Agenda item

Cymeradwyo’r Datganiad at bwrpasau ei arwyddo gan Arweinydd y Cyngor a’r Prif Weithredwr

Derbyn yr adroddiad

Cymeradwyo’r datganiad

Argymell bod Arweinydd y Cyngor a Prif Weithredwr y Cyngor yn ei arwyddo

Cyflwynwyd y datganiad gan Pennaeth Cynorthwyol - Refeniw a Risg. Eglurodd  bod y datganiad, er nad yn rhan o’r cyfrifon, yn ddogfen statudol ac angen ei chyhoeddi gyda’r cyfrifon. Yn unol â Rheoliadau Cyfrifon Archwilio (Cymru) a Chod ymarfer CIPFA mae’n rhaid i bob Awdurdod Lleol sicrhau bod datganiad o reolaeth fewnol yn ei le. Adroddwyd mai’r Prif Weithredwr ac Arweinydd y Cyngor sydd yn arwyddo’r datganiad er bod angen cymeradwyaeth gan y Pwyllgor Archwilio a Llywodraethu.

Rhoddwyd ychydig o gefndir i’r datganiad gan nodi bod dyletswydd ar bob Awdurdod Lleol i gyflwyno datganiad blynyddol ac er yn wahanol o ran fformat neu ddull mae eu cynnwys yn debyg iawn. Yng Ngwynedd, y Grŵp Asesu Trefniadau Llywodraethu, o dan arweiniad y Prif Weithredwr sydd yn adolygu'r gofrestr risg. Bydd y grŵp yn trafod risgiau mewn 23 o feysydd llywodraethu gwahanol, gan nodi’r rheolaethau sydd gan y Cyngor yn eu lle er mwyn lliniaru’r risgiau hynny. Caiff hyn ei wneud mewn ymateb i fframwaith CIPFA sydd yn adnabod egwyddorion craidd ar gyfer llywodraethu da.

Amlygwyd bod risg newydd wedi cael ei ychwanegu yn ystod 2021/21, sef ‘Trefniadau a gweithredu annigonol gan Wasanaethau’r Cyngor i reoli rigiau iechyd a diogelwch yn effeithiol’. Ategwyd bod y risg yma yn wreiddiol wedi ei gynnwys o fewn y risg mwy cyffredinol ‘Trefniadau Rheoli Risg’, ond ystyriwyd bod Iechyd, Diogelwch a Llesiant yn cyflwyno risgiau unigryw ac o ganlyniad y byddai’n briodol i’r maes gael sylw penodol o fewn y gofrestr risg llywodraethu.

Adroddwyd bod y Grŵp wedi dod i gasgliad bod 0 maes gyda risgiau uchel iawn, 2 faes risgiau uchel, 12 maes risgiau canolig a 9 maes risgiau isel. Nodwyd mai'r meysydd risg uchel oedd ‘Diwylliant’ a’r risg newydd ‘Iechyd, Diogelwch a Llesiant’.

Tynnwyd sylw hefyd at newid mewn sgôr risg ‘gwendidau wrth reoli arian cyhoeddus’ sydd yn golygu nad yw cyllid y Cyngor yn cael ei ddefnyddio at ei flaenoriaethau. Addaswyd y sgôr oherwydd, er bod trefniadau cynllunio ariannol y Cyngor yn parhau’n gryf, mae’r sgôr tebygolrwydd wedi newid i 3 gan fod cynlluniau arbedion bellach am fod y anoddach i’w gwireddu.

Yn ystod y drafodaeth ddilynol nodwyd y sylwadau canlynol gan Aelodau:

·         Bod angen mwy o wybodaeth am y tîm newydd a sefydlwyd ar gyfer cryfhau’r gefnogaeth i drefniadau Craffu

·         Angen ystyried risg i asedau eiddo'r Cyngor - hyn yn debygol o gynyddu o ganlyniad i staff y Cyngor yn gweithio o adre a swyddfeydd yn wag

Mewn ymateb i gais am fwy o wybodaeth am drefniadau rheoli CCTV amlygwyd bod cynllun gwybodaeth newydd wedi ei sefydlu gan Cefnogaeth Gorfforaethol mewn ymateb i adnabod risg o warchod / diogelu data sydd yn ymddangos ar CCTV. Nodwyd bod bwriad i sicrhau bod y wybodaeth sydd yn cael ei ddal ar CCTV yn cael ei ystyried fel ‘data’ ac o ganlyniad  yn cael ei reoli drwy ganllawiau rheoli data.

PENDERFYNWYD

Derbyn yr adroddiad

Cymeradwyo’r datganiad

Argymell bod Arweinydd y Cyngor a Prif Weithredwr y Cyngor yn ei arwyddo