Agenda item

Derbyniwyd a nodwyd y wybodaeth yn yr adroddiad.

Cyflwynwyd yr adroddiad gan Cyng. Craig ab Iago

PENDERFYNIAD

Derbyniwyd a nodwyd y wybodaeth yn yr adroddiad.

TRAFODAETH

Cyflwynwyd yr adroddiad gan nodi fod yr Aelod Cabinet yn hapus iawn gyda perfformiad yr adran a tynnwyd sylw at rai agweddau. O ran y sefyllfa Digartrefedd nodwyd ei fod yn sefyllfa sy’n gwaethygu yn ddyddiol gyda’r ffigyrau bellach 50% yn uwch nag oedd i’w weld cyn y pandemig. Eglurwyd fod y cynlluniau a grëwyd cyn y pandemig bellach ddim yn ddigon da, ac fod angen creu cynlluniau er mwyn gweithredu ar yr egwyddor o gartrefu unigolion o fewn eu cymunedau. Amlygwyd fod un cynllun yn gofyn i landlordiaid preifat i ddefnyddio eu tai i gartrefu pobl leol yn hytrach nac eu ddefnyddio ar gyfer llety gwyliau.

Tynnwyd sylw at gynllun arloesol sydd i’w weld yn y gwasanaeth digartrefedd, gyda cefnogaeth iechyd meddwl arbennig. Eglurwyd fod canran uchel o unigolion di-gartref a problemau iechyd meddwl ac fod yr adran wedi penodi aelod o staff sydd a arbenigedd yn y maes a fydd yn ceisio gweithio gyda unigolion fel bod modd eu cadw pobl yn eu cartrefi ac i’w hatal rhag mynd yn ddigartref.

Mynegwyd fod y Cyngor bellach wedi prynu darn o dir ym Morfa Nefyn er mwyn adeiladu tai a fydd yn cartrefu pobl leol yng nghanol y pentref mewn tai fforddiadwy, hawdd i’w cynhesu ac yn amgylcheddol wyrdd. Nodwyd fod y tai yma wedi ei seilio ar syniad o Dŷ Gwynedd, sef creu y math o dŷ mae trigolion Gwynedd ei angen ac nid yn unig yn dŷ ond yn gartref. 

Ar y cyfan, nododd yr Aelod Cabinet ei fod yn hapus a’r perfformiad ond ei bod yn anodd dathlu gan fod y sefyllfa yn parhau heb ei datrys ond fod yr adran yn ceisio eu gorau i gynorthwyo pobl gan greu gobaith mewn sefyllfa anobeithiol.

Ychwanegodd y Pennaeth Adran eu bod yn ymwybodol o heriau sylweddol sydd yn wynebu yr adran yn dilyn y pandemig, brexit, cynnydd mewn costau byw ynghyd â chynnydd mewn digartrefedd. Nodwyd fod yr adran yn awyddus i newid rhai o’i cynlluniau sydd i’w gweld o fewn  Cynllun y Cyngor ar gyfer 2023/34 a fydd yn cynnwys blaenoriaethau newydd sydd yn fwy penodol i fynd i’r afael ar heriau sy’n wynebu’r adran.

Sylwadau’n codi o’r drafodaeth

¾    Holwyd am y Cynllun Iechyd Meddwl fydd o fewn y tîm digartrefedd. Eglurwyd fod y cynllun yn un arloesol ac unigryw i Wynedd, eglurwyd fod hwn yn gynllun sydd am sicrhau cefnogaeth i’r digartref gan y Maes Iechyd. Mynegwyd ei fod yn enghraifft glir o sut mae’r adran yn ceisio meddwl yn wahanol ac yn gweithio i ddatrys problemau.

¾    Mynegwyd fod y podiau sydd i’w gweld yng Nghaernarfon ar gyfer y digartref bellach yn ymddangos wedi ei cwblhau ond fod problemau gyda Dŵr Cymru ac fod nifer o gwestiynau wedi codi yn lleol pam nad oes neb yn byw ynddynt. Nodwyd fod problemau wedi bod gyda’r dreiniau ond fod datrysiad bellach ac fod yr adran yn gobeithio y bydd unigolion yn y podiau o fewn y pythefnos nesaf.

¾    Holwyd os yw’r adran fel rhan o Gynllun Prynu Tai a Tir yn cadw golwg ar gyfryngau cymdeithasol gan fod nifer o bobl yn nodi eu bwriad i werthu ar y safleoedd yma er mwyn ceisio derbyn prynwr lleol. Nodwyd fod yr adran yn cadw golwg ac fod modd i unigolion ddod yn uniongyrchol at y Cyngor yn ogystal i nodi eu hawydd i werthu yn uniongyrchol i’r Cyngor.

¾    Gofynnwyd os yw’r Cyngor yn edrych ar eu stadau a mân-ddaliadau fel lleoliadau i adeiladu tai. Nodwyd fod y Cyngor yn edrych a bob darn o dir sydd yn eiddo iddynt er mwyn sicrhau cyfleodd i godi tai newydd.