Agenda item

Ystyried unrhyw gwestiynau y rhoddwyd rhybudd priodol ohonynt o dan Adran 4.18 o’r Cyfansoddiad.

(Cyhoeddwyd atebion ysgrifenedig yr Aelodau Cabinet i’r cwestiynau ymlaen llaw.)

(1)       Cwestiwn Y Cynghorydd Gruffydd Williams

A yw’r Adran Addysg yn gwneud popeth o fewn eu gallu i sicrhau fod yr holl ysgolion yn cydymffurfio ag argymhellion Adolygiad Cass?

Ateb – Aelod Cabinet Cysgodol dros Addysg, Y Cynghorydd Paul Rowlinson

Mae darparu canllawiau cenedlaethol priodol i ysgolion yng Nghymru i gefnogi plant a phobl ifanc traws, anneuaidd a rhywedd-gwestiynol mewn addysg yn un o ymrwymiadau Llywodraeth Cymru. Ers yr ymgynghoriad yn Ebrill 2024 nid oes canllawiau wedi eu cyhoeddi.  Pan fyddant yn cael eu cyhoeddi fe wnaiff yr Adran Addysg bopeth sydd yn ddisgwyliedig ohonom i’w hyrwyddo ymysg ein hysgolion yn unol â’r canllawiau cenedlaethol.

Cwestiwn Atodol y Cynghorydd Gruffydd Williams

O ystyried bod Adolygiad Cass allan ers misoedd lawer, pa ganllawiau mae’r Cyngor wedi bod yn ddefnyddio er mwyn diogelu plant rhag pontio cymdeithasol (social transitioning) os nad ydym yn defnyddio argymhellion Adolygiad Cass?

Ateb – Aelod Cabinet Cysgodol dros Addysg, Y Cynghorydd Paul Rowlinson

Mae argymhellion Adroddiad Cass yn cyfeirio at argymhellion ar gyfer y Gwasanaeth Iechyd yn Lloegr.  Nid ydynt yn cyfeirio at ysgolion o gwbl, ond mae Llywodraeth Cymru yn addo canllawiau i ysgolion yng Nghymru sydd yn cymryd i ystyriaeth Adroddiad Cass a barn y rhanddeiliaid.  Pan fydd y canllawiau yn cael eu cyhoeddi gallaf eich sicrhau y bydd Gwynedd yn sicrhau bod y canllawiau yn cael eu dilyn.

(2)       Cwestiwn Y Cynghorydd Eryl Jones-Williams

A fydd Cyngor Gwynedd yn cyflwyno sylwadau cryf i Drafnidiaeth Cymru a Llywodraeth Cymru ynghylch colli'r trên hwyr olaf tua'r Gogledd a thua'r De ar reilffordd Arfordir y Cambrian?  Does dim bysiau o gwbl yn hwyr yn y nos rhwng Machynlleth a Fairbourne na rhwng Abermaw a Phorthmadog felly mae trafnidiaeth gyhoeddus amgen allan o'r cwestiwn.  Bydd y penderfyniad hwn yn effeithio ar weithwyr yn y diwydiant lletygarwch a staff archfarchnadoedd lleol ac yn mynd yn groes i bolisi Llywodraeth Cymru o annog llai o deithiau car, er nad oes gan lawer o bobl yn yr ardal hon geir.

Ateb – Aelod Cabinet Cysgodol dros Amgylchedd, Y Cynghorydd Craig ab Iago

Diolch am y cwestiwn.  Nid oes gen i lawer i’w ychwanegu i’r ateb ysgrifenedig heblaw i ddweud fy mod yn rhannu eich pryder chi am sefyllfa trafnidiaeth gyhoeddus Gwynedd ac rwy’n croesawu unrhyw gyfle i godi ymwybyddiaeth am hyn.  Yn wir rydym ni wedi lleisio barn y Cyngor i’r Llywodraeth yn barod.

Cwestiwn Atodol y Cynghorydd Eryl Jones Williams

Roeddwn mewn cyfarfod dydd Gwener diwethaf o Bwyllgor Rheilffordd Arfordirol y Cambrian lle gwnaed sylw bod Llywodraeth Cymru wedi cyflwyno newidiadau ar y trenau heb gynnal ymgynghoriad anabledd.  A fydd Cyngor Gwynedd yn mynd ymlaen i herio Trafnidiaeth Cymru a’r Llywodraeth i wneud yn siŵr y bydd y trên olaf yma yn parhau achos byddai ei cholli yn cael effaith ofnadwy ar bobl sy’n defnyddio’r trên yn yr ardal yma o Wynedd?

Ateb – Aelod Cabinet Cysgodol dros Amgylchedd, Y Cynghorydd Craig ab Iago

Bydd.  Mi wnaf basio eich sylwadau ymlaen i’r Adran.