Lleoliad: Cyfarfod Rhithiol / Virtual Meeting
Cyswllt: Gwen Alaw Roberts E-bost: Gwenalawroberts@gwynedd.llyw.cymru
| Rhif | eitem |
|---|---|
|
YMDDIHEURIADAU Dogfennau ychwanegol: Cofnod: Croesawyd pawb i’r cyfarfod gan ddiolch i’r staff hynny oedd
allan yn gwarchod y strydoedd adeg y storm wythnos ynghynt. Ni dderbyniwyd unrhyw ymddiheuriad. |
|
|
DATGAN BUDDIANT PERSONOL Dogfennau ychwanegol: Cofnod: Datganodd y Cynghorydd Llio Elenid Owen fuddiant personol
gan ei bod yn Aelod Lleol. Nid oedd yr aelod o’r farn ei fod yn fuddiant sy’n
rhagfarnu, ac ni adawodd y cyfarfod yn ystod y drafodaeth. |
|
|
MATERION BRYS Dogfennau ychwanegol: Cofnod: Nid oedd unrhyw fater brys. |
|
|
MATERION YN CODI O DROSOLWG A CHRAFFU Dogfennau ychwanegol: Cofnod: Nid oedd unrhyw fater yn codi o drosolwg a chraffu. |
|
|
COFNODION CYAFARFOD A GYNHALIWYD AR 16 MEDI 2025 Dogfennau ychwanegol: Cofnod: Derbyniwyd cofnodion y cyfarfod a gynhaliwyd ar 16 Medi 2025
fel y rhai cywir. |
|
|
STRATEGAETH TOILEDAU LLEOL Cyflwynwyd gan: Cyng. June Jones Dogfennau ychwanegol:
Penderfyniad: Derbyniwyd a mabwysiadwyd y Strategaeth Toiledau Lleol
atodol. Cofnod: Cyflwynwyd yr
adroddiad gan y Cyng. June Jones. PENDERFYNIAD Derbyniwyd yr
adroddiad. TRAFODAETH Cyflwynwyd yr
Adroddiad gan amlygu bod Deddf Iechyd y Cyhoedd (Cymru) 2017 yn gosod dyletswydd
ar bob awdurdod lleol yng Nghymru i lunio a chyhoeddi Strategaeth Toiledau
Lleol ar gyfer eu hardal. Nodwyd bod y Strategaeth bresennol yn dyddio’n ôl i
2019 felly bod angen ei uwchraddio. Ymfalchïwyd
bod 60 o doiledau cyhoeddus ar draws Gwynedd gan ychwanegu fod hyn o ganlyniad
i’r gefnogaeth a dderbyniwyd drwy’r Cynllun Partneriaethau. Nodwyd bod y
Cynllun yn mynd yn dda, a hynny oherwydd cefnogaeth ariannol gan gynghorau
cymunedau a thref. Tynnwyd sylw at y toiledau cymunedol, lle mae busnesau o
fewn y sir yn derbyn grant sy’n caniatáu iddynt agor eu toiledau i’r cyhoedd eu
defnyddio. Ategwyd yr her
ariannol o gynnal a chadw’r toiledau cyhoeddus, ond cadarnhawyd bod grantiau
wedi eu derbyn er mwyn gwella’r ddarpariaeth hon. Cyfeiriwyd at yr
enghreifftiau sydd yn yr adroddiad o’r gwaith hwn yn mynd rhagddo, gan dynnu
sylw penodol at y gwaith a gaiff ei wneud yn Abersoch ac Abermaw ar y funud. Soniwyd am y
ddarpariaeth ‘Changing Places’
sydd yn y sir, ar gyfer cyrraedd anghenion y rheiny sydd ag anableddau dysgu
lluosog. Datganwyd bod y stoc o doiledau cyhoeddus sydd yng Ngwynedd yn hen ac
felly’n heriol i’w haddasu heb fuddsoddiad ariannol sylweddol. Codwyd y broblem
o fod angen i’r adeiladau hyn gael eu presenoli, felly nodwyd bod bwriad o
weithio ag adrannau eraill i drafod camau pellach. Sylwadau’n
codi o’r drafodaeth:
Awdur: Steffan Jones, Pennaeth Adran Priffyrdd, Peirianneg ac YGC |
|
|
