Agenda item

Cyflwyno adroddiad y Swyddog Monitro  (ynghlwm).

(a)        Mabwysiadu’r canlynol fel hunan asesiad y pwyllgor o’i berfformiad yn 2019/20, gan nodi bod amgylchiadau y tu allan i reolaeth y Pwyllgor Safonau wedi golygu na fu’n bosib’ gweithredu sawl cam y tro hwn:-

 

SWYDDOGAETH	ASESIAD (1/2/3/4)	Tystiolaeth	Camau pellach
Hyrwyddo a chynnal safonau ymddygiad uchel gan aelodau	1	Mae’r Cadeirydd ac Is Gadeirydd wedi mynychu Fforwm Safonau Gogledd Cymru i rannu profiadau hefo pwyllgorau safonau eraill.   Cyflwyno adroddiad blynyddol i’r Cyngor Llawn   Pwyllgor wedi derbyn adroddiad ar drefniadau Fframwaith Foesegol yng nghyd-destun cyd-weithio	Parhau i fynychu a chefnogi
Cynorthwyo’r aelodau i gadw at y Cod Ymddygiad	2	Swyddog Monitro a’i dîm yn darparu cyngor ac arweiniad mewn cyfarfodydd ac ar sail un i aelodau.	Adfer camau hyfforddiant pan mae adnoddau yn caniatáu
Cynghori’r Cyngor ynglŷn â mabwysiadu neu ddiwygio’r Cod Ymddygiad	Dim angen gweithredu	Dim achlysur wedi codi i ddiwygio’r Cod.
Monitro gweithrediad y Cod Ymddygiad	2	Derbyn adroddiadau rheolaidd o honiadau yn erbyn aelodau   Derbyn adroddiadau blynyddol yr Ombwdsman a Phanel Dyfarnu Cymru	Parhau i fonitro ac ystyried a hyrwyddo dulliau amgen o dderbyn gwybodaeth   Derbyn adroddiadau rheolaidd o Lyfr Achosion Cod Ymddygiad yr Ombwdsmon.   Derbyn adroddiadau blynyddol am y gofrestr buddiannau a lletygarwch.
Cynghori, hyfforddi neu drefnu i hyfforddi aelodau ar faterion yn ymwneud â’r Cod Ymddygiad	3		Angen edrych ar ddarparu hyfforddiant newydd.
Rhoi goddefebau i aelodau	1	Ceisiadau wedi eu hystyried dan y drefn newydd.
Ymdrin ag adroddiadau o dribiwnlys achos ac unrhyw adroddiadau gan y Swyddog Monitro ar faterion a gyfeiriwyd gan yr Ombwdsmon	Dim angen gweithredu	Ni gododd angen am wrandawiadau yn ystod y flwyddyn
Awdurdodi’r Swyddog Monitro i dalu lwfansau i bersonau a gynorthwyodd gydag ymchwiliad	Dim angen gweithredu	Ni fu achlysur i dalu lwfans o’r fath
Ymarfer y swyddogaethau uchod mewn perthynas â chynghorau cymuned	3	Swyddog Monitro a’i dîm  yn darparu cyngor ac arweiniad i gynghorau, clercod ac aelodau.   Mabwysiadu peilot ar gyfer hyfforddi Cod Ymddygiad.  Wedi cynnwys sesiwn i beilota cynnwys y cwrs.	Cwrs peilot wedi ei gynnal gyda Chyngor Tref Tywyn gydag adborth cadarnhaol.  Angen ystyried adfer y rhaglen ar sail rithiol pan mae adnoddau yn caniatáu.

