Agenda item

Datblygu reid dwristiaeth antur newydd ar ffurf ‘Swing’ i gynnwys codi strwythur platfform, ramp a strwythur glanio, ceblau a strwythurau angori ynghyd â gwaith cysylltiedig 

 

AELOD LLEOL: Cynghorydd Beca Roberts

 

Dolen i'r dogfennau cefndirol perthnasol

PENDERFYNIAD: Caniatáu yn ddarostyngedig i dderbyn sylwadau cadarnhaol gan CADW ac i’r amodau canlynol : 

 

1. 5 mlynedd  
2. Cydymffurfio gyda'r cynlluniau a gymeradwywyd  
3. Cydymffurfio gyda'r Cynllun Rheolaeth Trafnidiaeth Adeiladu 
4. Cydymffurfio gyda'r Asesiad Ecolegol Cychwynnol a’r Gwelliannau Cynefinoedd
5. Cyflwyno a chytuno Cynllun Rheoli Treftadaeth 
6. Cyflwyno Datganiad Dull Gweithredu amgylcheddol 
7. Cyflwyno a chytuno Cynllun Rheolaeth Safle gan gynnwys mecanwaith i ddelio gyda chwynion. 
8. Arwyddion Cymraeg/dwyieithog 
9. Amodau Cadw 

 

Nodyn – Cyfoeth Naturiol Cymru, Dŵr Cymru. 

 

Datblygu reid dwristiaeth antur newydd ar ffurf ‘Swing’ i gynnwys codi strwythur platfform, ramp a strwythur glanio, ceblau a strwythurau angori ynghyd â gwaith cysylltiedig 

 

Tynnwyd sylw at y ffurflen sylwadau hwyr oedd yn cyfeirio at sylwadau gan Cyngor Cymuned Llandygai ynghyd a llythyr gan Cadeirydd Bwrdd Partneriaeth Llechi Cymru. Nodiwyd bod gwrthwynebiad pellach gan aelod o’r cyhoedd wedi ei dderbyn dros y penwythnos, ond nad oedd yn codi unrhyw fater newydd.

 

Roedd rhai o Aelodau’r Pwyllgor wedi ymweld a’r safle 20-10-25

 

a)           Amlygodd y Rheolwr Cynllunio mai cais llawn ydoedd ar gyfer creu gweithgaredd ychwanegol ar safle Zip World yn Chwarel y Penrhyn, Bethesda. Y bwriad yw sefydlu reid newydd ar ffurf siglen fawr gyda 6 sedd gyda’r gwaith yn cynnwys codi strwythur platfform, ramp a strwythur glanio, ceblau cysylltiedig â strwythurau angor.

 

Eglurwyd bod safle'r cais yn cynnwys darn o dir o fewn ardal Chwarel y Penrhyn, i'r de-orllewin o safle presennol Zip World, gan ymestyn ar draws llyn y chwarel tuag at oriel ar lefel uwch ar ochr ddeheuol y twll chwarel. Bydd y datblygiad arfaethedig yn cynnwys pedwar prif elfen:

 

·        Y pwynt angori isaf, y ramp, yr ardal lanio a'r cert;

·        Y siglen a'r platfform;

·        Y pwynt angori uchaf;

·        Cysylltiad drwy ddau gebl tensiwn sy’n croesi'r chwarel rhwng y ddau bwynt angori. Byddai'r rhain yn cael eu gosod yn eu lle gan barau o golofnau dur unionsyth ar sylfeini pad concrit.

 

Lleolir y safle yn rhannol oddi fewn i Safle Treftadaeth y Byd Tirwedd Llechi Gogledd-orllewin Cymru ynghyd a Thirwedd Hanesyddol Eithriadol Dyffryn Ogwen gyda henebion Chwarel y

Penrhyn yn gyfagos. Nodwyd fod pwynt cychwynnol y reid a prif ganolfan Zip-World gan gynnwys y maes parcio wedi ei leoli y tu allan i ddynodiad safle Treftadaeth y Byd.

 

Cyfeiriwyd at Polisi PS 14 y Cynllun Datblygu Lleol (CDLl) sydd yn cefnogi cynigion i ddatblygu diwydiant twristiaeth leol a fydd yn fwrlwm trwy gydol y flwyddyn. Adlewyrchir hyn gan polisi TWR 1 drwy gefnogi cynigion am atyniadau neu gyfleusterau ymwelwyr newydd, neu i wella ac ehangu safon y cyfleusterau presennol. Amlygwyd bod polisi TWR 1 yn gofyn i gynhigion gydymffurfio â meini prawf yn ymwneud a defnyddio safle addas a ddefnyddiwyd o'r blaen, defnyddio safle sydd â chyswllt agos ag adeiladau presennol eraill a datblygu gweithgaredd sy'n gyfyngedig i leoliad penodol. Wrth ystyried defnydd y safle o amgylch fel cyrchfan twristiaid poblogaidd, ynghyd a natur ôl-ddiwydiannol y lleoliad a’r budd economaidd sy’n debygol o arwain o’r datblygiad, ystyriwyd bod y datblygiad yn un a fyddai’n gwella ac ehangu'r ystod o gyfleusterau sydd ar gael ar gyfer ymwelwyr mewn modd sy’n gyson gydag egwyddorion y polisïau hyn.

 

Adroddwyd bod safle’r bwriad wedi ei leoli o fewn dalgylch gweithgareddau'r chwarel sy'n cynnwys atyniad presennol Zip World gydag amrywiaeth o adeiladau a strwythurau wedi eu lleoli o amgylch y strwythur arfaethedig. Mynegwyd y byddai unrhyw olygfa o'r strwythur ei hun yn cael ei weld o fewn y cyd-destun hwn gyda chefnlen ddiwydiannol ei natur iddo. Ystyriwyd bod y strwythur arfaethedig o ddyluniad ymarferol a phwrpasol yn adlewyrchu natur ddiwydiannol y safle gyda’r colofnau dur fydd yn cynnal y gwifrau a’r offer yn debyg  i beth o adeiladwaith cyfagos y chwarel. 

 

Cyflwynwyd Asesiad Tirwedd a Gweledol a baratowyd gan arbenigwyr treftadaeth gyda’r cais lle canfuwyd bod yr effaith gyffredinol ar Safle Treftadaeth y Byd o chwe golygfan yn ‘niweidiol dibwys i fach’ ac mewn un achos ‘effaith fuddiol fach’. Cydnabuwyd y casgliadau hyn ac ystyriwyd na fydd y bwriad yn amlwg yn y dirwedd ac ni fyddai’n cael effaith weledol niweidiol yn lleol.

 

Cyfeiriwyd at asesiad sŵn oedd wedi ei gyflwyno fel rhan o’r cais, ac adroddwyd bod  Gwasanaeth Gwarchod y Cyhoedd yn derbyn y casgliadau sydd yn ymwneud a sŵn yn deillio yn uniongyrchol o’r peirianwaith yn gysylltiedig â’r bwriad, ond yn nodi pryder ynghylch a’r diffyg sylw a roddwyd i botensial sŵn gan gwsmeriaid yn defnyddio’r siglen. Ategwyd bod hyn hefyd yn bryder gan drigolyn lleol. Mewn ymateb, nodwyd bod hyn yn agwedd anodd iawn i’w ragweld a’i reoli, ond y gellid sicrhau, drwy amod priodol, bod proses mewn lle i ystyried unrhyw gwynion a ddaw gan aelodau o’r cyhoedd yn ystod y cyfnod gweithredol a sicrhau fod camau penodol mewn lle ar gyfer lliniaru unrhyw broblemau os oes tystiolaeth o niwed arwyddocaol. Ystyriwyd felly, yng nghyd destun yr holl weithgaredd eraill sy’n digwydd o fewn safle Zip World a’r Chwarel weithredol gerllaw, na fydd y bwriad yn cael effaith andwyol sylweddol ar drigolion lleol o ran sŵn.

 

Tynnwyd sylw bod cryn trafodaeth wedi bod rhwng yr ymgeisydd a’i asiant a Cadw ynghylch materion treftadaeth, a bod fersiwn diweddaraf o’r Asesiad Effaith Treftadaeth yn cynnwys mesurau lliniaru oedd yn dod i gasgliad  bod yr effeithiau buddiol/cadarnhaol oedd yn cael eu cynrychioli gan y cynigion ynghyd a’r mesurau lliniaru ychwanegol, yn cydbwyso’r effeithiau andwyol/negyddol gyda canlyniad net o effaith niwtral gyffredinol.

 

Nodwyd bod sylwadau Cadw i'r Asesiad Effaith Treftadaeth yn cadarnhau y byddai eu pryderon ynghylch yr effaith ar Safle Treftadaeth y Byd a’r henebion yn lleihau ar yr amod bod yr holl fesurau lliniaru sy’n cael eu crybwyll yn yr Asesiad (sy’n cynnwys tynnu strwythuron presennol o’r safle, darparu ardaloedd wylio pwrpasol hygyrch i’r rhai sydd ddim yn cymryd rhan ar y siglen sy’n cynnig profiad gweledol unigryw o’r chwarel a’r Princess May, ymweliadau tywys i gyfranogwyr y siglen sy’n cynnwys sylwebaeth, paneli dehongli, rheoli llystyfiant o gwmpas y Princess May, darparu tirlunio meddal o gwmpas y system trin carthffosiaeth bresennol, a rhaglen hyfforddi tîm) yn cael eu gweithredu cyn gweithrediad masnachol cyntaf y reid, a’r gofyniad am yr adroddiad arbenigol ar gyflwr y Princess May yn cael ei gwblhau chwe mis ar ôl gweithrediad masnachol cyntaf y reid. Ar sail hynny, ystyriwyd bod y cynnig ar y cyfan yn cwrdd gyda gofynion polisïau PS 20 ac AT 1 y CDLl.

 

Eglurwyd bod y datganiad cynllunio a gyflwynwyd fel rhan o’r cais yn cynnwys ystyriaeth i’r Iaith, ac yn cynnwys ymrwymiad i gefnogi’r Iaith Gymraeg gan sicrhau fod yr Iaith yn weladwy fel rhan o’r datblygiad drwy osod arwyddion dwy-ieithog, cynnig cyfleoedd cyflogaeth ychwanegol ar sail 20 swydd gyfwerth ac amser llawn i’w diwallu’n lleol. Nodwy y byddai amod cynllunio ar gyfer sicrhau’r defnydd o arwyddion dwyieithog, ynghyd a nodyn i hyrwyddo’r defnydd o Gymraeg ar gyfer busnesau.

 

Yng nghyd-destun materion bioamrywiaeth, amlygwyd bod yr Uned Bioamrywiaeth yn fodlon gyda’r Arolygon Ecolegol a’r gwelliannau ac felly’r bwriad yn cydymffurfio gyda gofynion polisi PS19 a Polisi Cynllunio Cymru. Ategwyd nad oedd gan yr Uned Drafnidiaeth wrthwynebiad i’r bwriad.

 

Ystyriwyd fod y bwriad yn dderbyniol. Roedd y swyddogion yn argymell caniatáu’r cais yn ddarostyngedig i osod amodau cynllunio

 

 

b)           Yn manteisio ar yr hawl i siarad, nododd asiant yr ymgeisydd y sylwadau canlynol:

·        Bod y cais yn un am ddatblygiad antur, cyffrous newydd i ymwelwyr Zip World brofi cyffro a gwefr

·        Bod y safle gerllaw Safle Treftadaeth y Byd

·        Mai dyma’r datblygiad /atyniad ychwanegol cyntaf ers sefydlu Zip World yn Chwarel Penrhyn ers 2001

·        Bod Zip World wedi cysylltu gyda’r Grŵp Llywio ers 2023 ynglŷn â’r bwriad a bod trafodaethau helaeth wedi eu cynnal. Y Grŵp Llywio wedi cael cyfrannu at ffurf, edrychiad a dyluniad y fenter

·        Mesurau Lliniaru wedi eu cytuno gyda Cadw, sydd bellach yn gefnogol i’r cais

·        Zip World yn cyfrannu yn sylweddol i’r economi leol - yn creu nifer o swyddi

·        Bod diogelwch ar y safle o safon uchel

·        Yn fodd o hybu treftadaeth

 

c)           Yn manteisio ar yr hawl i siarad, nododd yr Aelod Lleol y sylwadau canlynol;

·        Nad oedd yn credu bod y pwyllgor mewn sefyllfa i wneud unrhyw benderfyniad  oherwydd nad oedd y dogfennau oedd wedi eu cyflwyno yn gywir nac yn gyfredol.

·        Cyfeiriwyd at yr Asesiad Effaith Economaidd", ac yn benodol adrannau 3.6 a 3.7, gan amlygu cyfeiriadau clir at yr uchelgais i ddatblygu "rhwydwaith eBws," ac at y cysylltiad rhwng yr atyniad Swing arfaethedig a'r system eBws hwnnw. Y cyfeiriadau hyn yn gwrth-ddweud yn uniongyrchol ymrwymiad cyhoeddus Zip World a wnaed mewn cyfarfod ymgysylltu gyda’r gymued leol ar 17 Mehefin 2025, - i ddileu’r elfen eBws yn dilyn gwrthwynebiad lleol cryf. O ganlyniad, yr Asesiad Effaith Economaidd, yn ogystal â'r Cynllun Teithio Dros Dro yn seiliedig ar fersiwn o'r cynllun nad yw'n bodoli bellach. Zip World yn parhau i ddefnyddio'r rhwydwaith eBws i gyfiawnhau honiadau allweddol am gynaliadwyedd, lleihau carbon, a budd economaidd y fenter a bod hyn felly yn tanseilio dilysrwydd y dystiolaeth a gyflwynwyd; y costau a’r ffigurau carbon, a’r asesiadau economaidd ehangach i gyd yn dibynnu ar dybiaethau sydd bellach yn anghywir.

·        Bod addewid o 20 o swyddi cyfwerth swyddi llawn amser, ond y ffigwr yma hefyd yn gysylltiedig â’r Asesiad Effaith Economaidd sy'n trafod y rhwydwaith eBws. Faint o swyddi felly sydd yn cael eu haddo o ystyried nad yw'r rhwydwaith eBws bellach yn rhan o'r cynllun?

·        Nid oes unrhyw fanylion ynghylch pa fath o swyddi fydd y rhain, na gwarant y byddant yn barhaol, ac o ystyried bod dros 85% o weithlu presennol Zip World yn Chwarel Phenrhyn a Llechwedd ar gontractau dim oriau, anodd yw derbyn y ffigur yma

·        Yr Asesiad Effaith Economaidd hefyd yn defnyddio data'r cwmni cyfan i gyfiawnhau un atyniad. Defnydd o’r ffigur pennawd o £690 miliwn mewn gwerth economaidd o weithrediad cyfan Zip World ledled Cymru - nid yw’n benodol i'r Swing, ac ni ddylid ei ddefnyddio i gefnogi'r cais hwn.

·        Nid yw'r adroddiad yn adlewyrchu'r cynnig sy'n cael ei ystyried. Mae'n anghyflawn, yn anghyson, ac o bosibl yn gamarweiniol.

·        Yn annog y pwyllgor i ohirio penderfyniad nes bydd dogfennau cywir a chyfoes yn cael eu cyflwyno — gan gynnwys Asesiad Effaith Economaidd a Chynllun Trafnidiaeth diwygiedig sy'n disgrifio'r cynllun presennol yn gywir. Wedi derbyn hyn,  gall aelodau’r Pwyllgor asesu'r effeithiau'n briodol a theg.

·        Awgrym y byddai’n synhwyrol i'r pwyllgor, yn ystod cyfnod o ohirio i edrych ar gyfraniadau Adran 106 - a sut y gallent fod yn berthnasol i ddatblygiadau mawr o'r math hwn. Os mae disgwyl  i brosiect megis gwynt ar y tir o raddfa ariannol debyg wneud cyfraniad cymunedol, yna rhesymol fydd gofyn pam y dylid trin y math hwn o ddatblygiad yn wahanol.

·        Bod budd cymdeithasol Zip World yn hoiniad gwan – does dim sefydlogrwydd ac nid yw’r arian yn aros yn y economi leol

 

d)           Mewn ymateb i’r sylwadau, nododd y Rheolwr Cynllunio bod cadarnhad ysgrifenedig wedi ei dderbyn yn nodi nad yw'r ebws bellach yn ffurfio rhan o’r cais a bod gweddill y wybodaeth a gyflwynwyd yn gywir.

 

dd)           Cynigiwyd ac eiliwyd caniatáu y cais

 

Cynigiwyd ac eiliwyd gwelliant i ohirio fel bod modd cynnal trafodaethau pellach gyda’r asiant a chyflwyno gwybodaeth mwy diweddar a chyfredol i’r Pwyllgor.

 

Pleidleisiwyd ar y cynnig i ohirio

Disgynnodd y cynnig

 

a)       Yn ystod y drafodaeth ddilynol, nodwyd y sylwadau canlynol gan yr Aelodau:

·        Bod angen clirio a thacluso o amgylch y Tanc Dwr hanesyddol ‘Princess May’ cyn bod y siglen yn weithredol

·        Os nad yw’r ebws bellach yn ffurfio rhan o’r cais, a oes modd rhoi cyfraniad i fysus lleol a / neu’’r gymuned leol i wella’r ddarpariaeth trafnidiaeth?

·        Bod y cais yn cydymffurfio gyda pholisïau lleol a chenedlaethol

·        Bod y reid yn ychwanegiad naturiol i’r safle sydd ar hyn o bryd yn ardal ddiffaith

·        Bydd yn cynnig cyflogaeth yn lleol

·        Siglen dal 6 sydd yma – nid yw’n ormodol – yn rhesymol fach i safle mor fawr

·        Bod Zip World yn dod a phobl i Gymru – ardal sy’n ddibynnol ar dwristiaeth

·        Bod gan y cwmni safonau diogelwch uchel

 

·        Bod y ffigyrau yn anghywir – afresymol fyddai caniatáu heb y ffigyrau cywir

·        Cwmni echdynnol yw Zip World – nid ydynt yn gwmni lleol

·        Gan nad yw’r ebws yn ffurfio rhan o’r cais, trafnidiaeth leol yn colli allan

·        Dim llefydd parcio digonol ar gyfer yr ymwelwyr ychwanegol

·        Bod angen mwy o wybodaeth - gwybodaeth anghywir wedi ei gyflwyno ac felly annog y pwyllgor i ohirio

 

PENDERFYNWYD: Caniatáu yn ddarostyngedig i dderbyn sylwadau cadarnhaol gan CADW ac i’r amodau canlynol : 

 

1. 5 mlynedd  
2. Cydymffurfio gyda'r cynlluniau a gymeradwywyd  
3. Cydymffurfio gyda'r Cynllun Rheolaeth Trafnidiaeth Adeiladu 
4. Cydymffurfio gyda'r Asesiad Ecolegol Cychwynnol a’r Gwelliannau Cynefinoedd
5. Cyflwyno a chytuno Cynllun Rheoli Treftadaeth 
6. Cyflwyno Datganiad Dull Gweithredu amgylcheddol 
7. Cyflwyno a chytuno Cynllun Rheolaeth Safle gan gynnwys mecanwaith i ddelio gyda chwynion. 
8. Arwyddion Cymraeg/dwyieithog 
9. Amodau Cadw 

 

Nodyn – Cyfoeth Naturiol Cymru, Dŵr Cymru.