MODERNEIDDIO ADDYSG - YSGOL NEBO Cyflwynwyd gan: Cyng. Dewi Jones Dogfennau ychwanegol:
Penderfyniad: Rhoddwyd caniatâd y Cabinet i gynnal ymgynghoriad statudol, yn unol â gofynion adran 48 o Ddeddf Safonau a Threfniadaeth Ysgolion (Cymru) 2013, ar y cynnig arfaethedig i gau Ysgol Nebo ar 31 Rhagfyr 2026 a darparu lle i ddysgwyr yn Ysgol Llanllyfni o 1 Ionawr 2027 ymlaen. Cofnod: Cyflwynwyd yr adroddiad gan y
Cyng. Dewi Jones. PENDERFYNIAD Derbyniwyd yr adroddiad. TRAFODAETH Pwysleisiwyd pwysigrwydd yr eitem
hon i’r ardal leol a’r teimladau cryf sy’n dod law yn llaw â’r eitem. Atgoffwyd mai penderfyniad i
gynnal ymgynghoriad statudol yw’r penderfyniad sydd gerbron y Cabinet yn y
cyfarfod hwn. Soniwyd am yr her sy’n wynebu’r
sir gyfan yn sgil y gostyngiad yn niferoedd y disgyblion, costau cynyddol, a’r
angen i sicrhau’r addysg a’r cyfleoedd cymdeithasol gorau i bob plentyn. Sicrhawyd y bydd y broses
ymgynghori yn agored, yn dryloyw ac yn ystyrlon, gyda phob pryder yn cael ei
ystyried cyn gwneud penderfyniad terfynol. Eglurwyd bod trafodaethau wedi eu
cynnal â chymuned yr ysgol am yr opsiynau posib, a chyfeiriwyd bod syniadau’r
ysgol am ffyrdd posib ymlaen wedi’u cynnwys yn y papurau atodol. Ategwyd bod
ystyriaeth lawn wedi’i roi i bob opsiwn.
Diolchwyd i’r cyfranogwyr sydd
wedi bod yn rhan o’r trafodaethau a gynhaliwyd yn yr ysgol gan nodi bod y
trafodaethau hynny wedi bod yn adeiladol. Nodwyd bod rhaid i’r adran bwyso a
mesur yn erbyn set o fesuryddion penodol. Er bod opsiynau adeiladol wedi eu
cynnig fel ffyrdd ymlaen, cadarnhawyd mai'r niferoedd o ddisgyblion yn yr ysgol
sydd wedi arwain at y cynnig hwn. Croesawyd Aelod Lleol Ward
Clynnog i’r cyfarfod. Cydnabuwyd ganddo fod y Cod Trefniadaeth Ysgolion yn
gosod rhagdybiaeth weithdrefnol yn erbyn cau ysgolion gwledig ac ychwanegwyd
ganddo nad yw’n credu bod y dystiolaeth a roddwyd gerbron y Cabinet yn bodloni’r
prawf i gau’r ysgol. Nodwyd nad yw Ysgol Nebo yn methu
gan fod y nifer disgyblion wedi cynyddu 50% yn y flwyddyn ddiwethaf a bod nifer
o ddisgyblion hyn o du allan i’r dalgylch yn ogystal. Cyfeiriwyd at y ddadl ariannol o
gau Ysgol Nebo, gan ategu bod yr arbedion posib o gau’r Ysgol yn llai nac y
mae’n ymddangos. Ychwanegwyd yr angen i ystyried costau diswyddo a’r risg o
nifer uwch o blant yn derbyn addysg gartref, a fydd yn rhoi pwysau hir dymor ar
y Cyngor. Soniwyd am gynnig y Corff
Llywodraethu i ddatblygu Ysgol Nebo yn safle peilot ar gyfer plant ag anghenion
dysgu, emosiynol a chymdeithasol ychwanegol, er mwyn ceisio cadw mwy o blant
mewn addysg brif ffrwd. Sylwadau’n codi o’r drafodaeth:
Awdur: Gwern Ap Rhisiart, Pennaeth Addysg |
|
|
MODERNEIDDIO ADDYSG - YSGOL BALADEULYN Cyflwynwyd gan: Cyng. Dewi Jones Dogfennau ychwanegol:
