Agenda item

1.    Cymeradwywyd Papur Cyfiawnhau Cyflwyno Cyfarwyddyd Erthygl 4 yn Atodiad 1.

 

2.    Cymeradwywyd gwneud Cyfarwyddyd Erthygl 4 sydd ddim yn dod i rym yn uniongyrchol ond wedi 12 mis (Atodiad 2) ar gyfer Ardal Awdurdod Cynllunio Lleol Gwynedd er mwyn diddymu’r hawliau datblygu a ganiateir ar gyfer y defnyddiau canlynol:

a.    Newid defnydd o C3 (prif gartref) i C5 (ail gartel) neu C6 (llety gwyliau tymor byr) a defnyddiau cymysg penodol;

b.    Newid defnydd o C5 (ail gartref) i C6 (llety gwyliau tymor byr) a defnyddiau cymysg penodol;

c.     Newid defnydd o C6 (llety gwyliau tymor byr) i C5 (ail gartref) a defnyddiau cymysg penodol.

 

3.    Cytunwyd bydd rhybudd o’r Cyfarwyddyd Erthygl 4 ar y ffurf yn Atodiad 3 i’w gyhoeddi a chyflwyno yn unol a’r gofynion (gan dderbyn nad yw yn ymarferol i gyflwyno yn unigol i bob perchennog a meddiannwr o fewn yr ardal oherwydd ei maint) am gyfnod o ddim llai na chwe wythnos er caniatáu i’r cyhoedd gyflwyno ymatebion i’r bwriad.

 

4.    Cytunwyd i dderbyn adroddiad pellach i ystyried unrhyw ymatebion a dderbyniwyd (yn dilyn y cyfnod ymgysylltu) er mwyn gwneud y penderfyniad i gadarnhau y Cyfarwyddyd Erthygl 4.

 

5.    Dirprwywyd hawl i’r Pennaeth Adran Amgylchedd mewn ymgynghoriad gyda’r Pennaeth Gwasanaethau Cyfreithiol i wneud addasiadau golygyddol i’r rhybudd cyn ei gyhoeddi.

 

Cyflwynwyd yr adroddiad gan Cyng. Dafydd Meurig.    

 

PENDERFYNIAD

 

1.    Cymeradwywyd Papur Cyfiawnhau Cyflwyno Cyfarwyddyd Erthygl 4 yn Atodiad 1.

 

2.    Cymeradwywyd gwneud Cyfarwyddyd Erthygl 4 sydd ddim yn dod i rym yn uniongyrchol ond wedi 12 mis (Atodiad 2) ar gyfer Ardal Awdurdod Cynllunio Lleol Gwynedd er mwyn diddymu’r hawliau datblygu a ganiateir ar gyfer y defnyddiau canlynol:

a.    Newid defnydd o C3 (prif gartref) i C5 (ail gartel) neu C6 (llety gwyliau tymor byr) a defnyddiau cymysg penodol;

b.    Newid defnydd o C5 (ail gartref) i C6 (llety gwyliau tymor byr) a defnyddiau cymysg penodol;

c.     Newid defnydd o C6 (llety gwyliau tymor byr) i C5 (ail gartref) a defnyddiau cymysg penodol.

 

3.    Cytunwyd bydd rhybudd o’r Cyfarwyddyd Erthygl 4 ar y ffurf yn Atodiad 3 i’w gyhoeddi a chyflwyno yn unol â’r gofynion (gan dderbyn nad yw yn ymarferol i gyflwyno yn unigol i bob perchennog a meddiannwr o fewn yr ardal oherwydd ei maint) am gyfnod o ddim llai na chwe wythnos er caniatáu i’r cyhoedd gyflwyno ymatebion i’r bwriad.

 

4.    Cytunwyd i dderbyn adroddiad pellach i ystyried unrhyw ymatebion a dderbyniwyd (yn dilyn y cyfnod ymgysylltu) er mwyn gwneud y penderfyniad i gadarnhau y Cyfarwyddyd Erthygl 4.

