8 CYLLIDEB REFENIW 2023/24 – ADOLYGIAD DIWEDD TACHWEDD 2023 PDF 181 KB
I dderbyn yr wybodaeth, ystyried risgiau sy’n deillio o’r tafluniadau gwariant yn erbyn y gyllideb, a chraffu’r penderfyniadau i’r Cabinet yng nghyswllt rheoli cyllidebau’r Cyngor a’i adrannau.
Dogfennau ychwanegol:
Penderfyniad:
·
Derbyn
yr adroddiad ar adolygiad diwedd Tachwedd 2023 o’r Gyllideb Refeniw
·
Nodi
sefyllfa ariannol ddiweddaraf parthed cyllidebau pob adran / gwasanaeth.
·
Nodi
bod rhagolygon gorwariant sylweddol gan yr Adran Oedolion, Iechyd a Llesiant,
Adran Plant a Theuluoedd, Adran Priffyrdd, Peirianneg ac YGC eleni.
·
Cytuno
gyda’r argymhelliad i’r Cabinet (23-01-24) i gymeradwyo trosglwyddiad o £4,241k
o danwariant ar gyllidebau corfforaethol i Gronfa Cefnogi Strategaeth Ariannol
y Cyngor
Nodyn: Cais i’r Cabinet,
·
ystyried amserlen adolygiad gorwariant
yr Adran Oedolion Iechyd a Llesiant ac adolygiad gorwariant yr Adran Amgylchedd
(materion cludiant Integredig)
·
ystyried anghydbwysedd defnydd grantiau
Cofnod:
Cyflwynwyd adroddiad gan
Aelod Cabinet Cyllid yn gofyn i’r pwyllgor graffu’r sefyllfa a’r risgiau
perthnasol yng nghyswllt cyllidebau’r Cyngor a’i adrannau, ac ystyried
argymhellion i’r Cabinet 24-01-23.
Gosododd yr Aelod Cabinet y
cyd-destun i’r adroddiad drwy nodi:-
·
Yn dilyn adolygiad diwedd Tachwedd mae’r rhagolygon yn awgrymu y bydd
pob un o’r deg adran yn gorwario erbyn diwedd y flwyddyn
·
Bod gorwariant sylweddol gan yr Adran Oedolion, Iechyd a Llesiant, Adran
Plant a Theuluoedd a’r Adran Priffyrdd, Peirianneg ac YGC.
·
Bod oediad mewn gwireddu Arbedion yn ffactor
Ategodd mai adrodd
ar y sefyllfa oedd y Swyddogion Cyllid ac mai’r Adrannau eu hunain oedd yn
gyfrifol am eu cyllidebau.
Amlygodd y Pennaeth Cyllid Cynorthwyol, yn dilyn adolygiad diwedd Tachwedd
bod y rhagolygon yn awgrymu y bydd pob un o’r deg adran yn gorwario erbyn
diwedd y flwyddyn, gyda gorwariant sylweddol gan yr Adran Oedolion, Iechyd a
Llesiant, Adran Plant a Theuluoedd a’r Adran Priffyrdd, Peirianneg ac YGC. Yn
ogystal, rhagwelwyd y bydd bwlch
ariannol o £8.1 miliwn (o’i gymharu gyda £9.1 miliwn yn yr Adolygiad Awst), ac
felly, er bod y sefyllfa filiwn yn well yn ei gyfanrwydd, bod defnydd o
gronfeydd un-tro wedi gorfod digwydd i helpu sefyllfa'r adrannau.
Cyfeiriwyd at y prif faterion:
·
Adran Oedolion, Iechyd a Llesiant - y
rhagolygon diweddaraf yn awgrymu £5.4 miliwn o orwariant, a hynny yn gyfuniad o
nifer o ffactorau sydd yn cynnwys nifer o achosion newydd a chostus llety
cefnogol yn y gwasanaeth anabledd dysgu,
costau staffio uwch, lefelau salwch a chyfraddau oriau digyswllt uchel
yn y maes Gofal Cartref ynghyd a ffioedd uwch gan ddarparwyr preifat yng
ngwasanaethau Pobl Hŷn. Yn wyneb y rhagolygon gorwariant eithriadol gan yr
Adran nodwyd bod y gwaith a gafodd ei gomisiynu gan y Prif Weithredwr, bellach
yn cyfleu darlun manwl o gymhlethdod gwariant gofal oedolion ac yn rhoi gwell
dealltwriaeth o’r materion hynny i greu rhaglen glir i ymateb. Ategwyd bod y
gwaith yn cael ei arwain gan Gyfarwyddwr Statudol Gwasanaethau Cymdeithasol.
·
Adran Plant a Theuluoedd - sefyllfa ariannol yr adran wedi gwaethygu’n
sylweddol ers adolygiad diwedd Awst yn dilyn cynnydd costau oherwydd
cymhlethdodau pecynnau all-sirol a ddarperir. Erbyn hyn, rhagwelir gorwariant o
£1.3m erbyn diwedd y flwyddyn ariannol.
·
Adran Addysg - pwysau cynyddol ar y gyllideb tacsis a bysus ysgolion yn
amlwg eleni, gyda gorwariant o £1.5m yn cael ei ragweld. Nodwyd bod y maes
cludiant eisoes yn destun adolygiad strategol i geisio rheoli’r cynnydd yn y
gwariant ac awgrymwyd fod gwaith yn parhau fel bod modd ceisio lleihau’r
gorwariant a manteisio ar gyfleoedd effeithlonrwydd. Ategwyd bod cyfuniad o
danwariant mewn meysydd eraill, ynghyd â defnydd o gronfeydd wrth gefn, yn
lleihau’r gorwariant adrannol.
·
Byw’n Iach - covid
wedi cael effaith ar incwm Cwmni Byw’n Iach ac o ganlyniad rhoddodd y Cyngor
£550k o gefnogaeth ariannol i Byw'n Iach yn 2022/23 i'w galluogi i gynnal eu gwasanaethau. Nodwyd
bod y gefnogaeth ariannol yn parhau eleni a'r swm gofynnol wedi lleihau
ymhellach i £350k.
· Adran Priffyrdd, Peirianneg ac YGC - rhagwelwyd gorwariant o £780k gan ... gweld y cofnod llawn ar gyfer eitem 8