Penderfyniad: Rhoddwyd caniatâd y Cabinet i gynnal ymgynghoriad statudol, yn unol â gofynion adran 48 o Ddeddf Safonau a Threfniadaeth Ysgolion (Cymru) 2013, ar y cynnig arfaethedig i gau Ysgol Baladeulyn ar 31 Rhagfyr 2026 a darparu lle i ddisgyblion yn Ysgol Talysarn o 1 Ionawr 2027 ymlaen. Cofnod: Cyflwynwyd yr adroddiad gan y Cyng. Dewi Jones PENDERFYNIAD Derbyniwyd yr adroddiad. TRAFODAETH Cyflwynwyd yr eitem gan bwysleisio pa mor anodd a sensitif yw trafodaethau o’r math hwn, a’r emosiwn sy’n cyd-fynd â’r eitem hon yn ogystal. Soniwyd am ddyletswydd y Cabinet i ystyried nifer o ffactorau wrth ddod i benderfyniad - y nifer llai o blant sydd yn ein cymunedau a’r gyfradd genedigaethau sy’n gostwng, yr heriau ariannol sy’n wynebu’r Cyngor, a’r angen i sicrhau fod y system addysg yn gynaliadwy. Sicrhawyd y bydd popeth yn cael ei wneud fel bod y broses ymgynghori yn agored, yn hygyrch ac y bydd pob llais yn cael ei glywed a’i barchu. Datgelwyd bod trafodaethau wedi eu cynnal â chymuned yr Ysgol er mwyn ystyried yr holl opsiynau sydd ar gael. Cyfeiriwyd at gynnwys y papurau sy’n amlinellu’r sylwadau a dderbyniwyd yn y cyfarfodydd hyn, a syniadau gan yr Ysgol am ffyrdd posib ymlaen. Diolchwyd i gymuned yr ysgol, gan nodi bod y sesiynau ymgysylltu wedi bod yn ddefnyddiol. Ategwyd mai realiti’r niferoedd gostyngol o blant mewn ysgolion sydd wedi arwain at hyn, ac nid yw’r cynnig hwn yn adlewyrchiad o’r ysgol. Mynegwyd siom gan Aelod Lleol Ward Llanllyfni am y cynnig arfaethedig i gau Ysgol Baladeulyn, gan nodi y bydd yn ergyd i gymuned yr Ysgol pe bai’n cau. Cydnabuwyd yr her ariannol i gynnal ysgol fach, ond nodwyd yr effaith ar y pentref pe bai’r ysgol yn cau. Pryderwyd am effaith cau’r ysgol ar y nifer o bobl a fydd eisiau symud i’r pentref, a’r effaith posib ar y Gymraeg yn lleol. Nodwyd y bydd angen eglurhad ynglŷn â defnydd yr adeilad pe bai’r ysgol yn cau. Gofynnwyd am ffederaleiddio gydag Ysgol Talysarn ac ychwanegu uned arbenigol i Ysgol Baladeulyn ar gyfer plant ag anghenion dysgu ychwanegol. Cynigiwyd y bydd y model hwn yn arbed adnoddau, ac yn well defnydd o’r lleoliad. Sylwadau’n codi o’r drafodaeth:
Awdur: Gwern Ap Rhisiart, Pennaeth Addysg |
|
|
CYTUNDEB ADY A CHYNHWYSIAD GWYNEDD AC YNYS MON Cyflwynwyd gan: Cyng. Dewi Jones Dogfennau ychwanegol:
Penderfyniad: Comisiynwyd y Pennaeth Addysg i gynllunio sefydlu Gwasanaeth
Anghenion Dysgu Ychwanegol newydd erbyn Medi 2026, i gwrdd ag anghenion
disgyblion Gwynedd yn y dyfodol ac yn sgil hynny diddymu’r trefniant cydweithio
