyniad:
Derbyniwyd cynnwys yr
adroddiad a diolchwyd i’r Cynghorydd Dafydd Meurig, Aled Davies, Mari W Jones a Matthew Hawes a’r tim am eu gwaith caled
iawn. Cytunwyd i gadw golwg ar effaith Covid-19 ar y galw am y gwasanaeth
therapi galwedigaethol ac effaith hynny ar y gwasanaeth.
Cofnod:
Cyflwynwyd
adroddiad gan yr Arweinydd Therapi Galwedigaethol (ATG) er mwyn rhoi trosolwg o
waith y Gwasanaeth Therapi Galwedigaethol
yn ogystal â’r heriau yn sgil Covid-19.
Nodwyd
bod Covid wedi
cael effaith aruthrol ar y Gwasanaeth, a bod y rhagolygon yn awgrymu y bydd
cynnydd mawr yn y gofyn am y gwasanaeth. Ategwyd bod y
cynnydd o ganlyniad i’r nifer sydd wedi bod yn cysgodi dros y cyfnod Covid a
ddim wedi bod yn cysylltu â’r gwasanaeth yn amserol ac effaith hir dymor Covid ar
iechyd unigolion. Nodwyd bod angen i’r gwasanaeth ddatblygu i fod yn fwy
rhagweithiol er mwyn cyflawni yr hyn sydd yn bwysig i’r unigolyn. Nodwyd hefyd
y byddai rhoi cefnogaeth ataliol yn fwy cost effeithiol
i’r Cyngor.
Cyflwynodd
yr arweinydd ATG ei hun i’r cyfarfod. Mae wedi ei benodi i’r rôl ers cyfnod o
flwyddyn. Nododd yr ATG ei fod wedi cael cyfle dros y flwyddyn ddiwethaf
i adolygu y gwasanaeth therapi galwedigaethol a nodi blaenoriaethau ar gyfer y
12 mis nesaf i sicrhau gwasanaeth mwy effeithiol, gyda phwyslais ar wasanaethau
arbedol, a chynnal ac adennill sgiliau. Ychwanegodd nad yw aros yn llonydd yn
opsiwn ac mai’r peth pwysig yw cael gwasanaeth o safon sydd yn cynnig gwerth am
arian i’r unigolyn a’r Cyngor. Ymhelaethodd bod bylchau wedi bod yn
y gwasanaeth o ran staff o ganlyniad i ymddeoliad dau swyddog profiadol iawn a
nifer i ffwrdd a'r gyfnod mamolaeth ond eu bod wedi llwyddo i recriwtio i’r
swyddi i gyd.
Yn
ystod y drafodaeth, codwyd y materion a ganlyn:-
·
Mewn ymateb i gwestiwn
ynghylch llwybr unigolyn o’r ysbyty a’r cydweithio
rhwng
Iechyd a’r Cyngor nododd yr ATG mai yr ysbyty sydd yn cychwyn y gwaith gyda’r
unigolyn. Un broblem o ganlyniad i Covid yw’r
pwysau sydd ar ysbytai i ryddhau cleientiaid, gan gynnwys rhai gydag anghenion
cymhleth. Mae gwaith yn cael ei gynnal i adolygu mewnbwn Therapi
Galwedigaethol i gefnogi rhyddhau o’r ysbyty yn effeithiol.
·
Mae’r cyfnod Covid wedi
bod yn gyfle i ddysgu ac addasu, ac o edrych yn ôl
mae’n
bosib gweld ein bod wedi methu cyfleoedd i atal unigolion rhag gorfod
cael mynediad i’r ysbyty.
·
Mewn ymateb i gwestiwn
cadarnhaodd yr ATG bod digon o staff o ran
Therapyddion
Galwedigaethol i gyflawni dyletswyddau hanfodol ac eu bod yn gwneud eu gwaith
yn arbennig o dda, ond nad yw’r capasiti ganddo
i wneud digon o’r gwaith ataliol a rhagweithiol gyda’r tîm presennol.
