Mater - cyfarfodydd

Aelod Cabinet – Y Cynghorydd Cemlyn Williams

Ystyried adroddiad ar yr uchod.

Derbyn yr adroddiad a gofyn i’r Adran a’r Aelod Cabinet Addysg gymryd sylw o sylwadau’r pwyllgor, a bod y pwyllgor craffu yn derbyn adroddiad pellach ar hyn pan fydd mwy o fanylder ar gael.

Croesawyd yr Aelod Cabinet Addysg, ynghyd â swyddogion yr Adran Addysg i’r cyfarfod.

Cyflwynwyd - adroddiad yr Aelod Cabinet Addysg yn gwahodd y craffwyr i gyflwyno sylwadau ar y weledigaeth arfaethedig ar gyfer cyfundrefn addysg drochi tuag at 2032 a thu hwnt.

Gosododd yr Aelod Cabinet y cyd-destun, gan nodi mai bwriad y weledigaeth newydd oedd adeiladu ar y gwaith da a gyflawnwyd gan y canolfannau iaith dros y degawdau diwethaf, cydnabod gwaith caled y staff, a chyfoesi a moderneiddio’r ddarpariaeth.

Nododd y Pennaeth Addysg:-

·         Y credai fod hon yn weledigaeth gyffrous, oedd yn gosod seiliau i wasanaeth sydd wedi’i glodfori i fod yn gwneud rhagor o waith da, gan gyfoesi’r gwasanaeth i fod yn rhan o gyfundrefn yr unfed ganrif ar hugain ar gyfer ysgolion.

·         Bod yr Adran a staff y canolfannau iaith yn awyddus i beidio colli gafael ar y gwersi a ddysgwyd yn sgil ail-bwrpasu’r gwasanaeth a chyrraedd mwy o blant mewn ffordd wahanol yn ystod cyfnod y pandemig, ac y dymunid adeiladu ymhellach ar y cryfderau a’r dulliau gweithredu hynny.

·         Bod yr aelodau eisoes wedi derbyn copi o lythyr Estyn at y Prif Weithredwr oedd yn amlygu gwaith yr Awdurdod yn cefnogi ysgolion a phlant yn ystod cyfnod y pandemig, ac yn rhoi canmoliaeth arbennig i waith y canolfannau iaith wrth iddynt fynd ati i ail-bwrpasu’r gwasanaeth.

Rhoddwyd cyfle i’r aelodau ofyn cwestiynau a chyflwyno sylwadau.  Yn ystod y drafodaeth, cyflwynwyd y sylwadau a ganlyn:-

·         Rhoddwyd cydnabyddiaeth i lwyddiant y canolfannau iaith dros y blynyddoedd i sicrhau bod dysgwyr yn caffael y Gymraeg.

·         Cytunwyd gyda’r bwriad i gryfhau’r atebolrwydd fel rhan o’r weledigaeth newydd.

·         Cefnogwyd y bwriad i arfogi gweithlu’r ysgolion i gefnogi’r dysgwyr i wneud cynnydd pellach i feithrin hyder a chaffael y Gymraeg.

·         Cefnogwyd y bwriad i sefydlu darpariaeth addysg drochi ym Mangor.

·         Gofynnwyd i’r Adran Addysg gyflwyno rhagor o fanylder am y gyfundrefn addysg drochi pan fydd ar gael.

·         Cafwyd amrywiaeth barn ar ffynhonnell gyllido’r gyfundrefn addysg drochi, gyda rhai aelodau yn gefnogol i’r bwriad y byddai ysgolion yn cyfrannu gan gynyddu atebolrwydd a chydberchnogaeth o’r gyfundrefn rhwng yr Adran Addysg a’r ysgolion, ond mynegwyd hefyd ddymuniad i’r Cyngor yn gorfforaethol fod yn ariannu’r bwlch cyllidol yn sgil y ffaith fod y Gymraeg yn un o brif flaenoriaethau’r Cyngor.

Mewn ymateb i’r sylwadau, ac i gwestiynau gan aelodau, nodwyd:-

·         O safbwynt mewnbwn a chyfraniad yr ysgolion i’r weledigaeth a’r gwasanaeth ar ei newydd wedd, y bwriedid ymgysylltu’n anffurfiol â phenaethiaid yr ysgolion ar y weledigaeth newydd.  Hefyd, petai’r gyfundrefn newydd yn dod i rym, roedd yn debygol y byddai bwrdd rheoli yn cael ei sefydlu ar gyfer y gyfundrefn newydd, fyddai’n cynnwys cynrychiolaeth o blith y gyfundrefn ysgolion.  Golygai hynny y gallai’r ysgolion gyfrannu a chyd-berchnogi a siapio’r ddarpariaeth, er mwyn sicrhau bod y gyfundrefn yn ymateb i anghenion yr ysgolion, ac yn cyfoesi ar yr un pryd â datblygiadau addysgol sy’n digwydd ar lawr dosbarth.

·         O safbwynt addysg gydol oes, a’r cyfleoedd allai godi o ran cynnig gwasanaethau i’r gymuned, bod bwriad  ...  gweld y cofnod llawn ar gyfer eitem 7