 

(b)     Cymeradwyo’r rhaglen waith a ganlyn ar gyfer 2021/22:-

 

Mehefin, 2021

 

Adroddiad Blynyddol

Honiadau yn erbyn Aelodau

Llyfr Achosion yr Ombwdsmon

Deddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 2021

Hyfforddiant yn gyffredinol

 

Tachwedd, 2021

 

Cofrestr Rhoddion a Lletygarwch

Cofrestr Datgan Buddiant

Adroddiad Blynyddol yr Ombwdsmon

Honiadau yn erbyn Aelodau

Gwrthdrawiadau Buddiannau a phartneriaid y tu allan i Lywodraeth Leol

Paratoi ar gyfer Etholiad Mai 2022 o safbwynt y Cod Ymddygiad

 

Chwefror, 2022

 

Adroddiad Blynyddol y Panel Dyfarnu

Honiadau yn erbyn Aelodau

 

Cyflwynwyd – adroddiad y Swyddog Monitro yn gwahodd y pwyllgor i:-

·         gynnal hunan asesiad o waith ac allbynnau’r pwyllgor yn ystod 2019/20; ac

·         ystyried rhaglen waith ddrafft ar gyfer 2021/22.

 

Pwysleisiwyd, er bod y tabl hunanasesiad yn Atodiad 1 i’r adroddiad wedi’i seilio ar amgylchiadau arferol, bod y sefyllfa Covid wedi cael ardrawiad sylweddol ar y gallu i gyflawni’r swyddogaethau yn ystod y flwyddyn ddiwethaf.  Er, yn dechnegol, bod nifer o’r swyddogaethau yn disgyn o fewn Categori 4, nid oedd hynny’n adlewyrchiad llwyr o’r sefyllfa, ac roedd yn bwysig nodi mai’r argyfwng oedd wedi gorfodi’r Pwyllgor Safonau i’r sefyllfa yma, yn hytrach nag unrhyw ddiffyg gweithredu ar ei ran.

 

Gofynnwyd beth oedd barn y Swyddog Monitro ynglŷn ag effeithiolrwydd yr Ombwdsmon o safbwynt penderfynu i ymchwilio i gwynion ai peidio.  Mewn ymateb, eglurwyd bod effeithiolrwydd yr Ombwdsmon yn anodd ei fesur, ond y gallai’r pwyllgor fonitro sut mae’r gyfundrefn yn gweithio wrth drafod adroddiadau blynyddol a llythyrau chwarterol yr Ombwdsmon.  Mewn ymateb i gwestiwn pellach ynglŷn â herio penderfyniadau’r Ombwdsmon, eglurwyd nad oedd hynny’n digwydd gam amlaf, oni bai bod yn rywbeth penodol iawn, neu rywbeth wedi’i gamddeall neu ei gamddehongli, neu angen fwy o wybodaeth.  Awgrymwyd y gallai’r pwyllgor drafod ychydig mwy ar hyn o dan eitem 6 ar y rhaglen.

 

Nodwyd y byddai’n fuddiol darparu canllawiau ar y Cod Ymddygiad ar gyfer grwpiau sy’n dewis ymgeiswyr ar gyfer Etholiad 2022, fel bod pobl sy’n rhoi eu henwau ymlaen yn ymwybodol o’r ymrwymiadau sy’n deillio o fod yn gynghorydd.  Mewn ymateb, awgrymwyd y byddai’n fuddiol adrodd i’r pwyllgor ym mis Tachwedd ar y paratoadau ar gyfer Etholiad Mai 2022 o safbwynt codi ymwybyddiaeth o ofynion y Cod Ymddygiad ymhlith darpar ymgeiswyr ac aelodau presennol.

 

Nodwyd ei bod yn amserol i gymryd trosolwg o’r trefniadau hyfforddiant yn gyffredinol, ac awgrymwyd cyflwyno adroddiad ar hynny i gyfarfod mis Mehefin o’r pwyllgor.  Nodwyd hefyd, pan fyddai amgylchiadau’n caniatáu, y bwriedid ail afael yn y cwrs peilot i gynghorau cymuned ar y Cod Ymddygiad ar sail rithiol, ac adrodd yn ôl ar hynny.