·
Mewn ymateb i gwestiwn
ynglŷn â recriwtio, cadarnhaodd yr ATG bod
recriwtio
i swyddi Therapi Galwedigaethol o fewn y Cyngor wedi bod yn anodd yn y
gorffennol. Mae y cyfle i weithio yn y maes iechyd, addysg
a’r sector preifat i gyd
yn cystadlu yn erbyn ei gilydd. Nododd bod yn rhaid gwneud i weithio i’r
Cyngor edrych yn fwy deniadol.
Adroddodd ei fod
erbyn hyn yn cydweithio yn agos gyda'r Brifysgol i roi cyfleoedd addysgu i
fyfyrwyr Cymraeg a denu staff i’r Cyngor. Ategodd yr Uwch Reolwr
Gwasanaeth yr uchod, gan gadarnhau bod nifer o heriau mewn denu Therapyddion
Galwedigaethol i Wynedd. Nododd, fod cwrs yn arfer cael ei gynnig ym
Mhrifysgol Bangor ond cadarnhaodd bod y cwrs wedi dod i ben ac wedi symud i
Brifysgol Glyndŵr. Nododd y gwaith sydd ar y gweill gyda Phrifysgol
Cymru Bangor. Wrth gwrs, nododd y dymuniad i ddatblygu staff y Cyngor ei hun
hefyd gan gadarnhau bod un swyddog yn mynychu y cwrs gradd Therapi
Galwedigaethol ym Mhrifysgol Glyndŵr ar hyn o bryd.
·
Mewn ymateb i sylw ynglŷn
â gweithio a chydweithio
n amlasiantaethol nododd
yr ATG ei fod mewn cyswllt gyda ei gyd-swyddog ym Mwrdd Iechyd Betsi Cadwaladr
ble maent yn cydweithio ar unrhyw rwystrau a chymryd dull partneriaeth i
ymateb. Nododd ei fod yn datrys unrhyw faterion drwy ymgysylltu a staff,
mynd allan ar ymweliadau a chydweithio.
·
Mewn ymateb i gwestiwn
am gyd-storfa offer ar y cyd gyda’r Bwrdd Iechyd ac
awdurdodau
Conwy a Môn, nododd yr
ATG fod y storfa offer yn gweithio yn well ers y pandemic Covid,
ond bod angen rhoi ychydig o sylw i rai materion ond ar y cyfan nad oedd wedi
dod ar draws llawer o broblemau. Ategodd y Pennaeth Gwasanaeth bod llawer
o fanteision i ddod ag arian at ei gilydd ond wrth gwrs nad oedd hynny yn ateb
i bopeth. Nododd hefyd nad yw o reidrwydd yn arwain at well gwasanaeth,
ac y dylai dod a’r arian at ei gilydd fod yn gam naturiol sy’n dilyn o gydweithio
ar yr elfennau sylfaenol a chyflawni beth sy’n bwysig i unigolion.
Ategodd y Pennaeth Adran bo problemau wedi bod gyda’r gyd-storfa yn y
gorffennol, ond erbyn hyn bod y berthynas, drwy waith caled yr ATG wedi arwain
at newidiadau. Nododd y Pennaeth mai un peth sydd wedi newid yw y
berthynas waith - mae pawb yn ymddangos yn gliriach yn eu meddyliau ac yn fwy
cytûn o ran beth sydd ei angen, ac mae wedi bod yn gyfnod o ddysgu.
Nodwyd ei bod wedi bod yn gyfnod anodd i gyflawni addasiadau, ond bod man
welliannau wedi cymryd lle, ond bod y gwaith wedi arafu dros gyfnod Covid.
·
Mewn ymateb i gwestiwn
ynglŷn â niferoedd o’r Ymarferwyr Gwaith
Cymdeithasol
sydd
wedi eu cyflogi gan Wynedd cadarnhaodd
yr Uwch Reolwr Gwasanaeth bod 15 yn gyflogedig i’r Adran a’i bod yn staff
profiadol iawn. Cyfeiriodd yr ATG at yr angen i uwch-sgilio staff
Awdurdodau Lleol a’r Bwrdd Iechyd i asesu a darparu man offer a chyfeiriodd at
gyrsiau sydd ar gael ar gyfer hyn. Cadarnhaodd bod gwahaniaeth cyflog
rhwng Therapyddion Galwedigaethol cyflogedig i’r Bwrdd Iechyd a Chyngor Gwynedd
a bod hyn yn gosod her ychwanegol wrth geisio adeiladu
timau effeithiol.
