Agenda item

Cyflwyno Datganiad o’r Cyfrifon, ar ffurf ‘statudol’, wedi’i ardystio, ond yn amodol ar archwiliad.

PENDERFYNIAD:

Derbyn a nodi Datganiad o Gyfrifon GwE (yn amodol ar archwiliad) am 2023/24.

Cyflwynwyd y Datganiad o’r Cyfrifon gan Pennaeth Cyllid Cynorthwyol Cyngor Gwynedd. Eglurwyd bod Rheoliadau Cyfrifon ac Archwilio (Cymru) 2014 (fel y diwygiwyd) yn mynnu bod rhaid i bob cydbwyllgor baratoi cyfrifon blynyddol, a gan fod GwE gyda throsiant o dros £2.5 miliwn, ei bod yn ofynnol paratoi datganiad o’r cyfrifon

yn unol â chôd CIPFA ar gyfer y Cydbwyllgor.

Cadarnhawyd bod y cyfrifon wedi eu cwblhau a’u rhyddhau ddiwedd Mehefin i’w harchwilio gan Archwilio Cymru gyda’r fersiwn ‘dilyn archwiliad’ i’w gyflwyno yng nghyfarfod mis Tachwedd o’r Cydbwyllgor.

Tynnwyd sylw at yr Adroddiad Naratif oedd yn rhoi gwybodaeth am y Cyfrifon, y Strategaeth Ariannol a’r Perfformiad Ariannol. Cyfeiriwyd at £77k o orwariant ac atgoffwyd y Pwyllgor, wrth adrodd ar y sefyllfa ariannol diwedd blwyddyn ar gyfer 2023/24 yng nghyfarfod mis Mai 2024, bod y £77k yn deillio yn bennaf o orwariant ar y gyllideb staffio, ond yn cael ei gyllido o’r gronfa wrth gefn.

Adroddwyd bod y prif ddatganiadau ariannol yn cynnwys Datganiad Incwm a Gwariant, Mantolen, Llif arian ayyb,  tra bod y Datganiad Symudiad mewn Reserfau yn crynhoi sefyllfa ariannol GwE sydd yn priodi sefyllfa incwm a gwariant efo sefyllfa’r fantolen, sydd yn cynnwys gwybodaeth am y reserfau defnyddiadwy a’r reserfau na ellid eu defnyddio. Nodwyd bod reserfau defnyddiadwy, sef cronfeydd wrth gefn GwE wedi lleihau o £477k erbyn diwedd Mawrth 2024 gan adael balans o £677 mil.

Tynnwyd sylw at;

Nodyn 10 - Trosglwyddiad i/o Reserfau Defnyddiadwy  - dadansoddiad pellach o gronfa gyffredinol GwE a’r Gronfa Athrawon sydd newydd gymhwyso. Nodwyd bod £77k wedi ei ddefnyddio i gyllido gorwariant y flwyddyn tra bod £400k wedi ei ddefnyddio o’r gronfa Athrawon newydd gymhwyso.

Nodyn 15 - Reserfau na Ellir eu Defnyddio - bod y reserf pensiynau yn £0 ar gyfer 2023/24, gyda hyn yn cydymffurfio gyda gofynion cyfrifo ac yn ddigynsail cyn hyn, ond yn fater mwy cyffredin yn ddiweddar, ac yn bodoli oherwydd amodau presennol y farchnad a chwyddiant sydd wedi bod yn uchel. Ategwyd bod yr un peth yn wir yng Nghyfrifon Gwynedd a chyfrifon cynghorau eraill.

Nodyn 17 – Taliadau i Swyddogion - chwyddiant yn golygu bod mwy yn y bandiau cyflog yn 2023/24 i gymharu gyda 2022/23. Adroddwyd bod 64 o Uwch Swyddogion, wedi eu dynodi i dderbyn cyflog rhwng £60,000 a £150,000 yn 2023/24 o gymharu â 38 yn y flwyddyn flaenorol.

Nodyn 19 – Incwm Grant sydd wedi ei dderbyn ar gymhariaeth dros y ddwy flynedd gan nodi bod lleihad o dri chwarter miliwn yn y grantiau erbyn 2023/24 o’i gymharu a’r flwyddyn flaenorol.

Nodyn 22 – Costau Pensiwn - symudiad yn ffigyrau Pensiynau oherwydd amodau presennol y farchnad.

Gofynnwyd i’r Cyd-bwyllgor dderbyn a nodi’r Datganiad o Gyfrifon GwE (yn amodol ar archwiliad).

Mewn ymateb i gwestiwn ynglŷn a naid sylweddol  yn y nifer o weithwyr eraill a dderbyniodd mwy na £60,000 (17 yn 2022/23 i 43 yn 2023/24), nodwyd bod hyn oherwydd chwyddiant uchel a dyfarniad cyflog a bod hyn yn unol â’r gofynion diffiniedig.

Yn ystod y drafodaeth ddilynol, nodwyd y sylwadau canlynol gan Aelodau;

·       Bod gostyngiad sylweddol i reserfau GwE o ystyried bydd dibyniaeth a galw uchel ar y reserfau yn y cyfnod trosiannol

·       Lleihad mewn grantiau yn arwain at ddefnydd reserfau

Mewn ymateb i gwestiwn pam bod y reserf pensiynau yn £0 ar gyfer 2023/24 ac os oedd hyn yn gofnod cyfrifeg neu wirioneddol, nodwyd bod y datganiad yn cydymffurfio gyda gofynion cyfrifo ac er yn ddatganiad digynsail yn y gorffennol, ei fod bellach yn fater mwy cyffredin, ac felly’n bodoli oherwydd amodau presennol y farchnad a chwyddiant uchel.

Diolchwyd i’r Swyddogion am gwblhau’r cyfrifon

PENDERFYNWYD:

Derbyn a nodi Datganiad o Gyfrifon GwE (yn amodol ar archwiliad) am 2023/24.