Agenda item

I ystyried yr adroddiad a’i gynnwys a’i argymell i’w fabwysiadu gan y Cyngor Llawn yn unol a’r gofyn. 

Derbyn yr adroddiad gan gytuno i wneud man addasiadau cyn ei argymell i’r Cyngor Llawn ar gyfer ei fabwysiadu.

PENDERFYNIAD 

Derbyn yr adroddiad gan gytuno i wneud man addasiadau cyn ei argymell i’r Cyngor Llawn ar gyfer ei fabwysiadu.

Cyflwynwyd yr adroddiad oedd yn gofyn i’r Pwyllgor ystyried cynnwys yr adroddiad blynyddol a’i argymell i’w fabwysiadu gan y Cyngor Llawn. Eglurwyd bod yr adroddiad yn amlinellu prif flaenoriaethau’r Pennaeth Gwasanaethau Democratiaeth am y flwyddyn i ddod yn ogystal ag adrodd ar y datblygiadau a wnaethpwyd yn ystod y flwyddyn ddiwethaf. Esboniwyd bod yr adroddiad ychydig yn wahanol eleni a mynegwyd balchder yn ei gynnwys a’i fformat.

Tynnwyd sylw at gynnwys yr adroddiad a’r meysydd gafodd eu blaenoriaethu yn 2023/24 megis:

·       Diogelwch a Chefnogaeth i Gynghorwyr oedd yn cynnwys yr elfen iechyd a lles.

·       Hyfforddiant i Gynghorwyr a’r sgyrsiau datblygiad personol gafodd eu cynnal.

·       Trefniadau Craffu

·       Symud at fod yn Gyngor di-bapur

Cyfeiriwyd hefyd yn yr adroddiad ar nifer o lwyddiannau 2023/24, er enghraifft yr adborth bositif iawn a dderbyniodd y Tîm Democratiaeth gan Gynghorwyr, niferoedd y Pwyllgorau gafodd eu gweinyddu a’r rhaglen lawn o hyfforddiant gafodd ei chynnal a’i datblygu.

I gloi cyfeiriodd y Pennaeth Gwasanaethau Democratiaeth at flaenoriaethau 2024/25 oedd yn cynnwys:

·       Adeiladu ar drefniadau diogelwch a chefnogaeth i Gynghorwyr

·       Rhesymoli’r rhaglen hyfforddiant a’r rhaglen briffio ar gyfer Cynghorwyr

·       Gweithredu ar newidiadau i drefniadau Craffu er mwyn cael y gorau allan ohono

·       Amlygu’r gefnogaeth sydd ar gael i Gynghorwyr.

Yn ystod y drafodaeth cododd y sylwadau canlynol:

-        Credwyd bod yr adroddiad yn ffeithiol a cadarnhaol iawn a broliwyd y fformat. Gwnaethpwyd rhai sylwadau am faint a lliw'r ffont mewn rhannau o’r adroddiad gan amlygu ei fod yn anodd ei ddarllen mewn mannau.

-        Diolchwyd i’r Rheolwr Gwasanaethau Democratiaeth ac Iaith, y Tîm Democratiaeth a Galw Gwynedd am y cymorth penodol yn dilyn dirywiad sylweddol yng ngolwg un o’r Aelodau.

-        Cwestiynwyd y datganiad bod 29 o Gynghorwyr yn parhau i dderbyn copïau papur dan y rhan Cyngor di-papur gan fynegi bod y nifer yma’n ymddangos un uchel.

-        Gofynnwyd faint o Gynghorwyr sydd wedi cwblhau’r hyfforddiant craidd.

-        Holwyd ynghylch y trefniadau Craffu ac os bydd trefn yn cael ei sefydlu o fonitro faint o wahaniaeth mae Craffu yn ei gael yn ymarferol o ran y broses o greu penderfyniadau yn y Cyngor. Pryderwyd bod y drefn Craffu yn cael ei weld fel ymarfer papur a’i bod yn bwysig dangos bod Craffu yn cael effaith bositif a’n cael ei ystyried ar lefel Cabinet. 

Mewn ymateb i’r sylwadau:

-        Nodwyd nad yw’n broblem addasu’r ffont a’r lliwiau cyn cyflwyno’r adroddiad i’r Cyngor Llawn a croesawyd y sylw.

-        Cydnabuwyd bod angen ail eirio’r datganiad am y niferoedd sy’n derbyn copïau papur o raglenni Pwyllgorau gan fod y ffigwr bellach wedi lleihau ymhellach. Cytunwyd bod angen ail eirio er mwyn amlygu’r lleihad sylweddol sydd wedi bod yn y niferoedd hyn.

-        Eglurwyd bod adroddiad nes mlaen yn y Pwyllgor ar hyfforddiant a bydd yr adroddiad yno yn manylu ar yr ymdrech i gynyddu’r niferoedd sydd wedi cwblhau’r hyfforddiant craidd.

-        Adroddwyd y bydd adroddiad blynyddol Craffu yn cael ei gyflwyno yn y Cyngor Llawn nesaf a bydd yr adroddiad hwn yn rhoi gwybodaeth fanwl am effaith Craffu ac yn rhoi enghreifftiau o’r effaith. Cydnabuwyd bod yr adroddiad yma yn crynhoi bod adolygiad wedi digwydd yn hytrach na rhoi manylder.