·
Mewn ymateb i’r sylw am
y pwyslais cenedlaethol ar wasanaethau arbedol ac adfer
sgiliau, nododd ATG
bod modd cwrdd â beth sy’n bwysig i unigolion a chynnal eu hannibyniaeth trwy
weithio yn fwy rhagweithiol. Cyfeiriodd at achosion penodol lle'r oedd
cefnogaeth y therapydd galwedigaethol a darpariaeth offer addas wedi sicrhau
ein bod yn cyfarch yr hyn sydd yn bwysig iddynt ynghyd a darparu gwasanaeth
cost effeithiol. Y weledigaeth yw datblygu gwasanaeth Therapi Galwedigaethol
mwy rhagweithiol a chael mwy o adnoddau i ddatblygu tîm arbenigol symud a thrin.
·
Mewn ymateb i’r
cwestiwn am y Grant Addasiadau i’r Anabl, cadarnhaodd yr ATG bod y grant ar
gael ar gyfer addasiadau cymhleth, ac y gall unrhyw un wneud cais amdano, ond
mai therapyddion galwedigaethol fyddai yn gwneud yr argymhelliad. Nododd
bod llawer o waith i’w wneud yma i gyflymu y broses. Cyfeiriodd hefyd at
yr astudiaeth achos, gan nodi mai asesiad amgylchedd oedd wedi ei wneud yn y
lle cyntaf drwy gydweithio. Mae Covid wedi
cyfyngu ar y gallu i gyflawni llawer o waith addasiadau dros y flwyddyn
ddiwethaf.
Cadarnhawyd
ei bod wedi bod yn gam pwysig iawn dod a’r adroddiad hwn
i’r Pwyllgor,
ac
er bod yr adroddiad yn ddiddorol, ei
fod wedi codi
llawer o gwestiynau.
Rhoddwyd
y cyfle i’r Aelod Portffolio wneud unrhyw sylw. Nododd bwysigrwydd gwneud
y
peth
iawn dros y trigolion, ei
bod yn bwysig peidio â gadael i faterion lithro ac er mai
dim ond
un
cronfa o
arian sydd ar gael na ddylai
hyn effeithio ar allu unrhyw un i wneud rhywbeth.
Diolchodd
y Cadeirydd i’r Arweinydd Therapi Galwedigaethol am yr adroddiad, gan awgrymu
y byddai cyflwyniad o’r math yn werthfawr i’r holl gynghorwyr.
Crynhowyd prif
gasgliadau’r drafodaeth/materion sydd angen sylw fel a ganlyn:-
·
Mae ambell her yn
wynebu y Gwasanaeth ond ei fod hefyd yn gyfnod o gyfleoedd i wella’r gwasanaeth.
Nodwyd pryder nad
yw lefel staffio yn cydfynd gyda’r gwaith
sydd yn dod i mewn.
·
Gweledigaeth yr Adran
yw sefydlu gwasanaeth symud a thrin byddai yn cefnogi trefniadau rhyddhau o’r
ysbyty yn amserol a sicrhau fod yr unigolyn yn derbyn y gefnogaeth a’r offer
cywir i’w galluogi i gwrdd â’r hyn sydd yn bwysig iddynt. Mae cais wedi ei
wneud am arian o'r gyllideb Byw yn Annibynnol Llywodraeth Cymru i ariannu y gwasanaeth
yma.
·
Y bydd angen cadw
llygaid af effaith Covid-19 ar y gwasanaeth ac a oes ganddynt adnoddau digonol
i ddelio gyda eu llwyth gwaith.
PENDERFYNWYD
: Derbyniwyd
cynnwys yr adroddiad a diolchwyd i’r Cynghorydd Dafydd Meurig, Aled
Davies, Mari W Jones a Matthew Hawes a’r tîm am eu gwaith caled iawn. Cytunwyd i gadw golwg ar effaith
Covid-19 ar y galw am y gwasanaeth therapi galwedigaethol ac effaith hynny ar y
gwasanaeth.
Dogfennau ategol: