Agenda item

Nodwyd cynnwys a chymeradwywyd Adroddiad Blynyddol 2024-25, Cynllun Cydraddoldeb 2024-28.

Cyflwynwyd yr adroddiad gan y Cyng. Llio Elenid Owen

PENDERFYNIAD

Derbyniwyd yr adroddiad.

TRAFODAETH

Cyflwynwyd yr adroddiad gan ddatgan mai hwn yw adroddiad blynyddol cyntaf Cynllun Cydraddoldeb 2024-2028.

Eglurwyd bod yr adroddiad yn nodi’r cynnydd sydd wedi ei wneud yn erbyn y 5 amcan cydraddoldeb a gaiff ei nodi yn yr adroddiad, sef y gwaith hwnnw fydd yn flaenoriaeth i’r Cyngor drwy gydol cyfnod y Cynllun.

Ymfalchïwyd yn y ffaith bod y rhan fwyaf o’r gwaith a glustnodwyd ar gyfer y cyfnod wedi ei gwblhau, a bydd unrhyw waith heb ei gwblhau yn cael ei wneud eleni.

Amlygwyd rhai o brif bwyntiau’r adroddiad:

• Soniwyd bod y Cyngor wedi derbyn achrediad lefel 2 o’r Cynllun Hyderus o ran Anabledd, a nawr yn gweithio tuag at lefel 3.
• Nodwyd bod Fforwm Cydraddoldeb Staff wedi cychwyn fel bod modd i staff gyfrannu a rhoi barn ar faterion cydraddoldeb o fewn eu cyflogaeth.
• Amlygwyd bod hyfforddiant yn cael ei roi i staff ac i aelodau etholedig yn y maes niwroamrywiaeth. Ychwanegwyd bod y niferoedd o staff sy’n gwneud yr hyfforddiant mandadol nawr ar gael i’r aelodau, ac mae meysydd blaenoriaeth ar gyfer hyfforddiant wedi cael eu hadnabod felly mae’r gwaith i drefnu hyfforddiant yn y meysydd cydraddoldeb eraill ar droed.
• Datgelwyd bod yr Adran Tai ac Eiddo wedi bod yn casglu gwybodaeth drwy’r arolwg corfforaethol Ardal Ni, yn uchafu’r nifer o dai fforddiadwy ac yn darparu cymorth er mwyn cynyddu effeithlonrwydd tai. Ategwyd bod trefniadau wedi cael eu symleiddio fel ei bod yn haws i bobl gael mynediad at grant cymorth tai a’r drefn tai cymdeithasol.
• Nodwyd bod camau gweithredu wedi eu sefydlu ar gyfer ysgolion drwy  ddadansoddi’r Siarter ‘Y Gost o Fynychu’r Ysgol’, sy’n edrych ar y gost ariannol ac emosiynol i blant fynychu’r ysgol.
• Mae Cydlynydd Cyfathrebu ac Ymgysylltu wedi’i benodi i sefydlu trefniadau effeithiol i dderbyn mewnbwn plant a phobl ifanc, drwy gynghorau a fforymau ysgol, gan sicrhau gweithredu ar lais y disgybl, beth bynnag eu nodweddion gwarchodedig a’u hanghenion.

Eglurwyd bod nifer o adrannau gwahanol ar draws y Cyngor wedi bod yn rhan o adeiladu’r Cynllun, a bod hyn wedi cyfrannu at ei lwyddiant. 

Sylwadau’n codi o’r drafodaeth:

• Diolchwyd am yr adroddiad, a mynegwyd balchder o weld ffocws wedi ei roi ar drafod gyda chymunedau a gwrando ar leisiau pobl ifanc y sir.
• Holwyd am yr ymateb sy’n deillio o’r Fforwm Cydraddoldeb Staff. Cadarnhawyd mai un cyfarfod sydd wedi bod hyd yma, a bod bwriad i adeiladu ar hyn.
• Crybwyllwyd cyfraniad yr Adran Tai ac Eiddo i’r cynllun a thynnwyd sylw at y ffaith fod y Siop Un Stop nawr ar agor. Nodwyd y bydd hyn yn ehangu mynediad y cyhoedd at wasanaethau tai a fydd, yn y pen draw, yn hyrwyddo cydraddoldeb.
• Pwysleisiwyd pwysigrwydd y parhad yn ymrwymiad y Cyngor i gydraddoldeb. Soniwyd am y gwaith gwych a wneir gan y tîm awtistiaeth yn ogystal. Mynegwyd balchder bod Gwynedd yn Awdurdod Oed Gyfeillgar sydd wedi ei ddynodi gan sefydliad Iechyd y Byd, a bod y cynllun hwn yn cadarnhau ymrwymiad y Cyngor i’r dynodiad hwnnw.
• Ategwyd ei bod yn hanfodol i’r Cabinet ystyried cydraddoldeb ar bob adeg yn ei benderfyniadau.
• Tynnwyd sylw at y ffaith bod 18 cwyn yn gysylltiedig â chydraddoldeb wedi eu nodi yn yr adroddiad, a 7 o’r rheiny yn gwynion dilys; holwyd sut y defnyddir y wybodaeth hon i wella gwasanaethau. Nodwyd bod ‘mynediad’ wedi ei adnabod fel patrwm yn y cwynion hyn, ac ychwanegwyd ei fod yn bwnc sydd o fewn y Cynllun yn barod â’r mannau problemus wedi eu hadnabod ac yn cael sylw arbennig.
• Soniwyd am roi ffocws ychwanegol o fewn y prosiect Merched Mewn Arweinyddiaeth ar ferched o gefndiroedd lleiafrifol ethnig a’r rheiny sydd ag anableddau er enghraifft. Cadarnhawyd bod sylw’n cael ei roi i’r mater hwn o fewn Amcan 1 y Cynllun yn barod.