 

5.    Dirprwywyd hawl i’r Pennaeth Adran Amgylchedd mewn ymgynghoriad gyda’r Pennaeth Gwasanaethau Cyfreithiol i wneud addasiadau golygyddol i’r rhybudd cyn ei gyhoeddi.

 

TRAFODAETH

 

Adroddwyd nad oedd modd, yn hanesyddol, i reoli os oedd cartref yn cael ei drosi i’w ddefnyddio fel ail gartref neu llety gwyliau hunangynhaliol. Eglurwyd bod Llywodraeth Cymru wedi cyflwyno dosbarthiadau defnydd newydd (C5 – ail gartref ac C6 – llety gwyliau tymor byr), ond nid oes gofyniad presennol am ganiatâd cynllunio cyn newid dosbarth defnydd ar gartref.

 

Eglurwyd byddai cyflwyno Cyfarwyddyd Erthygl 4 yn galluogi Awdurdod Cynllunio Lleol Gwynedd i osod gofyniad am ganiatâd cynllunio cyn i berchnogion allu diwygio ddosbarth defnydd eu cartref. Pwysleisiwyd nad oes gofyniad am ganiatâd cynllunio os yw’r perchennog yn bwriadu diwygio dosbarth defnydd eu cartref o C5 neu C6 yn ôl i brif gartref (dosbarth defnydd C3), oni bai fod cais gwreiddiol wedi cael ei gyflwyno i’r Awdurdod ar gyfer defnydd C5 neu C6 yn flaenorol.

 

Pwysleisiwyd mai prif fwriad y Cyngor wrth gyflwyno Cyfarwyddyd Erthygl 4 ond i gael rheolaeth dros newid dosbarthiadau defnydd, nid i atal datblygiadau rhag mynd yn eu blaen.

 

Darparwyd trosolwg o Bapur Cyfiawnhau Cyflwyno Cyfarwyddyd Erthyl 4 gan nodi’r prif bwyntiau canlynol:

 

·       Dadansoddwyd y sefyllfa bresennol gan fanylu ar sut mae’r defnydd o dai gwyliau wedi datblygu dros y bedair mlynedd ddiwethaf.

o   Adroddwyd bod cynnydd yn niferoedd lletyau gwyliau dros y cyfnod hwn. Nodwyd hefyd bod lleihad yn nifer o dai sy’n talu premiwm ail gartrefi.

·       Cadarnhawyd bod 7509 o dai (12% o’r stoc dai) yn ail gartrefi neu lety gwyliau. Ystyriwyd bod posibilrwydd i’r ffigwr hwn fod yn eithaf ceidwadol oherwydd bod Arolwg Stoc Gwelyau a gwblhawyd gan y Cyngor yn 2019, ar y cyd gyda gwybodaeth gan Croeso Cymru, yn awgrymu bod darpariaeth o lety gwyliau yn unig yn 3700-4500 mewn cyfnodau brig.

·       Nodwyd bod newid i’w weld yn ardal Bangor dros y bedair blynedd ddiwethaf. Eglurwyd bod cynnydd canrannol o  143% o fewn y cyfnod hwn o dai yn cael eu defnyddio fel ail dai neu lety gwyliau (o 0.97% i 2.38%), gan awgrymu bod newid yn narpariaeth ail dai a llety gwyliau mewn ardaloedd dinesig y Sir yn ogystal â’r ardaloedd arfordirol.

·       Ystyriwyd yr effaith ar yr iaith Gymraeg, cyfleusterau cymunedol a prisiau tai mewn cymunedau gydag niferoedd uchel o ail gartrefi neu lety gwyliau.

·       Cadarnhawyd bod tua 65.5% o boblogaeth Gwynedd, ar gyfartaledd, wedi cael eu prisio allan o’r farchnad dai. Eglurwyd bod yr ystadegyn yma yn gallu diwygio o ardal i ardal – megis Abersoch, ble mae 96% o’r boblogaeth wedi cael eu prisio allan o’r farchnad dai yn sgil dwysedd uchel o ail gartrefi a llety gwyliau.

