Agenda item

I gyflwyno gwybodaeth am y camau cychwynnol yn y broses o adolygu’r Cynllun Rheoli.

Cyflwynwyd yr adroddiad gan Swyddog AHNE Llŷn.

 

Eglurwyd bod nifer o gamau angen eu dilyn wrth adolygu’r Cynllun Rheoli. Manylwyd bod y broses hon yn cynnwys:

 

·       Ystyried effeithlonrwydd y Cynllun presennol

·       Ystyried yr wybodaeth ddiweddaraf am nodweddion yr ardal

·       Cymryd ystyriaeth ac ymgorffori gwybodaeth o gynlluniau a strategaethau perthnasol

·       Adolygu gweledigaeth, nodau,  amcanion a pholisïau’r cynllun

·       Creu Cynllun gweithredu newydd ar gyfer cyfnod y Cynllun Rheoli

·       Adolygu'r Asesiad Amgylcheddol Strategaeth a Rheoliadau Cynefinoedd.

 

Ymhelaethwyd bydd Cynllun Rheoli Drafft yn cael ei rannu gyda thrigolion yr AHNE yn ogystal ag asiantaethau gyda’r cyfle i roi sylwadau ar ei gynnwys. Pwysleisiwyd bod gan y Cyd-bwyllgor rôl ymgynghorol drwy gydol y broses a bydd sylwadau trigolion yn cael eu cynnwys mewn adroddiad er ystyriaeth y Cyd-bwyllgor.

 

Atgoffwyd mai un o gamau cychwynnol adolygu’r Cynlluniau Rheoli yw asesu cyflwr nodweddion amrywiol er mwyn deall os oes newidiadau wedi digwydd yn ystod y cyfnod blaenorol. Manylwyd bod Adroddiad o Gyflwr yr AHNE wedi cael ei gomisiynu yn 2021 a bod gwaith yn mynd rhagddo er mwyn casglu gwybodaeth leol fwy diweddar er mwyn ychwanegu at yr adroddiad hwn er mwyn cynorthwyo gyda’r broses o ddatblygu Cynllun Rheoli.

 

Tynnwyd sylw at rinweddau AHNE Llŷn fel diffiniwyd wrth greu’r Cynllun Rheoli blaenorol, gan nodi nad yw'r rhain yn agweddau sydd yn debygol o newid  gan eu bod yn greiddiol i’r ardal. Manylwyd na fydd y rhinweddau yn cael eu haddasu ar gyfer y Cynllun Rheoli newydd, gan nodi eu bod yn cynnwys:

 

·       Tirlun ac Arfordir Hardd

·       Tawelwch ac Amgylchedd glân

·       Cyfoeth o fywyd gwyllt a chynefinoedd

·       Yr Amgylchedd Hanesyddol

·       Yr iaith Gymraeg a’r diwylliant

·       Pobl a chymunedau clos

·       Cynnyrch a busnesau lleol

·       Mynediad a hawliau tramwy

 

Adroddwyd bod gweledigaeth hir dymor yr AHNE wedi dyddio erbyn hyn a bod gweledigaeth addasedig wedi cael ei lunio i lywio'r AHNE hyd at 2050. Manylwyd mai’r weledigaeth ddiwygiedig hon yw:

 

“Ardal o dirlun ac arfordir hardd gyda bywyd gwyllt cynhenid yn ffynnu, lefel isel o lygredd amgylcheddol ac amrywiaeth o gyfleon mynediad a chyhoeddus. Adeiladau a nodweddion hanesyddol mewn cyflwr da, busnesau lleol yn llwyddo a chymunedau Llŷn yn cynnal yr iaith a’r diwylliant Cymreig”.

 

Cadarnhawyd ei fod yn bwysig adolygu polisïau’r Cynllun Rheoli gan nodi bydd rhai o’r polisïau hyn yn cael eu cyflwyno i’r Cyd-bwyllgor er mwyn ystyried addasiadau priodol. Nodwyd hefyd gall polisïau newydd gael eu creu a bydd y rhain hefyd yn cael eu cyflwyno i’r Cyd-bwyllgor.

 

Adroddwyd bydd amserlen ddrafft o’r broses o ddatblygu Cynllun Rheoli yn cael ei gyflwyno i’r Cyd-bwyllgor mewn cyfarfod ym mis Ebrill 2025.

 

Gofynnwyd i’r Aelodau i ddod i gyswllt gyda’r swyddogion os ydynt yn ymwybodol o unrhyw fater sydd yn effeithio ar rinweddau AHNE Llŷn a chynnig syniadau am brosiectau a all fynd i’r afael o’r heriau hynny.

 

Yn ystod y drafodaeth, cyflwynwyd y sylwadau a ganlyn:

 

Trafodwyd y weledigaeth ddiwygiedig hyd at 2050 gan awgrymu'r geiriad canlynol ar ei gyfer:

“...Adeiladau a nodweddion hanesyddol mewn cyflwr da, busnesau lleol yn llwyddo a chymunedau AHNE Llŷn yn cynnal a chryfhau'r iaith Gymraeg a’i diwylliant.”

 

Ymhelaethwyd ar y pwysigrwydd o sicrhau bod cynefinoedd bywyd gwyllt hefyd yn cael eu crybwyll o fewn y weledigaeth er mwyn sicrhau ei fod yn cael ystyriaeth hirdymor.

 

Teimlwyd bod nifer o faterion llosg y Cynllun Rheoli blaenorol yn parhau i fod yn berthnasol wrth ddatblygu Cynllun Rheoli newydd. Nodwyd pwysigrwydd sicrhau bod yr iaith Gymraeg yn cael ei gwarchod o fewn polisïau’r Cynllun Rheoli er gryfhau i’r dyfodol. Nodwyd hefyd ei fod yn bwysigrwydd ystyried unrhyw faterion llosg sydd ddim wedi cael eu datrys o fewn cyfnod y Cynllun Rheoli blaenorol er mwyn asesu os oes modd eu cyflawni yn ystod cyfnod y Cynllun newydd o gysidro adnoddau a chapasiti’r uned AHNE.

 

          PENDERFYNIAD

 

·       Derbyn yr adroddiad gan nodi’r sylwadau a gyflwynwyd yn ystod y drafodaeth.

·       Diwygio geiriad y weledigaeth hir dymor addasedig fel a ganlyn, a’i dderbyn:

o   Ardal o dirlun ac arfordir hardd gyda bywyd gwyllt cynhenid a’u cynefinoedd yn ffynnu, lefel isel o lygredd amgylcheddol ac amrywiaeth o gyfleon mynediad a chyhoeddus. Adeiladau a nodweddion hanesyddol mewn cyflwr da, busnesau lleol yn llwyddo a chymunedau AHNE Llŷn yn cynnal a chryfhau yr iaith Gymraeg a’i diwylliant”.

·       Cylchredeg Adroddiad o Gyflwr yr AHNE (2021) gyda’r Aelodau gan nodi bod y wybodaeth o fewn yr adroddiad wedi dyddio ychydig erbyn hyn.

·       Rhoi ystyriaeth i’r Cynllun Rheoli presennol a phynciau llosg sydd heb gael eu datrys yn y cyfarfod nesaf.