hanesyddol gyda Chyngor Ynys Môn. Cofnod: Cyflwynwyd yr adroddiad gan y Cyng. Dewi Jones. PENDERFYNIAD Derbyniwyd yr adroddiad. TRAFODAETH Datgelwyd bod Gwynedd a Môn wedi bod yn rhannu un gwasanaeth ADY ers 2017 ac er bod cryfderau wedi deillio o hynny, nodwyd nad yw’r gwasanaeth ADY yn llwyddo i ddiwallu anghenion bob plentyn. Eglurwyd bod nifer yr anghenion hyn wedi cynyddu’n sylweddol a’r anghenion hyn wedi newid dros y blynyddoedd diwethaf. Ychwanegwyd bod cynnydd o 37% wedi bod yn y galw am y tîm ADY hwn rhwng 2022 a 2024. Nodwyd bod Gwynedd a Môn wedi mynd i gyfeiriadau ychydig yn wahanol ers 2017, sydd felly yn gwneud y gwasanaeth hwn yn anoddach i’w redeg. Pwysleisiwyd mai’r flaenoriaeth yn sgil y cynnig hwn yw sicrhau cynnig gwasanaeth gwell i bobl Gwynedd. Cynigiwyd y bydd gwasanaeth llai yn well ar gyfer plant a theuluoedd, yn ogystal â bod yn haws i staff weithio ynddo. Soniwyd bod y cynnig hwn am wasanaeth ADY a chynhwysiad ar y cyd. Cadarnhawyd nad cynnig i wahanu’r Gwasanaeth ADY oddi wrth Ynys Môn yn syth yw hwn, ond cyfle am drafodaethau â Phennaeth a staff adran Addysg Môn er mwyn cynnig syniadau posib ar gyfer symud ymlaen. Sylwadau’n codi o’r drafodaeth: Holwyd pam dewis nawr i fynd i’r afael a hyn. Tynnwyd sylw
at y ffaith mai gwrando ar lais ysgolion a thrigolion Gwynedd oedd wrth wraidd
hyn, a’r angen i wella’r gwasanaeth a’r ddarpariaeth a gaiff ei gynnig. Awdur: Gwern Ap Rhisiart, Pennaeth Addysg |
|
|
ADRODDIAD MONITRO BLYNYDDOL - CYNLLUN DATBLYGU LLEOL 2024-2025 Cyflwynwyd gan: Cyng. Craig ab Iago Dogfennau ychwanegol: Penderfyniad: Derbyniwyd Adroddiad Monitro Blynyddol 7 (Atodiad 1) a chytunwyd i gyflwyno i’r Llywodraeth erbyn diwedd mis Hydref 2025. Cofnod: Cyflwynwyd yr adroddiad gan y Cyng. Craig ab Iago. PENDERFYNIAD Derbyniwyd yr adroddiad TRAFODAETH Cyflwynwyd yr adroddiad gan nodi ei fod yn ofyniad statudol i gyflwyno’r adroddiad hwn a'i gyflwyno i Lywodraeth Cymru bob blwyddyn. Eglurwyd bod y Cynllun wedi canolbwyntio yn bennaf ar ddatblygiadau o fewn ardal cynllunio leol Gwynedd yn unig ers 2023. Nodwyd ei fod yn bennaf yn seiliedig ar geisiadau cynllunio sydd wedi eu penderfynu neu sydd wedi eu gweithredu dros y flwyddyn. Cyflwynwyd pwrpas yr Adroddiad Monitro blynyddol gan nodi ei fod yn asesu i weld os oes angen cynnal adolygiad o’r Cynllun. Ychwanegwyd bod adroddiad adolygu wedi’i gyhoeddi ac mae gwaith ar droed i baratoi cynllun datblygu newydd i ardal cynllunio leol Gwynedd. Cyfeiriwyd at y tabl yn yr adroddiad sy'n cynnig trosolwg o berfformiad y dangosyddion, gan nodi ei fod yn cadarnhau bod y polisïau cynllunio yn cwrdd â phrif amcanion y cynllun. Amlygwyd bod caniatâd ar gyfer 173 o unedau preswyl newydd wedi ei roi yng nghyfnod 2024/25, gyda 75 o’r rhain yn dai fforddiadwy. Ategwyd bod 140 o’r 212 o dai a gafodd eu cwblhau yn ystod y flwyddyn, hefyd yn dai fforddiadwy. Cyfeiriwyd at argymhellion y Gweithgor Polisi Cynllunio, a gaiff eu cynnwys yn yr adroddiad. Sylwadau yn codi o’r drafodaeth:
Awdur: Gareth Jones, Pennaeth Cynorthwyol yr Adran |
|
|
ADRODDIAD BLYNYDDOL 2024/2025 CYNLLUN ARGYFWNG HINSAWDD A NATUR Cyflwynwyd gan: Cyng. Craig ab Iago Dogfennau ychwanegol:
Penderfyniad: Ystyriwyd ac chymeradwywyd Adroddiad Blynyddol 2023/24
Cynllun Argyfwng Hinsawdd a Natur Cyngor Gwynedd. Cofnod: Cyflwynwyd yr adroddiad gan y Cyng. Craig ab Iago. PENDERFYNIAD Derbyniwyd yr adroddiad TRAFODAETH Ymfalchïwyd yn y gwaith sydd wedi ei wneud dros nifer o
flynyddoedd, gan nodi bod y Cyngor ar flaen y gad yn y maes hwn. Nodwyd mai cyfnod yr adroddiad blynyddol hwn yw’r drydedd
flwyddyn lle mae’r Cynllun yn weithredol. Tynnwyd sylw at y ffaith bod yr Adroddiad yn nodi sut y
mae’r Cyngor yn ymateb i Adran 6 Deddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016 ym mhob
pennod. Eglurwyd bod cynnydd i’w weld yn y lefelau o allyriadau
carbon ers y flwyddyn flaenorol. Datgelwyd efallai ei bod yn gamarweiniol
gwneud cymariaethau un flwyddyn mewn maes lle mae angen gweithredu’n hir dymor.
Ategwyd y bydd y gwaith sydd wedi ei gyflawni gan yr adran yn cymryd amser i
ddwyn ffrwyth. Cadarnhawyd bod yr Adroddiad hwn eisoes wedi derbyn sylwadau
gan y pwyllgor Craffu Cymunedau, a gaiff eu cynnwys yn yr Adroddiad, ond nad
oes newid wedi bod i’r Adroddiad yn sgil hynny. Sylwadau’n codi o’r drafodaeth:
Awdur: Bethan Richardson, Rheolwr Rhaglen Newid Hinsawdd |
|
|
CYNLLUN RHEOLI MAES PARCIO DINAS DINLLE Cyflwynwyd gan: Cyng. R Medwyn Hughes Dogfennau ychwanegol:
Penderfyniad: Cefnogwyd y cynnig yn yr adroddiad i fwrw ymlaen gyda’r
proses ar gyfer gwneud gorchymyn parcio oddi ar y stryd parhaol ym Maes Parcio
Dinas Dinlle. Dirprwywyd awdurdod i Bennaeth Economi a Chymuned mewn
ymgynghoriad â’r Aelod Cabinet Economi a Chymuned a’r Pennaeth Gwasanaethau
Cyfreithiol ac yn unol â’r Rheoliadau i baratoi gorchymyn drafft, cyhoeddi
Rhybudd o Fwriad i wneud y gorchymyn gyda cyfnod ymateb cyhoeddus, coladu ac
ystyried pob ymateb, ymateb i wrthwynebwyr ac addasu'r cynnig os oes angen ac,
yn ddarostyngedig i’r prosesau yma Gwneud y Gorchymyn terfynol a chyhoeddi
Hysbysiad o Wneud Gorchymyn. Cofnod: Cyflwynwyd yr adroddiad gan y Cyng. R
Medwyn Hughes. PENDERFYNIAD Derbyniwyd yr adroddiad TRAFODAETH Tynnwyd sylw at yr adroddiad blaenorol am yr eitem hon wedi’i gyflwyno i’r Cabinet ym mis Mehefin. Ychwanegwyd bod yr adroddiad sydd gerbron y Cabinet yn y cyfarfod hwn yn cynnig diweddariad yn dilyn gwaith cyfreithiol manwl, er mwyn cyflwyno gorchymyn parcio oddi ar y stryd parhaol ym Maes Parcio Dinas Dinlle. Nodwyd gan y Swyddog Monitro mai dilyn y broses arferol i
greu gorchymyn parcio mae’r adroddiad, felly mae’r cynnig yn gofyn am hawliau
dirprwyedig i barhau â’r broses creu gorchymyn parcio. Awdur: Llŷr Jones, Pennaeth Cynorthwyol Economi a Chymuned |