Agenda item

Derbyniwyd a nodwyd y wybodaeth yn yr adroddiad.

Cyflwynwyd yr adroddiad gan Cyng. Dafydd Meurig.      

PENDERFYNIAD 

Derbyniwyd a nodwyd y wybodaeth yn yr adroddiad. 

TRAFODAETH 

Cyflwynwyd yr adroddiad gan nodi’r hyn sydd wedi digwydd hyd yma yn erbyn blaenoriaethau Cynllun y Cyngor presennol. Adroddwyd ar y sefyllfa ail gartrefi a llety gwyliau byr dymor yn y Sir gan nodi fod yr Adran yn arwain ar y gwaith o baratoi Cyfarwyddyd Erthygl 4 fydd yn rhoi hawl i awdurdodau cynllunio reoli ail gartrefi. Nodwyd fod y gwaith yma yn parhau gyda’r bwriad o ddod ag adroddiad ger bron y Cabinet yn y flwyddyn newydd.  

Soniwyd am rai heriau oedd yn wynebu’r Adran sy’n cynnwys y gwasanaeth cynllunio a’r heriau staffio oedd yn bodoli, yn benodol o fewn y gwasanaeth gorfodaeth cynllunio. Adroddwyd bod 740 o geisiadau yn agored ddiwedd Mehefin sydd bellach wedi lleihau i 586 o geisiadau erbyn diwedd mis Hydref. Canmolwyd y gwaith aruthrol sydd wedi ei gyflawni gan gydnabod bod heriau yn parhau i fodoli ond bod yr Adran yn gwneud eu gorau i gwrdd â’r galw ar y gwasanaeth. 

Yn yr un modd adroddwyd ar y gwaith i glirio’r ôl-groniad yn y maes Pridiannau Tir ac i leihau’r cyfartaledd amser i brosesu’r ceisiadau hynny. Nodwyd bod staff dros dro wedi eu penodi a bod y gwasanaeth yn y broses o drosglwyddo i system gyfrifiadurol newydd yn y gobaith y gwnaiff hyn gyflymu’r broses unwaith bydd y system mewn lle.  

I gloi adroddwyd ar lwyddiannau o fewn yr Adran oedd yn cynnwys 90% o waith o fewn y maes Gwaith Stryd yn cael ei gyflawni gan gontractwyr o fewn yr amserlen wreiddiol  

Sylwadau’n codi o’r drafodaeth 

·                Nodwyd bod y gwaith sy’n cael ei gwblhau gan yr Adran yn enfawr a’u bod yn  chwarae rhan flaenllaw ym mlaenoriaethau Cynllun y Cyngor. Credwyd eu bod yn haeddu canmoliaeth am yr hyn a gyflawnir. 

·                Mynegwyd balchder bod amser prosesu ceisiadau Pridiannau Tir yn lleihau a chydnabuwyd yr hyn roedd yr Adran yn ei wneud i ymdrin â’r materion. Credwyd ei bod yn amlwg bod yr Adran yn ceisio eu gorau ac yn llwyddo i daclo’r llwyth gwaith ac awgrymwyd i’r Adran rannu eu hymdrechion a’u datrysiadau gan y gall hyn newid canfyddiadau. 

·                Dymunwyd y gorau i’r Adran tra’n cymryd drosodd rhai agweddau o wasanaethau Priffyrdd a Bwrdeistrefol.  

·                Holiwyd am reolaeth cartrefi modur gan gwestiynu os oedd yr amserlen a nodwyd yn yr adroddiad yn realistig o ran capasiti ac amserlen caniatâd cynllunio.  

·                Mewn ymateb, nododd y Pennaeth Cynorthwyol bod heriau yn bodoli er enghraifft adnabod safleoedd priodol, roedd hyn wedi bod yn her oherwydd cyfyngiadau cynllunio. Nodwyd bod y ceisiadau cynllunio i fod i gael eu cyflwyno ar gyfer y safleoedd cyn y Nadolig sy’n dangos bod yr amserlen wedi llithro. Cadarnhawyd bod trafodaethau yn parhau o ran yr ochr gyllido efo Croeso Cymru, sy’n cael ei arwain gan yr Adran Economi a Chymuned. Gobeithir gallu cael penderfyniadau yn fuan iawn ar y ceisiadau cynllunio i allu symud ymlaen efo’r wedd datblygu.  

