Agenda item

Derbyniwyd a nodi’r wybodaeth yn yr adroddiad sy’n adrodd ar waith y Panel Rhiant Corfforaethol ar gyfer y flwyddyn 2022-23.

 

Cyflwynwyd yr adroddiad gan Cyng. Elin Walker Jones

 

PENDERFYNIAD

 

Derbyniwyd a nodi’r wybodaeth yn yr adroddiad sy’n adrodd ar waith y Panel Rhiant Corfforaethol ar gyfer y flwyddyn 2022-23.

 

TRAFODAETH

 

Atgoffwyd yr aelodau bod gan Gyngor Gwynedd a’i bartneriaid gyfrifoldeb i fod yn Rhiant Corfforaethol i bob plentyn o dan ofal y Cyngor, ac yn benodol i sicrhau gofal effeithiol, sefydlog, diogel ac addas ar gyfer plant a phobl ifanc mewn gofal, ynghyd â’r rhai sy’n gadael gofal. Cywirwyd Adran 3.1 o’r blaenraglen i ategu hynny a nodwyd bod yr Adroddiad yn adrodd ar y gwaith sydd wedi ei gwblhau i sicrhau bod y Cyngor yn ymgymryd â’r cyfrifoldeb hwn.

 

Cadarnhawyd bod Cyngor Gwynedd yn cymryd y cyfrifoldeb hwn yn ddifrifol iawn a eglurwyd mai’r Prif Weithredwr yw Cadeirydd y Panel Rhiant Corfforaethol. Tynnwyd sylw at y ffaith bod yr adroddiad hwn yn manylu ar y gwaith a gyflawnwyd rhwng Ebrill 2022 a Mawrth2023 ac yn nodi gwybodaeth gyfredol am niferoedd plant mewn gofal a’r gefnogaeth a roddir i’r plant hynny yn ogystal ag amlinellu’r bwriad ar gyfer y dyfodol.

 

Adroddwyd bod 25% o’r plant a ddaeth i ofal yn ystod y flwyddyn 2022-23 yn Geiswyr Lloched drwy Gynllun Trosglwyddo’r Swyddfa Gartref, gan i’r Cyngor dderbyn 15 o blant drwy’r cynllun.

 

Mynegwyd pryder am Gynllun Trosglwyddo'r Swyddfa Gartref gan nad yw’r plentyn yn cael ei roi’n ganolog i’w prosesau. Eglurwyd nad oes trafodaethau ymlaen llaw i ddiwallu anghenion y plentyn i’w asesu os ydi Gwynedd yn leoliad addas i’w anghenion. Cydnabuwyd ei fod yn heriol iawn canfod lleoliad addas ar gyfer y plant gan nad ydynt eisiau aros yng Ngwynedd yn aml iawn, ac yn dyheu am fynd i’r dinasoedd mawr. Eglurwyd bod modd gofalu am unigolion dros 16 mewn lleoliad llety a chefnogaeth, ond os yw’r plant o dan 16 oed mae’n rhaid iddynt gael lleoliad maeth. Diweddarwyd bod y Swyddfa Gartref yn disgwyl i’r awdurdodau lleol leoli’r plant mewn 5 diwrnod gwaith ar ôl derbyn y cyfeiriad. Pwysleisiwyd nad yw hyn yn bosib ac o’r herwydd mewn un achos, mae’r plentyn wedi gorfod ei leoli yng Nghaint tra mae swyddogion yn canfod lleoliad mwy addas a lleol i Wynedd. Adroddwyd bod y problemau hyn sy’n codi fel rhan o’r Cynllun Trosglwyddo yn digwydd ar hyd Cymru gyfan.

 

Cadarnhawyd niferoedd Ceiswyr Lloches ym mhob Sir y Gogledd (yn unol â gwybodaeth a dderbyniwyd yn Haf 2023, am gyfnod o 8 ‘cycle’) fel a ganlyn:

·       Cyngor Bwrdeistref Sirol Wrecsam – 2 o blant

·       Cyngor Bwrdeistref Sirol Conwy – 3 o blant

·       Cyngor Sir Ynys Môn – 4 o blant

·       Cyngor Sir Ddinbych – 7 o blant

·       Cyngor Gwynedd – 9 o blant

·       Cyngor Sir Y Fflint – 11 o blant

 

Cymharwyd hyn gyda lleoliadau eraill yng Nghymru megis Sir Gaerfyrddin (12 o blant), Casnewydd (1 plentyn), Abertawe (3 o blant) a Chaerdydd (1 plentyn).