 

PENDERFYNWYD

(a)     Mabwysiadu’r canlynol fel hunan asesiad y pwyllgor o’i berfformiad yn 2019/20, gan nodi bod amgylchiadau y tu allan i reolaeth y Pwyllgor Safonau wedi golygu na fu’n bosib’ gweithredu sawl cam y tro hwn:-

 

SWYDDOGAETH	ASESIAD (1/2/3/4)	Tystiolaeth	Camau pellach
Hyrwyddo a chynnal safonau ymddygiad uchel gan aelodau	1	Mae’r Cadeirydd ac Is Gadeirydd wedi mynychu Fforwm Safonau Gogledd Cymru i rannu profiadau hefo pwyllgorau safonau eraill.   Cyflwyno adroddiad blynyddol i’r Cyngor Llawn   Pwyllgor wedi derbyn adroddiad ar drefniadau Fframwaith Foesegol yng nghyd-destun cyd-weithio	Parhau i fynychu a chefnogi
Cynorthwyo’r aelodau i gadw at y Cod Ymddygiad	2	Swyddog Monitro a’i dîm yn darparu cyngor ac arweiniad mewn cyfarfodydd ac ar sail un i aelodau.	Adfer camau hyfforddiant pan mae adnoddau yn caniatáu
Cynghori’r Cyngor ynglŷn â mabwysiadu neu ddiwygio’r Cod Ymddygiad	Dim angen gweithredu	Dim achlysur wedi codi i ddiwygio’r Cod.
Monitro gweithrediad y Cod Ymddygiad	2	Derbyn adroddiadau rheolaidd o honiadau yn erbyn aelodau   Derbyn adroddiadau blynyddol yr Ombwdsman a Phanel Dyfarnu Cymru	Parhau i fonitro ac ystyried a hyrwyddo dulliau amgen o dderbyn gwybodaeth   Derbyn adroddiadau rheolaidd o Lyfr Achosion Cod Ymddygiad yr Ombwdsmon.   Derbyn adroddiadau blynyddol am y gofrestr buddiannau a lletygarwch.
Cynghori, hyfforddi neu drefnu i hyfforddi aelodau ar faterion yn ymwneud â’r Cod Ymddygiad	3		Angen edrych ar ddarparu hyfforddiant newydd.
Rhoi goddefebau i aelodau	1	Ceisiadau wedi eu hystyried dan y drefn newydd.
Ymdrin ag adroddiadau o dribiwnlys achos ac unrhyw adroddiadau gan y Swyddog Monitro ar faterion a gyfeiriwyd gan yr Ombwdsmon	Dim angen gweithredu	Ni gododd angen am wrandawiadau yn ystod y flwyddyn
Awdurdodi’r Swyddog Monitro i dalu lwfansau i bersonau a gynorthwyodd gydag ymchwiliad	Dim angen gweithredu	Ni fu achlysur i dalu lwfans o’r fath
Ymarfer y swyddogaethau uchod mewn perthynas â chynghorau cymuned	3	Swyddog Monitro a’i dîm  yn darparu cyngor ac arweiniad i gynghorau, clercod ac aelodau.   Mabwysiadu peilot ar gyfer hyfforddi Cod Ymddygiad.  Wedi cynnwys sesiwn i beilota cynnwys y cwrs.	Cwrs peilot wedi ei gynnal gyda Chyngor Tref Tywyn gydag adborth cadarnhaol.  Angen ystyried adfer y rhaglen ar sail rithiol pan mae adnoddau yn caniatáu.

 

(b)     Cymeradwyo’r rhaglen waith a ganlyn ar gyfer 2021/22:-

 

Mehefin, 2021

 

Adroddiad Blynyddol

Honiadau yn erbyn Aelodau

Llyfr Achosion yr Ombwdsmon

Deddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 2021

Hyfforddiant yn gyffredinol

 

Tachwedd, 2021

 

Cofrestr Rhoddion a Lletygarwch

Cofrestr Datgan Buddiant

Adroddiad Blynyddol yr Ombwdsmon

Honiadau yn erbyn Aelodau

Gwrthdrawiadau Buddiannau a phartneriaid y tu allan i Lywodraeth Leol

Paratoi ar gyfer Etholiad Mai 2022 o safbwynt y Cod Ymddygiad

 

Chwefror, 2022

 

Adroddiad Blynyddol y Panel Dyfarnu

Honiadau yn erbyn Aelodau