·                Gofynnwyd am ddiweddariad ar y cynllun 20 milltir yr awr mewn pentrefi. Amlygwyd bod elfen o ddryswch ymhlith y cyhoedd ynglŷn a pwy sy’n arwain ar y cynllun.  

·                Mewn ymateb nodwyd bod Llywodraeth Cymru yn awyddus i newid y terfyn cyflymder o 30 milltir yr awr i 20 mewn pentrefi. Credwyd y bydd hyn yn gwella ansawdd yr aer a gwneud pentrefi yn fwy diogel. Adroddwyd ei fod yn benderfyniad Llywodraeth Cymru a bod trafodaethau wedi eu cynnal efo Awdurdodau Lleol gyda’r bwriad o’i weithredu erbyn mis Ebrill 2023. Nodwyd y bydd rhai sefyllfaoedd ble bydd y terfyn cyflymder yn aros yn 30, bydd ymgynghorwyr yn cael eu penodi i edrych ar yr eithriadau a bydd ymgynghori yn digwydd efo Cynghorau Cymuned yn fuan iawn. Adroddwyd bod bwriad i ddiweddaru’r Porth Aelodau efo’r wybodaeth fel bod Cynghorwyr yn ymwybodol o’r ymgyrch. Bydd hyn yn amserol oherwydd bod angen codi ymwybyddiaeth o’r cyfnod ymgynghori efo Cynghorau Cymuned. Bydd angen edrych ar yr eithriadau ond ar y cyfan bydd pob man sydd â therfyn cyflymder o 30 ar hyn o bryd o fewn pentrefi / system goleuadau stryd yn newid i 20 milltir yr awr yn fuan. 

·                Gwnaethpwyd sylw pellach bod gwrthwynebiad gan sawl Cyngor i’r newid hwn gyda cwestiynau yn codi ynglŷn â pha mor ymarferol yw’r cynllun. Adroddwyd bod cais wedi ei wneud i’r Llywodraeth ohirio’r cynllun yn sgil yr argyfwng ariannol presennol am ei fod yn ymddangos yn brosiect costus. 

·                Holwyd am faterion trafnidiaeth gyhoeddus ac am ddiweddariad ar y trafodaethau am drefniadau bysus ar draws Gymru. Pryderwyd am ymarferoldeb hyn mewn lleoliadau gwledig. 

·                Mewn ymateb nodwyd bod adroddiad wedi ei gyflwyno i’r Pwyllgor Craffu Cymunedau rhai wythnosau yn ôl am y maes trafnidiaeth gyhoeddus. Nodwyd bod Trafnidiaeth i Gymru a Llywodraeth Cymru yn rhoi cefnogaeth i Awdurdodau Lleol i edrych ar rwydweithiau a gwella’r rhain. Cydnabuwyd bod hyn yn heriol mewn ardaloedd gwledig. Adroddwyd bod gwelliannau i’w gweld mewn rhai gwasanaethau a bod ail ddylunio gwasanaeth wedi arwain at fudd i gymunedau lleol. Wedi dweud hyn, nodwyd bod y partneriaethau yn ei chael hi’n anodd cyfarch y costau ychwanegol. Cyfeiriwyd at y bysiau trydan sy’n gynllun arloesol â’r ddarpariaeth i wefru bysiau trydan ym Mhorthmadog. Golyga hyn bod gofyn am gyfraniad gan y Cyngor tuag at y gwaith yma. Nodwyd bod gwelliannau i’w gweld yn y ddarpariaeth cludiant cyhoeddus ond bod y gwasanaeth cludiant yn gorwario dros £300,000 eleni felly bod y sefyllfa yn un anodd wrth geisio gwella’r ddarpariaeth a chyfrannu at y gwelliant.