Agenda item

I gyflwyno gwybodaeth am rôl y Cydbwyllgor Ymgynghorol yn y broses o baratoi ac adolygu’r Cynllun Rheoli ar gyfer yr AHNE.

Cyflwynwyd yr adroddiad gan Swyddog AHNE Llŷn a Prif Ymgynghorydd Tirweddau Dynodedig, Cyfoeth Naturiol Cymru.

Atgoffwyd yr Aelodau mai cyfrifoldeb Cyngor Gwynedd yw paratoi ac adolygu Cynllun Rheoli ar gyfer yr AHNE yn unol â Deddf Cefn Gwlad a Hawliau Tramwy 2000. Er hyn, pwysleisiwyd bod gan y Cyd-bwyllgor rôl ymgynghorol bwysig yn y broses o baratoi ac adolygu’r Cynllun Rheoli gan gynnwys:

·       Rhoi cyngor ar baratoi a gweithredu Cynllun Rheoli ar gyfer yr AHNE

·       Monitro a gwerthuso cynnydd o fewn rhaglen weithredol y Cynllun Rheoli yn flynyddol ac adolygu’r Cynllun ei hun yn rheolaidd.

Eglurwyd bod rhaid i’r Awdurdod ddilyn canllawiau wrth baratoi ac adolygu’r Cynllun Rheoli. Tynnwyd sylw at ganllawiau a gyhoeddwyd gan Gyngor Cefn Gwlad Cymru ond eglurwyd eu bod wedi dyddio erbyn hyn. Eglurwyd bod Cyfoeth Naturiol Cymru yn ymgynghorydd statudol i Lywodraeth Cymru ar ddynodiadau tirwedd (AHNEau a’r Parciau Cenedlaethol).. Sicrhawyd bod Cyfoeth Naturiol Cymru wedi comisiynu cwmni ‘Land Use Conultants’ er mwyn adolygu a diweddaru’r canllawiau hyn er mwyn iddynt fod yn addas ar gyfer ardaloedd o harddwch naturiol eithriadol a’r Parciau Cenedlaethol yng Nghymru. Tynnwyd sylw mai nod y canllawiau yw sicrhau bod Cynlluniau Rheoli yn:

·       Arwain, cynllunio a rheoli newid trawsnewidiol

·       Cydredeg gyda pholisïau a deddfwriaethau perthnasol

·       Ymgysylltu gyda rhanddeiliaid trwy gydol y broses

Cadarnhawyd bydd y canllawiau newydd ar gyfer y Cynllun Rheoli yn cydblethu gofynion cenedlaethol a blaenoriaethau’r ardal leol.

Sicrhawyd bod Cyfoeth Naturiol Cymru yn awyddus i gynorthwyo Swyddogion a’r Cyd-bwyllgor drwy’r broses o adolygu’r Cynllun Rheoli.

Yn ystod y drafodaeth, cyflwynwyd y sylwadau a ganlyn:

Mynegwyd pryder bod cwmni Land Use Consultants wedi ei leoli yn Llundain gan ofyn pa sicrwydd a geir bod blaenoriaethau lleol yn cael eu cyfarch o fewn y canllawiau. Eglurwyd gan y Prif Ymgynghorydd Tirweddau Dynodedig bod y cwmni wedi cael eu comisiynu drwy dendr i ddatblygu’r canllawiau oherwydd diffyg capasiti o fewn y tîm yng Nghyfoeth Naturiol Cymru. Sicrhawyd bod gan y cwmni brofiad eang o gwblhau gwaith polisi ym maes tirweddau dynodedig yng Nghymru a thu hwnt. Pwysleisiwyd eu bod yn gwmni addas ar gyfer y gwaith a'u bod wedi cael arweiniad clir gan Gyfoeth Naturiol Cymru  ar faterion rheolaethol, partneriaethol a lleol drwy gydol y broses. Eglurwyd bod gan y Cyd-bwyllgor Ymgynghorol a Swyddogion AHNE Llŷn rôl i sicrhau bod y Cynllun Rheoli yn cydblethu’r canllawiau gyda blaenoriaethau ac anghenion Llŷn.

Trafodwyd y pwysau cynyddol ar faterion newid hinsawdd gan nodi bod Llywodraeth Cymru wedi ail ystyried cynlluniau coedwigaeth a bioamrywiaeth yn y Cynllun Ffermio Cynaliadwy yn ddiweddar. Ystyriwyd ar ba sail bod y materion hyn yn cael pwyslais mawr o fewn y cynllunio. Mewn ymateb i’r sylwadau, pwysleisiodd y Prif Ymgynghorydd Tirweddau Dynodedig bod  newid hinsawdd yn arwain at heriau cyson ar draws Cymru. Eglurwyd bod ymdrechu i ddatrys yr heriau hyn yn flaenoriaeth gan ei fod hefyd yn gwarchod ac adfer natur wrth wneud hynny.

Holiwyd am Safleoedd o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig – nododd Y Prif Ymgynghorydd Tirweddau Dynodedig nad oedd yn delio gyda’r mater hwn ond y byddai yn holi pwy yn Cyfoeth allai ymateb i ymholiadau am y mater.

Trafodwyd amserlen i greu’r Cynllun Rheoli gan nodi mai nod y cynllun cyfredol oedd i fod yn weithredol rhwng 2015 a 2020 ond bod yr amseru wedi llithro gan arwain at iddo fod yn weithredol o 2017 hyd at 2025. Gofynnwyd a yw’n bosib cael Cynllun Rheoli sydd yn weithredol am 10 mlynedd er mwyn osgoi llithriadau o’r fath. Mewn ymateb, cadarnhaodd y Prif Ymgynghorydd Tirweddau Dynodedig nad oes unrhyw rwystr i Gynlluniau Rheoli bod yn weithredol am gyfnodau estynedig, ond pwysleisiwyd y pwysigrwydd i’w adolygu’n gyson a sicrhau ei fod yn cael sylw teilwng o fewn y Cynllun Datblygu Lleol. Ymhelaethodd yr Arweinydd Tîm Polisi Cynllunio mai’r dyddiad sail ar gyfer Cynllun Datblygu Lleol newydd yw 2024 - 2039 a rhagweli’r cynllun hwnnw gael ei fabwysiadu yn 2027.

Gofynnwyd a oes sicrwydd bod yr iaith Gymraeg yn cael sylw teilwng o fewn y canllawiau gan atgoffa bod AHNE Llŷn wedi penderfynu peidio â defnyddio teitl ‘Tirweddau Cenedlaethol’ i’r dyfodol ac yn gwneud gwaith i sicrhau bod yr iaith Gymraeg yn ganolog ym mhob agwedd o’r ardal. Mewn ymateb, cadarnhaodd y Prif Ymgynghorydd Tirweddau Dynodedig bod gwaith Land Use Consultancy eisoes wedi dod i ben gan fod y canllawiau wedi cael eu llunio. Derbyniwyd bod yr iaith Gymraeg yn ganolog i holl weithrediadau AHNE Llŷn a Chyngor Gwynedd a disgwylir i hyn barhau wrth lunio Cynllun Rheoli newydd sydd yn adlewyrchu hynny. Awgrymwyd datblygu adroddiad effaith ar yr iaith Gymraeg wrth i’r Cynllun gael ei ddatblygu, er mwyn edrych i weld os oes mesurau ychwanegol gellir eu cymryd er mwyn amddiffyn yr iaith a chryfhau trefniadau presennol.

          PENDERFYNIAD

          Derbyn yr adroddiad gan nodi’r sylwadau a gyflwynwyd yn ystod y drafodaeth.