 

Manylwyd bod 26 o Geiswyr Lloches o dan olaf y Cyngor ers cyfod o ddwy flynedd a hanner ac y disgwylir 6 plentyn ychwanegol cyn Ebrill 2024. Eglurwyd bod y plant dan ofal y Cyngor unwaith bydd cyfeiriad yn cael ei wneud gan y Swyddfa Gartref. Eglurwyd bod cyfrifoldeb y Cyngor yn gyfystyr a’r cyfrifoldebau ar gyfer unrhyw blentyn o Wynedd yn ein gofal. Cadarnhawyd bod capasiti’r tîm wedi cynyddu yn ddiweddar er mwyn delio gyda’r heriau ychwanegol sy’n deillio o dderbyn mwy o geisiadau.

 

Tynnwyd sylw i bwysigrwydd rhieni maeth. Atgoffwyd yr Aelodau bod sesiwn wedi cael ei gynnal yn Eisteddfod Genedlaethol Llŷn ac Eifionydd eleni gan rieni maeth, ble roedden nhw yn trafod yr heriau a’r boddhad o fod yn rhieni maeth. Ymfalchïwyd yn y gefnogaeth roedd y rhieni maeth yn rhoi i’w gilydd ac i’r Cyngor.

 

Eglurwyd bod cyfrifoldeb statudol ar y Cyngor yn dilyn Deddf Plant 1989 ac 2004 i gadw teuluoedd gyda’i gilydd ble mae’n ddiogel a phriodol i wneud hynny. Esboniwyd bod y Cyngor yn derbyn gorchmynion llys i symud plant o’r cartrefi os oes risg iddynt yn y cartref. Adroddwyd bod gofyniad ar y Cyngor i ofyn a oes gan y rhieni unigolion o fewn eu teuluoedd bydd modd eu hasesu er mwyn cadw’r plant o fewn y teulu. Pwysleisiwyd bod hyn yn ddibynnol ar oedran a dealltwriaeth y plentyn yn ogystal ag asesiad o’r oedolion a enwebwyd. Cadarnhawyd bod yr unigolion a enwebwyd yn cael eu cofrestru fel rhieni maeth os yn addas ac yn cael goruchwyliaeth gan y Cyngor mewn unrhyw fodd, hyd yn oed os ydi nhw y tu hwnt i Wynedd.

 

Adroddwyd bod lleoliadau maeth ddim yn addas pob tro ac felly mae’r Cyngor yn darparu lleoliad preswyl. Sicrhawyd bod goruchwyliaeth fisol i’r lleoliadau hyn. Nodwyd bod swyddogion yn mynd y tu hwnt i ofyniad statudol er mwyn sicrhau cysylltiad gyda’r plant hynny. Pwysleisiwyd mai swyddogion y Cyngor sy’n mynd i weld plant mewn lleoliadau preswyl gan eu bod yn hanu o Wynedd. Eglurwyd bod hyn yn caniatáu swyddogion i rannu gwybodaeth ac adnoddau dysgu yn Gymraeg i’r plant yn ogystal â chyfathrebu gyda’r plant yn eu hiaith gyntaf.

 

Diolchwyd yn fawr i bawb sy’n rhieni maeth yn y Sir ac i’r swyddogion sy’n eu cefnogi.

 

Cyfeiriwyd at nifer o agweddau eraill sy’n rhan o weithrediad y Panel megis ‘Cartref Sefydlog’, ‘Iechyd da’, ‘Addysg dda’ a ‘chodi ymwybyddiaeth’. Eglurwyd bod cyfraniadau yn cael eu darparu yn draws adrannol i gefnogi gwaith y Panel.

 

Cadarnhawyd bod blaenoriaethau’r Panel am y flwyddyn i ddod yn cynnwys cynllun ‘Cartrefi Grŵp Bach’ syn rhan o Gynllun y Cyngor 2023-28, sy’n ymgeisio i leoli pob plentyn o Wynedd sydd mewn gofal, o fewn Gwynedd.

 

Diolchwyd i holl swyddogion yr Adran sy’n gweithio’n galed i ofalu am yr holl blant o dan ofal y Cyngor.