Agenda item

Adroddiad gan Kathy Bell, (Cyfrifydd Grŵp Ysgolion),  Hywyn Lewis Jones (Cyfrifydd Grŵp Addysg, Economi a Chymuned) a Ffion Madog Evans (Pennaeth Cyllid Cynorthwyol, Cyfrifeg a Phensiynau – Adroddiad i ddilyn

Ymddiheurwyd gan y Cyfrifydd Grŵp Ysgolion bod y papur yn hwyr yn cael ei ddosbarthu, ond gobeithiwyd bod y neges, ar fater cymhleth iawn, wedi cael ei roi drosodd mewn modd syml.  Tywyswyd Aelodau y Fforwm drwy y papur, oedd wedi ei gynhyrchu mewn ymateb i gais o’r Grŵp Uwchradd, yn gofyn am eglurhad ar sut mae arian yn cyrraedd y Cyngor ac yn cael ei rannu. 

Amlinellwyd y cefndir a arweiniodd at y sefyllfa, gan nodi y bu i Lywodraeth Cymru ddatgan codiad o 5%.  Diwedd Mawrth cynigwyd 3% gan Lywodraeth Cymru, gyda chodiad pellach o 1.5% a 1.5% heb ei gyfuno fel cynnig cyflogau athrawon.

O ran Cyngor Gwynedd, cadarnhawyd bod 3% wedi ei glustnodi yn y gyllideb wreiddiol ar gyfer codiadau athrawon, ond gan mai 5% oedd y codiad, bod bwlch amlwg.  Mewn ymateb, bu i Gyngor Gwynedd ryddhau 1%, ac yn dilyn trafodaethau gyda CLlLC, bu i Cyngor Gwynedd ymdrin â’r 1% arall.

O ran y 3%, bu i Lywodraeth Cymru ddatgan y byddent yn rhoi grant – hynny yw 1.5% am saith mis a 1.5% heb ei gyfuno am flwyddyn academaidd gyfan, sef £1.1 miliwn.

Cadarnhawyd, er mwyn cau y cyfrifon, rhaid oedd amcangyfrif y swm, ond roedd yr ymdeimlad nad oedd wedi bod yn ddigon i lenwi y bwlch.

Cadarnhawyd ymhellach bod y setliad ar sail data, gyda’r arian wedi cyrraedd Cyngor Gwynedd ac yna’r Cyngor yn penderfynu ar y dyraniad i ysgolion unigol ar sail fformiwla.  Nodwyd bod bob ceiniog wedi ei thargedu ac yn cyrraedd ysgolion.  £480,000 oedd y grant, sef 1.5% parhaol a £638,000 unwaith ac am byth, oedd yn grant llawn.  Nodwyd bod elfen o grant Chweched Dosbarth hefyd.  Adroddwyd bod y gêm yn newid ar bob cam a’i bod yn gymhleth iawn.  Tynnwyd sylw at y sgil effeithiau, gan nodi er bod pawb yn derbyn bod rhaid cael ffordd i ddyrannu, bod y sefyllfa yn effeithio ar y staff sydd yn cael eu cyflogi gan Ysgolion, ac nid y staff sydd yn dysgu.

Cadarnhawyd bod yr Awdurdod wedi dyrannu’r grant ar sail lefel staffio ‘FTE’ sydd yn y fformiwla ond bod sefyllfaoedd lle mae gwahaniaeth rhwng y nifer o staff sydd yn y fformiwla yma a faint sydd yn cael eu cyflogi.  Ehangwyd ar hyn gan nodi bod y bwlch sylweddol oherwydd y fethodoleg.  Holiwyd ymhellach am ffigwr ar gyfer costau staff dysgu a’r hyn mae Llywodraeth Cymru wedi ei ryddhau.  Roedd Aelodau y Fforwm yn gytûn ei bod yn sefyllfa annheg iawn. 

Nododd y Cadeirydd nad oedd y cynnydd yng nghyflogau staff ategol wedi ei gwrdd yn 2022/23, ac nad oedd penderfyniad wedi ei wneud ar godiadau hyd yma.  Nododd y Rheolwr Cyllid bod canran uwch wedi ei glustnodi ar gyfer 2023/24, ond nid oedd unrhyw sicrwydd y byddai yn ddigonol. 

Codwyd y pryder bod rhai ysgolion a balansau i allu amsugno y sefyllfa, a chwestiynwyd a oes arian cyfatebol yn dod i Gymru?  Cadarnhawyd mai mater i Lywodraeth Cymru yw hyn, ond nad oes rheidrwydd arnynt i wneud unrhyw beth.

Nododd un Aelod bod Llywodraeth San Steffan wedi cadarnhau beth oedd y codiad yn Lloegr, ond heb roi arian ar ei gyfer, oedd eto yn bryder gan na fyddai arian ychwanegol (“consequential”) yn cyrraedd Cymru.

Cwestiynwyd sut bod ambell i Sefydliad yn cael sicrwydd am lefel eu cyllideb dros 2 i 3 blynedd.  Nodwyd nad oes unrhyw sefydliad yn cael sicrwydd erbyn hyn - rhagolygon yn unig fyddai y rhain.  Ehangwyd ar hyn gan gadarnhau nad oes modd rhoi sicrwydd i sefydliadau gan fod y ffigwr hwn yn ddibynnol ar y setliad.

Cadarnhaodd yr Aelod Cabinet Cyllid bod rhagolygon ariannol am y flwyddyn ariannol i ddod, ddim yn edrych yn dda o ran Llywodraeth Cymru.

PENDERFYNWYD : derbyn yr adroddiad a chael diweddariad yn y cyfarfod nesaf.