·       Casglwyd bod cyflwyno Cyfarwyddyd Erthygl 4 yn hanfodol er mwyn ceisio gwyrdroi sgil effeithiau llety gwyliau ac ail dai ar ein cymunedau ac i sicrhau tegwch a chyfleoedd i unigolion Gwynedd.

 

Nodwyd bu ystyriaeth i bedwar opsiwn posibl er mwyn cyfiawnhau cyflwyno Cyfarwyddyd Erthygl 4, sef:

·       Opsiwn 1: Dwyfor (ardal beilot y Llywodraeth)

·       Opsiwn 2: Ardaloedd ble fo’r ddarpariaeth bresennol o gartrefi gwyliau yn fwy na 15% o’r stoc dai.

·       Opsiwn 3: Ardaloedd Bregus (ardaloedd sydd dan fygythiad)

·       Opsiwn 4: Gwynedd gyfan (Ardal Awdurdod Cynllunio Lleol Gwynedd)

 

Cadarnhawyd mai Opsiwn 4 (Gwynedd Gyfan - Ardal Awdurdod Cynllunio Lleol Gwynedd) sydd wedi cael ei ddewis er mwyn gweithredu Cyfarwyddyd Erthygl 4. Eglurwyd bod yr opsiwn hwn wedi cael ei ddewis gan fod gweithredu’r Cyfarwyddyd yn broses ddigynsail ac nid oes modd rhagweld yn llawn beth fydd sgil effeithiau ei gyflwyno. Ymhelaethwyd ei fod yn bwysig gwarchod y stoc dai er mwyn sicrhau bod tai addas ar gael i drigolion Gwynedd a bydd cyflwyno Cyfarwyddyd Erthygl 4 yn y modd hwn yn helpu i sicrhau’r amcan hwnnw.

 

Eglurwyd y bwriedir cyflwyno rhybudd o’r bwriad i gyflwyno Cyfarwyddyd Erthygl 4 ac bydd modd i’r cyhoedd leisio’u barn ar y bwriad hwn. Nodwyd bod gwefan penodol wedi cael ei wneud ar gyfer y mater hwn, gyda holl ddogfennaeth berthnasol wedi cael ei uwchlwytho iddo, ac mae modd i’r wefan gael ei archwilio yn Siop Gwynedd a Llyfrgelloedd Gwynedd. Ymhellach, nodwyd bydd sesiwn codi ymwybyddiaeth yn cael ei gynnal i holl aelodau’r Cyngor pan fu’n briodol.

 

Eglurwyd byddai’r gorchymyn Cyfarwyddyd Erthygl 4 yn dod i rym ar 1af Medi, 2024 er mwyn sicrhau bod y Cyngor yn gweithredol â gofynion Llywodraethol ac i sicrhau nad yw’r Cyngor yn agored i geisiadau am iawndal.

                        

Rhannwyd pryder nad yw ardaloedd Parc Cenedlaethol Eryri yn cyflwyno Cyfarwyddyd Erthygl 4 ar hyn o bryd. Er hyn, sicrhawyd bod swyddogion yn cydweithio’n agos gyda’r Parc ond yn cydnabod bod sefyllfa’r Parc yn wahanol i Wynedd oherwydd ei fod wedi ei leoli dros ddau awdurdod lleol gwahanol.

 

Diolchwyd i holl swyddogion Uned Polisi Cynllunio ar y Cyd am eu gwaith arloesol i gyflwyno Cyfarwyddyd Erthygl 4. Nodwyd bod y swyddogion yn arwain ar y gwaith hwn dros Gymru gyfan ac bod cyfathrebu cyson gydag awdurdodau eraill er mwyn cyflwyno gofynion tebyg mewn Siroedd eraill.